با کشف انواع آنتی‌بیوتیک‌ها و مواد ضد میکروبی، افزایش قابل‌ توجهی در درمان بیماری‌های عفونی به وجود آمده است. طبق تحقیقات محققان، استفاده از برخی آنتی‌بیوتیک‌ها در صنعت دامداری و طیور، نه‌ تنها موجب مهار عفونت‌ها می‌شود بلکه افزایش در رشد دام را نیز در پی خواهد داشت.

ورود برخی از این داروها از طریق مصرف گوشت دام و طیور پرورشی ممکن است باعث ایجاد سمیت و مقاومت دارویی در بدن انسان شود. از این ‌رو تاکنون راهکارهای مختلفی جهت رفع مشکل مذکور پیشنهاد شده است. یکی از راهکارها استفاده از جاذب‌ها است. برخی جاذب‌ها نیز دارای ترکیبات سمی هستند که این موضوع موجب محدودیت استفاده از آنها شده است.

محمدحسین بلال زاده تفتی از محققان دانشگاه آزاد واحد ورامین از اجرای پروژه‌ای در این زمینه خبر داد و با تأکید بر ضرورت سنتز یک جاذب غیر سمی و اختصاصی برای حذف داروهای آنتی‌بیوتیک از گوشت دام، گفت: از جمله مواد ضدمیکروبی که به فراوانی در صنعت پرورش دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرد، اوفلوکساسین، انروفلوکساسین و سیپروفلوکساسین است.

وی با بیان این که در میان ابن مواد، انروفلوکساسین مصرف بالاتری در ایران و جهان دارد، ادامه داد: مطالعات نشان داده‌ که انروفلوکساسین اثرات مخربی بر روی کلیه، کبد و مغز انسان خواهد داشت. بنابراین، در این پژوهش یک نانوجاذب جهت جذب و حذف مؤثر داروی آنتی‌بیوتیک انروفلوکساسین سنتز و معرفی شد.

محقق این طرح خاطر نشان کرد: استفاده از نانو جاذب سنتز شده در این طرح موجب می‌شود که اثرات جانبی مربوط به استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها به‌طور قابل‌توجهی کاهش پیدا کند. علاوه بر آن به دلیل ساده، ارزان و در دسترس بودن مواد تشکیل‌دهنده‌ این نانو جاذب، حذف آنتی‌بیوتیک با هزینه‌ کمتری امکان‌پذیر خواهد بود.

بلال زاده با تاکید بر این که به لحاظ نظری آمینوبنزیل پورین می‌تواند حداقل چهار پیوند هیدروژنی با انروفلوکساسین برقرار کند، یادآور شد: از این رو می‌تواند گزینه‌ خوبی برای جذب این آنتی‌بیوتیک باشد و از سوی دیگر نانو ذرات سلولز ارزان، ساده و در دسترس است و می‌تواند موجب افزایش میزان جذب آمینوبنزیل پورین شود.

بلال زاده تفتی با اشاره به جزئیات این طرح افزود: برای این منظور ابتدا نانو ذرات سلولز سنتز و در حضور کراس لینکر با آمینوبنزیل پورین کونژوگه شد. غلظت‌های سریال نانوذرات کونژوگه شده به‌طور جداگانه با محلول آنتی‌بیوتیک انروفلوکساسین در غلظت هزار میکروگرم بر میلی‌لیتر مخلوط و در دماها، زمان‌ها و pH های انکوبه شد.

وی به بیان نتایج به دست آمده از این تحقیقات پرداخت و اظهار کرد: نتایج به دست آمده حاکی از آن است که نانو جاذب سنتز شده در این طرح قادر است بیش از هزار میکروگرم بر میلی‌لیتر داروی انروفلوکساسین را جذب و حذف کند. به‌علاوه، این نانوجاذب می‌تواند فعالیت ضد میکروبی و میزان سمیت آنتی‌بیوتیک مذکور را کاهش دهد.

به گفته وی با استفاده از این نانو جاذب داروهای آنتی‌بیوتیک مصرف شده توسط دام و طیور پرورشی قبل از استفاده از گوشت آنها حذف می‌شود.

این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر سید علی یاسینی اردکانی عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات یزد، محمدحسین بلال زاده تفتی دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه آزاد واحد ورامین و حسین شهدادی- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه فردوسی مشهد است و نتایج این کار در مجله‌ "Colloids and Surfaces B: Biointerfaces " به چاپ رسید.