مدتها است که بحث در خصوص سیاهچالهها بالا گرفته و علاقهی عموم نیز نسبت به این موضوع به ویژه پس از اثبات وجود موجهای گرانشی، رو به افزایش است. یکی از سوالاتی که عموما پرسیده میشود این است که تصاویر نشان داده شده از سیاهچالهها در فیلمهای علمی تخیلی تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است و آیا آنچه که در خصوص کرمچالهها در فیلم Stargate تماشا میکنیم، حقیقت دارد یا خیر.
اما در هر صورت سوالی که همیشه پیش میآید، این است که از لحاظ تئوری، سیاهچالهها به چه طرقی میتوانند بر روی حیات انسان و کرهی زمین تاثیر گذار باشند. در حال حاضر تنها سه مشخصه از یک سیاهچاله به صورت اصولی قابل اندازهگیری است: جرم، اسپین (تکانهی زاویهای) و بار الکتریکی کلی.
در واقع این کمیتها تنها پارامترهایی از یک سیاهچاله هستند که از خارج آن قابل مشاهده است، چرا که تمام اطلاعات دیگر در خصوص نحوهی شکلگیری یک سیاهچاله از بین رفته است. از این موضوع با عنوان نظریهی "بدون مو" یاد میشود. به صورت خلاصه این نظریه بیان میدارد که صرفنظر از میزان پیچیدگی یا پرمویی جسمی که به سمت یک سیاهچاله پرتاب میکنید، مشخصات این جسم همواره به جرم، بار و اسپین کاهش خواهد یافت (تراشیده خواهد شد).
از بین این پارامترها، جرم از بالاترین میزان اهمیت برخوردار است. تعریف ابتدایی یک سیاهچاله این است که جرم آن در داخل حجم فوقالعاده کوچکی متمرکز شده است (تکینگی گرانشی). و در حقیقت آنچه که باعث وارد آمدن صدمه به اجسام مجاور سیاهچاله میشود، نیروهای گرانشی فوقالعاده زیاد ناشی از جرم آن است.
اسپاگتی فضایی
یکی از شناخته شدهترین آثار قرارگیری در مجاورت یک سیاهچاله، پدیدهی Spaghettification است، به این مفهوم که اگر به یک سیاهچاله بسیار نزدیک شوید، همانند اسپاگتی کش خواهید آمد.
این پدیده به علت وجود گرادیان گرانش در بدن شما رخ میدهد. تصور کنید که از سمت پاهای خود در حال ورود به داخل یک سیاهچاله هستید، از آنجایی که پاهای شما نسبت به سرتان از لحاظ فیزیکی به سیاهچاله نزدیکتر هستند، بنابراین نیروی گرانشی قویتری را نسبت به سرتان تجربه خواهند کرد. همچنین به دلیل آنکه بازوهایتان در راستای مرکز ثقل بدنتان قرار ندارد، بنابراین جهت نیروی گرانشی وارد شده به آنها مقدار اندکی با جهت نیروی وارد شده به سرتان متفاوت خواهد بود.
این موضوع باعث به وجود آمدن فرورفتگیهایی در قسمتهای کناری بدن شده و در نتیجه علاوه بر کشیدگی بدن، قسمتهای میانی آن نیز باریکتر (فشردهتر) خواهد شد. بنابراین بدن شما یا هر جسم دیگری مانند زمین، قبل از رسیدن به مرکز سیاهچاله، همانند اسپاگتی کش خواهد آمد.
اما محل دقیق نقطهای که در آن، مقدار نیروهای گرانشی از حد تحمل گذر خواهد کرد، به شدت به جرم سیاهچاله بستگی دارد. برای سیاهچالهای "عادی" که در اثر فروپاشی ستارهای با جرم زیاد به وجود آمده است، این نقطه چند صد کیلومتر پس از افق رویداد (نقطهای که پس از آن، هیچگونه اطلاعاتی قادر به خروج از سیاههچاله نخواهد بود) قرار دارد.
در مورد یک سیاهچالهی کلانجرم، مانند نمونهای که طبق پیشبینیها در مرکز کهکشان ما قرار گرفته، احتمالا جسم بلافاصله در زیر نقطهی افق رویداد و قبل از وقوع پدیدهی اسپاگتی، در نقطهای که در فاصلهی چند ۱۰ هزار کیلومتری مرکز سیاهچاله قرار دارد، محو خواهد شد. برای بینندهای که در فاصلهای زیاد و به دور از نقطهی افق رویداد قرار گرفته، چنین به نظر خواهد رسید که سرعت جسم بلافاصله کاهش یافته و سپس به تدریج محو میشود.
خبر بد برای زمین
چنانچه سیاهچالهای در مجاورت کرهی زمین قرار گیرد، از لحاظ تئوری چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد؟ در این مورد نیز همان آثار گرانشی که منجر به پدیدهی Spaghettification میشدند، رخ خواهد داد. بخشی از زمین که در مجاورت سیاهچاله قرار دارد، نسبت به سایر بخشهای آن، مقدار نیروی گرانشی به مراتب بیشتری را متحمل خواهد شد، بنابراین زمین شروع به فروپاشی خواهد کرد.
اما چنانچه یک سیاهچالهی کلانجرم در حال بلعیدن ما در زیر نقطهی افق رویداد خود باشد، احتمالا متوجه وقوع این رخداد نباشیم، چرا که حداقل برای مدت کوتاهی، همهچیز عادی به نظر خواهد رسید. در این حالت احتمالا تا زمان وقوع حادثه مدتی طول بکشد. اما چندان جای نگرانی نیست، زیرا علاوه بر پایین بودن احتمال قرارگیری یک سیاهچاله در مجاورت کرهی زمین، احتمالا در صورت وقوع چنین رخدادی، پس از فروپاشی زمین به صورت هولوگرافیک به حیات خود ادامه خواهیم داد.
مراقب تشعشعات باشید
جالب است بدانید که سیاهچالهها لزوما به رنگ سیاه نیستند. اختروشها (اجرامی که در قلب کهکشانهای دوردست قرار داشته و از سیاهچالهها قدرت میگیرند)، اجرام فوقالعاده درخشانی هستند. میزان درخشش آنها بلافاصله میتواند کل کهکشان میزبان را تحت الشعاع قرار دهد. این تشعشعات زمانی تولید میشوند که سیاهچاله در حال بلعیدن مادهی جدیدی است. لازم به توضیح است، دلیل آنکه ما هنوز قادر به دیدن مادهی یاد شده هستیم، این است که کماکان بیرون از نقطهی افق رویداد سیاهچاله قرار دارد.
زیر نقطهی افق رویداد، محلی است که هیچ چیزی، حتی نور قادر به گریز از آن نیست. به محض جمع شدن کل مادهی بلعیده شده در یک محل، درخشش آن شروع خواهد شد، در حقیقت ناظران اختروشها، همین درخشش را مشاهده میکنند.
اما این تشعشع برای اجرامی که در مجاورت سیاهچاله قرار میگیرند، بسیار مشکلساز است، چرا که این تشعشعات بسیار داغ هستند. در حقیقت قبل از آنکه دچار پدیدهی اسپاگتی شویم، تشعشعات یاد شده، سرخمان خواهند کرد!
حیات در اطراف یک سیاهچاله
احتمالا برای کسانی که فیلم اینتراستلار کریستوفر نولان را تماشا کردهاند، دورنمای سیارهای در حال گردش حول یک سیاهچاله، بسیار خوشایند باشد. لازمهی حیات، وجود یک منبع انرژی یا یک اختلاف دما است، و یک سیاهچاله میتواند نقش این منبع را ایفا کند.
اما نکتهای که وجود دارد، این است که باید مانع از بلعیده شدن هر مادهای توسط سیاهچاله شد، در غیر اینصورت میزان تشعشعات منتشر شده توسط سیاهچاله به قدری زیاد خواهد بود که امکان وجود حیات در تمام دنیاهای مجاور را نیز فراهم خواهد کرد.
اما اینکه حیات در چنین دنیایی (البته با فرض آنکه به اندازهای به سیاهچاله نزدیک نباشد که امکان وقوع پدیدهی اسپاگتی را مهیا کند) چگونه خواهد بود، خود مسئلهی دیگری است. احتمالا میزان انرژی دریافتی توسط چنین سیارهای در قیاس با میزان انرژی دریافت شده توسط زمین از خورشید، بسیار ناچیز خواهد بود و طبیعتا محیط زیست چنین سیارهای نیز به همان میزان عجیب خواهد بود.
اگرچه عوامل یاد شده، در تناقض با امکان وجود حیات در چنین شرایطی نیستند، اما با این حال باعث دشوار شدن پیشبینی چگونگی آن میشوند. لازم به ذکر است که در جریان ساخت فیلم اینتراستلار، جهت کسب اطمینان از صحت تصویرهای به نمایش در آمده از سیاهچاله، با کیپ ثورن،فیزیکدان سرشناس آمریکایی مشورت شده است.
کامپیوترها همیشه در معرض خطر حملات سایبری قرار دارند اما در این بین میتوان با رعایت نکاتی اقدام به پیشگیری از این مشکلات کرد و کامپیوتر را بهمیزان زیادی ایمن نگهداشت.
اخیرا آسیبپذیری در اینترنت اکسپلورر کشف شده است که بهافراد ناآشنا اجازه انجام برخی اعمال را در سیستم میدهد. با وجود اینکه بسیاری از مردم خود را مبرا از این موارد میدانند و سرقت اطلاعات را چندان جدی نمیگیرند اما باید توجه داشت که بهجای امیدوار بودن افراد میتوانند با چند اقدام ساده امنیت سیستمشان را تامین کنند و از سایر مشکلات آن نیز پیگیری کنند، زیرا تمام مشکلات کامپیوترها مربوط به امنیت نیست و گاهی برخی اختلالات در خود سیستم نیز بهوجود میآید که از بین بردن آن نیاز بهتوجه بهنکات موجود در این مقاله از زومیت دارد.
در ماه ژانویه عدهای از متخصصان آیتی از بدافزاری بهنام Cryptolocker حرف میزدند. زمانی که این بدافزار در کامپیوتر نفوذ و آن را آلوده کند، Cryptolocker تمام اطلاعات را در اختیار میگیرد و سپس رمز گذاری میکند و البته تنها هکر میتواند قفل آن را بگشاید. زمانی که اقدامات لازم انجام گرفت پنجرهای بهصورت پاپآپ نمایش داده میشود که اطلاعات موجود در آن حکایت از وقت ۷۲ ساعته برای پرداخت پول دارند و در صورتی که در این مدت پول مذکور پرداخت نشود کلا اطلاعات سیستم از بین میروند.
هزینه این قفلگشایی در ابتدا ۱۰۰ دلار بود اما در حال حاضر به ۳۰۰ دلار افزایش یافته است و البته شاهد نسخههای جدیدی از آن نیز هستیم. همانطور که از اقدامات این بدافراز برمیآید میتوان پی برد Cryptolocker یک ویروس است و برای بهدور ماندن از آن باید بهصورت دورهای از اطلاعات موجود در سیستم فایل پشتیبان تهیه کرد.
در همین حین مهندسان مایکروسافت با آسیبپذیری در تمام نسخههای اینترنت اکسپلورر مواجه شدند که چندی پیش مایکروسافت اقدام بهارایه برخی توصیههای امنیتی برای از بین بردن موقت این مشکل کرد تا بهزودی آن را بهطور کامل ریشهکن سازد. هکر با استفاده از این آسیبپذیری بهصورت مخفی اقدام بهفعالیت میکند و میتواند ترافیک مورد استفاده دستگاه را از سایتهای مورد نظر کاربر بهسایتهای مخرب انتقال دهد یا با انجام اقداماتی فرد را مجبور بهبازدید از سایت مخرب کند که این کار میتواند از طریق ارسال بهصفحات مختلف (Re-Directing) یا ایمیلهای مخرب باشد. زمانی که کاربر آن وبسایت را بازدید کرد هکر میتواند در هر زمانی که بخواهد اقدامات مورد نظرش را در کامپیوتر فرد انجام دهد.
در طول این مدت اخبار بسیاری در خصوص این مشکل نرمافزاری در مایکروسافت منتشر شد و البته بسیاری از مختصصان آیتی نیز اطمینان دادند که برنامههای اصلی مایکروسافت بدون هیچ مشکلی هستند. مایکروسافت در تلاش است تا بهزودی راهحل کاملی برای برطرف کردن این آسیبپذیری ارایه دهد (از طریق بروزرسانی).
باید توجه داشت که ۵ اقدام ساده برای محافظت از کامپیوترها وجود دارد که باعث میشود دستگاه همیشه کارایی کاملش را ارایه دهد و در مقابل مشکل چندان بزرگی نیز آن را تهدید نکند. با انجام این کارها کاربر میتواند ویندوز را از برخورد با مشکلات زیادی حفظ کند.
زمانی که کامپیوتر جدیدی خریداری میکنید یا حتی کامپیوتر قبلیتان را که برای مدت زیادی استفاده کردهاید باید توجه داشته باشید که برای اتصال آن بهاینترنت باید با انجام کارهایی از سلامت اتصالاتان مطمئن شوید. یکی از این نکات مهم فعال نگهداشتن بروزرسانی اتوماتیک ویندوز است. خوشبختانه برای کاربران ویندوز ۸ و ویندوز ۱۰ این ویژگی بهصورت پیشفرض فعال است ولی کاربرانی که از نسخههای پیشین سیستم عامل مایکروسافت استفاده میکنند باید بهصورت دستی اقدام بهفعالْسازی قابلیت آپدیت اتوماتیک ویندوز کنند. در ادامه میتوانید ۵ گام مهم در زمینه بهینه نگهداشتن ویندوز و فعال کردن بخش بروزرسانی اتوماتیک آن را فرا بگیرید.
گام نخست: اگر از کاربران ویندوز ۷ هستید باید روی دکمه استارت در نوار موجود در زیر نمایشگر کلیک و سپس گزینه Control Panel را انتخاب کنید. با ورود به این بخش گزینه System and Security را انتخاب کنید. اما اگر صفحه کنترل پنلتان بهصورت آیکون است و تمام اجزا در این بخش قرار دارند میتوانید بهسادگی گزینه Windows Update را انتخاب کنید.
گام دوم: در صفحه بعدی زیر بخش Windows Update گزینه Turn automatic updating on or off را انتخاب کنید.
در زیر این بخش گزینههایی وجود دارند که از طریق آنها میتوانید تنظیمات بیشتری را روی سیستم امنیتی دستگاهتان اعمال کنید. توجه داشته باشید که هرچقدر تنظیمات بیشتری را از لحاظ امنیتی روی دستگاه لحاظ کنید بههمان میزان سیستم بهینه و ایمنی خواهید داشت. در انتها نیز با کلیک روی OK فرآیند را بهاتمام برسانید.
اگر از صفحه کنترل پنل بهصورت مستقیم روی گزینه Windows Update کلیک کنید باید در صفحه بعدی در سمت چپ نمایشگر گزینه Changes settings را انتخاب کنید و سپس مراحل فوق را پشت سر بگذارید. در ویندوز ایکسپی و ویستا نیز فرآیند یکسان یا مشابهی برای انجام این کار وجود دارد.
گام چهارم: مایکروسافت بر اساس برنامه در دومین سهشنبه هر ماه بروزرسانی را منتشر میکند که به Patch Tuesday یا همان "پچ سهشنبه" مشهور است. پس بهتر است هر ماه در این موقع بهروز رسانی منتشر شده را بررسی کنید و عملکرد دستگاهتان را بهروز نگهدارید. البته در جریان Patch Tuesday بهتر است آپدیتهای منتشر شده برای سایر برنامههای مورد استفادهتان را نیز بررسی کنید. این بررسی میتواند شامل ادوبی فلش، ادوبی ریدر، جاوا، ضد ویروس یا هر برنامه دیگری باشد.
گام پنجم: تهیه فایل پیشتیبان از اطلاعات سیستم اقدامی حیاتی است که باید هر چند وقت یکبار صورت گیرد و البته کاربران باید این اطلاعات را در دو محل ذخیره کنند که یکی از آنها باید آنلاین و دیگری آفلاین باشد. Backup Plus Portable یکی از بهترین گزینهها برای تهیه فایل پشتیبان است اما بسیاری از برنامههای دیگری نیز در این زمینه وجود دارند که میتوانند انتخاب مناسبی برای تهیه بکآپ باشند. Backup Plus Portable نام دستگاهی است که از اطلاعات کامپیوتر فایل پشتیبان تهیه میکند و آنها را نیز درون خود ذخیره میسازد.
با این حال باوجودی که مختصصان آیتی همیشه در حال از بین بردن خطرات امنیتی موجود در سیستمها هستند اما حملات نیز روز به روز پیچیدهتر میشوند. با این اوصاف باید توجه داشت که هیچگاه نمیتوانید مدعی شوید که کامپیوترتان در برابر حملات سایبری مقاوم است اما رعایت این ۵ اقدام باعث میشود که دستگاهتان تاحدودی ایمن باشد. شما چهاقداماتی را برای ایمن نگهداشتن کامپیوتر پیشنهاد میکنید؟
امروزه شرکتهای خودروسازی تلاشهای زیادی برای ساخت خودروهای شاسی بلند میکنند و حداقل هر شرکت خودروسازی بزرگ در سبد محصولاتش، دو الی سه مدل خودروی شاسی بلند را دارد و در این بین هم تلاشهای زیادی برای بدست گیری بازار مصرف دارند، حال مسئله اینجا پیش میآید که آیا خودروی شاسی بلند خریداری شده تا چه اندازه ایمنی دارد و چقدر میتوان به آن اعتماد کرد.
این سوالی است که شرکتهای تست کننده ایمنی خودرو یعنی NHTSA به آنها پاسخ دادهاند و و در قالب لیستی 10 تایی، ایمنترین شاسی بلندها و کراس اوورهای تنها بازار آمریکا را به صورت یک مجموعه و بدون رتبه بندی معرفی کردهاند.
پس ترتیب معرفی خودروهای این لیست در این مقاله معیار ایمن بودن آن بیشتر از بقیه نخواهد بود.
آکورا MDX
براساس گزارشات سازمان ایمنی، آکورا MDX یکی از برترین شاسی بلندهای بازار آمریکاست که فارغ از مسائل امکاناتی و رفاهی، جزو ایمنترین خودروهای بازار آمریکا به شمار میرود، قیمت این خودرو از مبلغ پایه 43 هزار و 15 دلاری شروع میشود و در نسل سوم خود و با 7 صندلی مسافر عرضه میشود. محور محرک این خودرو هم چرخهای جلو و چهارچرخ محرک اعلام شده است.
آکورا RDX
RDX، دومین برند تجاری موجود در این لیست از شرکت خودروسازی آکورا است که نسخهای کوچک تر از MDX بوده و تنها در مدل 5 صندلی و با قیمت پایه 35 هزار و 370 دلاری عرضه میشود، محورهای محرک این خودرو هم جلو استاندارد و چهارچرخ محرک اختیاری عنوان شده است.
هوندا CR-V
هوندا CR-V، کراس اوور جنجالی شرکت خودروسازی هوندا است که با تستهای بعمل آمده از تصادف جلو، توانسته نمرات خوبی را در این لیست کسب کند. این خورو در مدل 5 صندلی و با قیمت پایه 23 هزار و 745 دلاری در بازار آمریکا عرضه میشود.
هوندا پایلوت
شاسی بلند کامل پایلوت همچون برادر کوچکتر خود، توانسته نظر هیئت داوران را به خود جلب کند، این خودرو با پیشرانهای 3.5 لیتری شش سیلندر V شکل با قیمتی 30 هزار و 145 دلاری عرضه خواهد شد که به خاطر جثه بزرگش، در مدل 8 صندلی با محور جلو محرک و تمام چرخ محرک عرضه میشود.
هیوندای توسان
کراس اوور شرکت خودروسازی هیوندای که پس از معرفی نسل جدیدش مثل بمب در بازار آمریکا صدا کرد و توانست بیشترین سهم بازار آمریکا را به خود اختصاص دهد، یکی از گزینههای موجود در این لیست است که قیمتی 22 هزار و 700 دلاری داشته و در نسخههای محور جلو و چهار چرخ محرک به همراه 5 صندلی سرنشین عرضه میشود.
لکسوس NX
خودروی خوش چهره و پر امکانات لکسوس که به تنهایی چهره زیبای آن هر مخاطبی را متقاعد به خرید خود میکند، در این لیست 10تایی ایمنترین شاسی بلندهای بازار آمریکا گنجانده شده که قیمتی پایه 34 هزار و 965 دلاری داشته و در نسخههای هیبریدی هم عرضه میشود.
میتسوبیشی اوتلاندر
خودروی شاسی بلند میتسوبیشی که پس از فیس لیفت شدن اعتباری دوباره به برند اوتلاندر بخشید، دیگر خودروی پرجمعیت ژاپنی این لیست است که قیمت پایه آن از 22 هزار و 995 دلاری شروع شده و در نسخههای محور جلو و تمام چرخ محرک با 7 صندلی سرنشین عرضه میشود، گفتنی است که میتوان به صورت سفارشی تجهیزات پیشگیری از تصادف را بر روی آن نصب کرد.
سوبارو فارستر
خودروی جنجالی سوبارو در بازار کشور که انتقادات زیادی هم بر آن (بیشتر به خاطر طراحی ظاهری) وارد میشود، در بازار آمریکا به عنوان یکی از ایمنترین شاسی بلندها شناخته میشود که با قیمتی 22 هزار و 395 دلاری عرضه میشود و دارای 5 صندلی سرنشین و سیستم چهارچرخ محرک متقارن است.
تویوتا راو4
تنها کراس اوور تویوتا که در بازار کشور خودمان هم حضور داشته و نسخه نیو فیس آن به تازگی راهی کشور شده است، با قیمتی 24 هزار و 350 دلاری در بازار آمریکا، به عنوان یکی از ایمنترین خودروهای شاسی بلند عرضه میشود که در نسخههای چهار چرخ محرک و محور جلو محرک با پیشرانههای هیبریدی در بازار آمریکا قابل دسترسی است.
ولوو XC60
این خودرو، تنها خودروی غیر ژاپنی و کرهای این لیست است که با رتبهای خوب، توانسته خود را در این لیست بگنجاند، این خودرو را میتوان با تجهیزاتی اضافی پیشگیری از تصادف خریداری کرد، ولی دیگر قیمتی بیشتر از قیمت پایه 36 هزار و 600 دلاری خواهد داشت. این اتومبیل هم در دو نسخه محور جلو و چهارچرخ محرک با 5 صندلی سرنشین ارائه خواهد شد.
توجه به این مورد ضروری است که این لیست برپایه خودروهای شاسی بلند ارزان قیمت بازار آمریکا آماده شده است و از آنجایی هم که بعضی از این خودروها در داخل کشور خودمان تردد میکنند، لذا این لیست می تواند برای بازار ما نیز مورد استفاده قرار بگیرد.
خواب از نیازهای لاینفک زیستی بشر است که به هیچ شکلی قابل حذف نیست. حتی سیستمهای دیجیتال و رایانهها نیز حالتی به نام حالت "sleep" یا خواب دارند. پس انسان که دارای هوشمندانهترین سیستم کائنات است، نیازش به این موضوع پررنگتر است. در ادامه با زومیت همراه باشید تا از راز و رمزهای این پدیده زیستی بیشتر مطلع شوید.
عالم و آدم میدانند که خواب چیز مهمی است. چرایش هم معلوم است. چون هم بدن را جوانتر میکند و هم به ذهن آمادگی دوباره میبخشد. اگر خواب نباشد به معنی واقعی کلمه کشته خواهیم شد. خواب مناسب و کافی به شما کمک میکند که از ۷ فایدهی آن بهرهمند شوید:
۱- در پایان روز کاری شما انرژی بیشتری خواهید داشت
بنا بر مطالعات انجام شده، اگر خواب کافی نداشته باشید، نسبت به دیگر افرادی که خواب مناسب داشتهاند ۱۱% زودتر خسته میشوید. در ظاهر شاید این ۱۱% خیلی به چشم نیاید، اما در طول ۸ ساعت زمان کاری، فردی که خواب کافی نداشته به جای آن که در ساعت ۵ بعد از ظهر خسته شود، در ساعت ۴:۱۵ خسته میشود. در حالی که ۴۵دقیقه آخر کار میتواند بالاترین راندمان کاری را به همراه داشته باشد.
۲- واکنش شما نسبت به مسائل بهتر و سریع تر است
کافی است فقط ۲ روز خواب کافی و راحت نداشته باشید تا ببینید چطور قدرت تمرکز و عکسالعمل شما رو به نابودی میرود. در این حالت تمرکز حواس و سرعت واکنش به موقع شما به اندازه ۳ برابر کاهش پیدا خواهد کرد. طبیعی است که نبود حواس و تمرکز کافی در محیط کار، باعث بروز نوعی تنش در شما نسبت به وظایف کاریتان میشود. پس با این اوصاف واقعا ارزش دارد که تا دیروقت بیدار بمانید و وبگردی کنید؟ معلوم است که نه! پس معطل چه هستید؟ زودتر بروید بخوابید.
۳- از آخرین دقیقهی زمان خود استفاده می کنید
کمبود خواب رابطهی مستقیمی با هدر دادن وقت دارد. زمانی که خواب شما کافی نباشد، سطح انرژی شما پایین میآید و در این حالت نمیتوانید کار خود را به روال عادی انجام دهید. در نتیجه کار کردن شما فرق چندانی با کار نکردنتان ندارد! در حقیقت کار نمی کنید، وقت خود را می گذرانید.
۴- در بهترین حالت ممکن برای کار کردن خواهید بود
خواب کافی آثار خوبی بر روی ذهن و روان شما میگذارد. چرا که شما شادتر و پرانرژیتر پشت میز کار خود حاضر می شوید و آمادگی بیشتری برای شروع روز کاری خود دارید. هر چند که این قسمت ماجرا، یک مسئله روانشناختی است، اما به اندازه کافی بدیهی محسوب میشود. به هر حال طبیعی است که وقتی کسی خوابش کافی بوده است نسبت به کسی که خواب ناکافی داشته، آمادگی بیشتر و بهتری برای انجام کارها دارد.
۵- مسائل و مشکلات را بهتر حل و فصل خواهید کرد
افراد مشهوری مثل آلبرت اینشتین و توماس ادیسون هم چرت زدن را دوست داشتند. دلیلش هم این بود که آن ها همیشه با صورت مسئلهای درگیر بودند و خواب ابزار کمکی بود تا بتوانند مسئله را حل کنند. در حالت خواب، ذهن شما همچنان فعال عمل میکند و در حال مرتبسازی و حل مسائل است. وقتی بیدار میشوید، مغز شما جان تازهای گرفته است و میتواند با قدرتتر از قبل در حل مسائل ظاهر شود.
۶- خلاقیت بیشتری در کار خود به خرج می دهید
گاهی اوقات آنچه باعث سختتر شدن کارتان میشود، سخت بودن کار نیست. نوع کار کردن خود شما است! برای مثال وقتی که در حالت خستگی کار میکنید، شبیه یک مرده متحرک خواهید بود که حوصله پیدا کردن روش جدیدی را برای انجام کارش ندارد. پس از یک استراحت شبانهی خوب، شاید آمادهی یک روز کاری سخت نباشید، اما حداقل این توانایی را دارید که مسائل کاری را با خلاقیت بیشتری پیش ببرید و هوشمندانهتر یک کار سخت را انجام دهید. همه میدانند که پول، پول میآورد! اما چه کسی این واقعیت را میدانست که انرژی هم انرژی میآورد؟ علم از قبل این را میدانست. حالا چه خوب که شما هم میدانید!
۷- حافظه بهتری خواهید داشت
تا به حال شده که بعد از این که کارتان تمام شد و در راه برگشت به منزل بودید، یادتان بیاید چیزی را فراموش کردهاید؟ و یا در راه رفتن به محل کار، به یاد بیاورید که چیز مهمی را در خانه جا گذاشتهاید؟ وقتی خوب خوابیده باشید، قبل از این سوار ماشین شوید و به سمت مقصد راه بیافتید، تمام چیزها را به یاد خواهید آورد و چیزی از قلم نخواهد افتاد. چرا که در زمان خواب، تخته سیاه ذهن نوشتههایش را پاک میکند. از این رو برای به خاطرسپردن یک موضوع جدید نیازی نیست که فشار زیادی به ذهن خود وارد کنید.
لازم نیست علم چیزی بگوید، همه ما میدانیم که خواب موضوع بااهمیتی است. گذشته از دهها خواص درمانی که خواب دارد، میتواند در افزایش راندمان کاری موثر عمل کند؛ ضمن این که به شما کمک کند تا از شغل خود لذت بیشتری ببرید. پس توصیهی پایانی همان است که در طول مطلب به آن پرداختیم: سعی کنید بیشتر بخوابید!
محققان آلمانی موفق به کشف یک شبکه نانوسیمی میان باکتریهای تجزیهکننده متان در کف دریا شدند؛ این باکتریها از این شبکه برای انتقال برق میان خود استفاده میکنند.
محققان مؤسسه ماکس پلانک دریافتند، زمانی که میکروارگانیسمهای تجزیه کننده متان در کنار هم قرار میگیرند، یک شبکه برقرسانی میان آنها شکل میگیرد. تجزیه متان توسط دو گروه مختلف از میکروارگانیسمها انجام میشود. زمانی که آنها به هم متصل میشوند، فرایند تجزیه آغاز میشود.
پژوهشگران دریافتند که اتصال سیممانند میان سلولها شکل میگیرد که این مسیر برای انتقال انرژی استفاده میشود. پیش از این در سال 2010 محققان نشان داده بودند که میکروارگانیسمها از طریق عنصر آهن و استفاده از آن بهعنوان سیم با هم ارتباط دارند.
این گروه تحقیقاتی به بررسی ارگانیسمهای اکسیدکننده متان پرداختند که در کف اقیانوسها زندگی میکنند؛ این موجودات مسؤول از بین بردن یکی از گازهای گلخانهای هستند. در کف اقیانوس از زوال مواد زیستی، متان تولید میشود که این باکتریها آنها را اکسید کرده و به کربنات تبدیل میکنند. انرژی از یک باکتری به باکتری مجاور انتقال مییابد. این باکتریها به جای اکسیژن، گوگرد تنفس میکنند. فرایند انتقال انرژی میان این باکتریها برای دانشمندان سؤال برانگیز بوده است.
از این رو پژوهشگران فرض کردند که یک مسیر تونلی میان سلولها وجود دارد که مطالعه میکروسکوپ الکترونی این فرضیه را تأیید کرد. این گروه با ایجاد برشهایی در بدنه باکتریها به بررسی بخشهای داخلی این موجودات پرداخته و در نهایت سیستم مورد نیاز برای انتقال انرژی را کشف کردند. آنها یکسری ژن مسؤول انجام این کار را در این باکتریها پیدا کردند.
آنها یکسری سیم زیستی به طول چند میکرون یافتند که سلولها را به هم مرتبط میکند. قطر این سیمها تنها چند نانومتر بوده و اتصال میان سلولها را برقرار میکند.
کشف این شبکه نانوسیمی میان باکتریها گامی دیگر در مسیر شناخت این میکروارگانیسمهای تجزیه کننده متان است. با توجه به فراوانی این باکتریها در طبیعت، شناخت آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
سازمان Ordnance Survey که مسؤول نقشهبرداری از مسیرهای حملونقل در انگلستان است، در نخستین تلاش برای نقشهبرداری از سیارات دیگر، نقشهای دیجیتالی از مریخ را ارائه کرده است.
ایده این پروژه نقشه برداری بیهمتا برای یک دانشمند انگلیسی است که فرود کاوشگر ExoMars سازمان فضایی اروپا را در سال 2018 برنامهریزی کرده است.
تولید این نقشه فیزیکی و دیجیتالی از سیاره سرخ میتواند همچنین به هدایت ناوبری انسانی برنامهریزی شده بر روی مریخ در دهههای آینده بپردازد.
این نقشه که توسط دادههای باز ناسا ساخته شده، منطقهای از مریخ به وسعت 40 برابر اندازه انگلستان را پوشش داده که تنها هفت درصد سطح این سیاره را شامل میشود.
به گفته کریس وسون، طراح این نقشه، اگرچه اصول اولیه مشابه هستند اما نقشه زمینی در طراحی و زیباییشناسی با سایر نقشههای سیارهای مشاهده شده تاکنون متفاوت است. وی به جای علامت گذاری نشانههایی همچون کلیسا بر روی این نقشه، نواحی دهانهها و مناطق فرود کاوشگرها را مشخص کرده است.
این نقشه بنا بر ایده دکتر پیتر گریندرود، دانشمند سیارهای دانشگاه بیرکبک لندن ساخته شده که خواستار طراحی یک نقشه از مریخ و تبدیل آن به یک نقشه ساده برای خوانش راه شده بود.
امید است که این نقشه برای ماموریتهای آینده مریخ در پنج تا 10 سال آینده از جمله ماموریت ExoMars که درسال 2018 انجام خواهد شد، مناسب باشد.
این ماموریت به حفاری در مریخ خواهد پرداخت تا زیر سطح آن را بررسی کرده و به دنبال نشانههایی از حیات باستانی یا کنونی بگردد.
چهار منطقه فرود احتمالی برای کاوشگر سازمان فضایی اروپا وجود دارد که Mawrth Vallis، Oxia Planum، Aram Dorsum و Hypanis Vallis نام دارند. هر چهار منطقه تصور میشود که پیش از این، از مقادیر زیادی آب برخوردار بودهاند.
در ماه سپتامبر سازمان ناسا از کشف آب بر روی سیاره مریخ خبر داد و سپس گزارشی را در ماه اکتبر منتشر کرد که پیشبینی میکرد انسانها تا دهه 2030 بر روی مریخ سکنی گزینند.
گروهی از دانشمندان روسی توانستهاند روش جدیدی را برای استفاده از مازاد موشکهای بالستیک قارهپیمای این کشور برای محافظت از زمین در برابر شهابسنگها و سیارکهای فضایی شناسایی کنند.
گزارشی از خبرگزاری TASS روسیه نشان داد که تیمی از دانشمندان به رهبری سابیت سایتگارایف از اداره طراحی موشک ماکیف در حال برنامهریزی برای تبدیل موشکهای بالستیک قارهپیمای این کشور به پرتابههایی هستند که میتوانند اجسام فضایی نزدیک به زمین را که تهدیدی قریبالوقوع برای ایمنی زمین به شمار میروند، تخریب کنند.
یکی از اهداف برنامهریزی شده این موشکهای بالستیک قارهپیما، شهابسنگها هستند که شامل سنگهای بزرگ فضایی از سیارکهای در حال گردش به دور خورشیدی میشوند. بخشی از این سیارکها در جریان مدارگردی تجزیه شده و گاهی اوقات به سمت زمین حرکت میکنند. اگرچه برخی از این سنگها به محض ورود به جو زمین از بین میروند، اما برخی دیگر از این مهلکه جان سالم به در برده و با نیروی مخربی به سطح زمین برخورد میکنند.
یکی از نمونههای اخیر برخورد یک سنگ فضایی با زمین، شهابسنگی بود که دو سال پیش در شهر چلیابینسک روسیه سقوط کرده بود. این سنگ در ارتفاع 9 کیلومتری زمین منفجر شد و موج آن باعث شکسته شدن شیشهها و مجروح شدن 1500 نفر شد.
دانشمندان روسی امیدوارند بتوانند امکانپذیری این طرح را با آمادهسازی یک موشک بالستیک قارهپیما برای تخریب سیارکی موسوم به آپوفیس 99942 آزمایش کنند.
به گفته سایتگارایف، این سیارک از چندی پیش باعث بروز نگرانیهایی شده زیرا محققان معتقدند که این صخره آسمانی ممکن است در سال 2036 از فاصله نزدیک بسیار خطرناکی از سیاره عبور کند. اگرچه دانشمندان ناسا این احتمال را رد کردهاند.
با این حال سایتگارایف به تلاشهای خود برای بهرهگیری از این طرح ادامه میدهد.
وی گفت: بیشتر موشکها با سوخت جوشان کار میکنند. سوختگیری آنها 10 روز پیش از پرواز آغاز میشود؛ از این رو برای تخریب شهابسنگی به قطر شهابسنگ چلیابینسک که تنها چند ساعت قبل از نزدیک شدن به زمین شناسایی میشود، مناسب نیستند. به این منظور میتوان از موشکهای بالستیک قارهپیما استفاده کرد که تنها به ارتقای سیستم نیاز دارند.
سایتگارایف افزود که تبدیل این موشکها به تسلیحات تخریب کننده سیارک به مجوز دولتی نیاز داشته و اینکه اجرایی کردن این طرح برای دولت میلیونها دلار هزینه خواهد داشت.
یک پژوهش جدید نشان می دهد که مغز افراد دو زبانه متفاوت تر از مغز افراد دیگر عمل میکند.
جودی اف کرول، یک دانشمند علوم شناختی از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، اظهار کرد: افراد دوزبانه، به نحوی از زبان استفاده کرده و آن را یاد میگیرند که ذهن و مغز آنها را تغییر داده و پیامدهای مثبتی برای آنها به ارمغان میآورد.
کرول افزود : مطالعات اخیر نشان دهنده راههای قابل توجهی است که در آن دو زبانه بودن، شبکههای مغز را تغییر داده، مهارتهای شناختی را تقویت میکند و از تسلط بر زبان پشتیبانی کرده و یادگیریهای جدید را تسهیل میکند.
محققان نشان دادهاند که ساختارها و شبکههای مغزی افراد دوزبانه متفاوت از افرادی است که تنها به یک زبان مسلط هستند.
از آن جا که انسانها همه یکسان نیستند، دوزبانهها نیز همه یکسان نبوده و تغییرات در ذهن و مغز آنها متفاوت است.
محققان همچنین دریافتند که عملکرد شناختی مغز افرادی که به دو زبان یا بیشتر تسلط دارند بسیار بهتر از افراد یک زبانه است و همچنین روند پیری در مغز این افراد کندتر صورت میپذیرد.
کرول یافتههای اخیر خود را در انجمن پیشبرد علوم آمریکا ارائه کرد.
دانشمندان به دنبال تولید برنامه یا الگوریتم جدیدی برای رایانهها هستند که به کمک آن توانایی درک ظاهری محیط در سیستمهای هوش مصنوعی شبیه به عملکرد مغز انسان خواهد شد.
پژوهشگران معتقدند که در آینده نه چندان دور رایانهها نیز مانند نوزاد انسان قادر به تکامل در قدرت بینایی هستند.
محققان در مراحل اولیه این پروژه با مقایسه قدرت بینایی انسان با رایانه دریافتند که قطعا فاصله بسیار زیادی بین ادراک بشر با رایانه وجود دارد، با این حال انتظار میرود به کمک برنامهنویسی جدید و استفاده از الگوریتمهای پیشرفتهتر رایانهای، قدرت بینایی هوش مصنوعی به انسان نزدیکتر شود.
پروفسور شیمون یولمن، دانشمند علوم رایانهای در مورد پروژه جدید عنوان کرد: در مطالعات ما مشخص شد که قدرت بینایی انسان از منظر تمایزشناسی و درک بهتر در مقایسه با بهترین مدلهای رایانهای بسیار بهتر عمل میکند.
وی در ادامه افزود: به نظر دانشمندان دلیل این تمایز یا فاصله زیاد قدرت بینایی انسان در مقایسه با رایانه، محدودیت مدلهای برنامهنویسی و الگوریتمیک از منظر هوش مصنوعی است.
مغز انسان قادر به تشخیص و تمایز بین تصاویر ناکامل و حتی تصاویر مبهم کوچک است و این در حالی است که پردازش یا مدلسازی اجسام ناکامل یا تصاویر مبهم توسط الگوریتم کنونی رایانهای امکانپذیر نیست.
در این مطالعه قدرت بینایی و تشخیص اشیاء بیش از 14 هزار نفر با نمایش حدود سه هزار و 553 تصویر مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
دانشمندان مهمترین اختلاف بین مغز و هوشمصنوعی را در روند تشخیص یا به عبارت سادهتر در زبان یادگیری خلاصه کردند، بهطوریکه در این مطالعه مشخص شد مغز انسان بر خلاف رایانه از شیوه پیچیده-ساده برای تشیخص سریع تصاویر استفاده میکند، اما این روند در جدیدترین برنامههای رایانهای بر اساس الگوی ساده-پیچیده است.
دولت چین قصد دارد تا قبل از افتتاح بزرگترین تلسکوپ جهان که برای انعکاس سیگنالهای رادیویی از اعماق فضا و کشف نشانههایی از حیات فرازمینی ساخته شده، به 9 هزار نفر از مردم خود دستور نقل مکان بدهد.
بسیاری از اعضای کمیته ولایتی گوئیژو از کنفرانس مشورتی سیاسی خلق چین، پیشنهاد نقل مکان ساکنان شهر پینگ تانگ و لودیان را ارائه کردند. این افراد تا پایان سپتامبر سال جاری نقل مکان خواهند کرد.
تخلیه ساکنانی که در 3.1 مایلی این تلسکوپ زندگی میکنند برای ایجاد یک میدان موج الکترومغناطیسی مناسب پیشنهاد شده است.
انتظار میرود که تکمیل راهاندازی این تلسکوپ که Aperture Spherical Telescope نام دارد و قطر دهانه آن در حدود 500 متر است در ماه سپتامبر به پایان برسد. در آن زمان این تلسکوپ به بزرگترین تلسکوپ جهان تبدیل خواهد شد که حدود 198 متر بزرگتر از رصدخانه 304 متری آرسیبو در پورتوریکو است.
ساخت این تلسکوپ فضایی که FAST نام دارد و سه برابر حساستر از تلسکوپ آرسیبو است در سال 2011 آغاز شد.
این تلسکوپ فضایی به دانشمندان اجازه میدهد تا فضا را از فاصله نزدیکتری مورد بررسی قرار داده و حیات بیگانه احتمالی را کشف کرده و امواج رادیویی را که به سختی قابل شنیدن هستند ضبط کنند.
تعداد ساکنانی که به دلیل راه اندازی تلسکوپ FAST ناچار به تخلیه خانه های خود هستند در مقایسه با پروژههای جابجایی که در گذشته اتفاق افتاده بود، فقط یک عدد کوچک است. در سال 2010، دولت چین بیش از یک میلیون نفر از مردم را به دلیل ساخت سد سه دره خود ناچار به نقل مکان کرد.
دولت چین در سالهای آینده همچنین قصد جابجایی در حدود 250 میلیون نفر را از مناطق روستایی به شهرهای تازه ساخته شده را دارد. این کشور قصد معاوضه خانههای روستایی و مزارع با ساختمانهای بلند را دارد.
دوستان عزیز همراهان گرامی وبلاگ باسلام
بنده به عنوان مدیر وبلاگ علمی ضمن تشکر و قدردانی از همراهی شما عزیزان با این وبلاگ به اطلاع شما عزیزان میرسانم به علت مشکلات مخابراتی و اینترنتی هفته آینده از تاریخ 1394/11/24 لغایت 1394/11/30 وبلاگ به مدت یک هفته به روز رسانی نمیشود و انشاالله پس از تاریخ فوق با مطالب جدید و بهروز با شما همراهان عزیز خواهیم بود . پیشاپیش از این مشکل عذرخواهی کرده و انشاالله همچنان با ما همراه باشید.
با تشکر مدیر وبلاگ 1394/11/23
مدافعان امنیت سایبری در سرتاسر جهان، با نامگذاری دومین سه شنبهی فوریه به «روز اینترنت امن» (که در بیش از ۱۲۰ کشور جهان به رسمیت شناخته میشود) تلاش دارند تا مردم را از خطرات امنیتی موجود در اینترنت آگاه کنند. در حالی که موضوع اصلی این روز بر دور نگه داشتن کودکان از آسیبهای اینترنت تمرکز دارد، بزرگسالان نیز میتوانند به بهانهی این روز نکات مهمی را بیاموزند.
امنیت اینترنت در اینجا به معنای مصونیت در برابر مجرمان سایبری، جاسوسان، دزدان اینترنتی و به طور کلی «ساکنان سمت تاریک اینترنت» است. با رعایت ۱۲ قانون زیر قادر خواهید بود با خیال راحت و در امنیت کامل به گشت و گذار در اینترنت بپردازید.
قانون شمارهی ۱: سیستم عامل و نرمافزارهای خود را به موقع آپدیت کنید
تنها یک چیز از آپدیت کردن مهمتر است: آپدیت کردن سریع و به موقع. اگر یک آسیبپذیری در سیستم عامل، مرورگر و یا دیگر نرمافزارهایی که از آنها استفاده میکنید وجود داشته باشد، مطمئن باشید که هکرها از آن خبر دارند. هر قدر هم که سازندگان نرمافزار به سرعت مشکل امنیتی را برطرف کنند، در صورتی که آن را به موقع نصب نکنید فایدهای نخواهد داشت. پس به محض آماده شدن آپدیتهای امنیتی آنها را در اسرع وقت نصب کنید؛ مخصوصاً آنهایی که با برچسب «بسیار مهم» (Critical) مشخص شدهاند. اگر امکانش وجود دارد، سیستم عامل و نرمافزارهای خود را بر روی حالت آپدیت اتوماتیک تنظیم کنید. درست است که آپدیت کردن تعداد زیادی از نرمافزارها ممکن است حجم زیادی از اینترنت شما را مصرف کند، و یا در بعضی مواقع نسخهی جدید نرمافزار باب میل شما نبوده و پایدار نباشد، اما اگر به امنیت خود اهمیت میدهید، باید با این مشکلات کنار بیایید.
قانون شمارهی ۲: آنتی ویروس را جدی بگیرید
داشتن آنتی ویروس مانند گذشته تضمینی بر امنیت شما نیست، اما اکثر آنتی ویروسها جلوی ۹۰ درصد تهدیداتی که ممکن است با آنها روبرو شوید را میگیرند. اگر حاضر نیستید سالی ۳۰ تا ۶۰ دلار بابت بیتدیفندر یا مکآفی بپردازید، میتوانید از آنتی ویروسهای AVG و Avast به صورت رایگان استفاده کنید.
قانون شمارهی ۳: فریب کلاهبرداریهای اینترنتی را نخورید
گاهی اوقات بزرگترین تهدید امنیت شما، خودتان هستید! آسانترین راه برای به دست آوردن اطلاعات کاربران توسط هکرها، فریب دادن آنها و گرفتن این اطلاعات به صورت مستقیم از خود کاربر است. این کار اغلب توسط ایمیلهای «فیشینگ» (phishing emails) انجام میشود. در این ایمیلها معمولاً وانمود میشود که رئیستان، بانکی که در آن حساب دارید، سرویس دهندهی اینترنتی و یا هر شرکت و فردی که به نوعی با آن در ارتباط هستید، از شما اطلاعات حسابتان را میخواهد؛ به این صورت که با فرستادن لینکی به یک وبسایت تقلبی، از شما تقاضا میشود که در آن لاگین کنید. اگر فریب این ایمیلها را بخورید، نام کاربری و رمز عبور خود را به راحتترین شکل ممکن در اختیار کلاهبرداران قرار دادهاید.
بعضی حملات فیشینگ بسیار ابتدایی هستند و به راحتی میتوان آنها را تشخیص داد، در حالی که بعضی از آنها بسیار پیچیده هستند و تنها افراد متخصص قادر به تشخیص جعلی بودن آن هستند. اما راه حل بسیار آسانی وجود دارد که در اکثر مواقع جواب میدهد: بر روی هیچ لینکی در یک ایمیل کلیک نکنید. اگر ایمیلی از بانک خود دریافت کردهاید که به شما میگوید باید هرچه زودتر نسبت به تعویض رمز عبور خود اقدام کنید، کافی است اسم بانک مورد نظر را در مرورگرتان جستجو کرده، و یا اگر از قبل آدرس را میدانید مستقیماً آن را در مرورگر وارد کنید.
قانون شمارهی ۴: فایلهای پیوست ایمیل را باز نکنید
راه دیگری که کلاهبرداران ممکن است شما را فریب دهند، ارسال فایلهای پیوست (attachment) آلوده از طریق ایمیل است. این موضوع وقتی خطرناکتر میشود که فرد کلاهبردار اطلاعات مختصری از شما داشته باشد و فایل را تحت عناوینی مانند "صورت حساب خرید اینترنتی"، "اطلاعیهی نمرات ترم" و یا "فیش واریز حقوق" برای شما ارسال کند. اگر فرستندهی ایمیل را نمیشناسید به هیچ وجه فایل پیوست را باز نکرده و ایمیل را پاک کنید. در صورتی که ایمیل از طرف یکی از دوستان یا همکارانتان برای شما ارسال شده است، این امکان وجود دارد که شخص مورد نظر هم به دام این کلاهبرداری افتاده و آلوده شده باشد. در چنین مواردی قبل از باز کردن پیوست ایمیل، با شخص مربوطه تماس بگیرید تا مطمئن شوید که خود او ایمیل را برای شما ارسال کرده باشد.
قانون شمارهی ۵: برای محافظت از فرزندانتان در محیط مجازی اطلاعات سایبری خود را افزایش دهید
با وجود خطراتی مانند ارسال محتوای مبتذل، مزاحمتهای اینترنتی و کلاهبرداریهای سایبری، پدر و مادر بودن در عصر اینترنت کار آسانی نیست. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید، یادگیری در این باره است. سعی کنید با مرور متناوب اخبار فناوری، اطلاعات خود از دنیای تکنولوژی به روز نگه دارید. اگر از شبکههای اجتماعی مثل فیسبوک، توییتر یا اینستاگرام استفاده نمیکنید و چیزی دربارهی آنها نمیدانید، میتوانید با جستجو در اینترنت دربارهی آنها یاد بگیرید. اگر فرزندتان زیر ۱۰ سال سن دارد، بهتر است با نصب اپلیکیشنهای خاص و انجام برخی تنظیمات، کنترل کاملی بر نحوهی دسترسی او به اینترنت داشته باشید.
قانون شمارهی ۶: فلش پلیر جدید نصب نکنید
اگر به صورت اتفاقی گذرتان به سایتهای مشکوک افتاده باشد، احتمالاً با پیغامی مبنی بر بروزرسانی فلش پلیر مواجه شدهاید. هرگز و مطلقاً چنین کاری نکنید. اگر فریب این حقه را خوده و نرمافزار آلوده را نصب کردهاید، در بهترین حالت یک ابزار تبلیغاتی مزاحم بر روی سیستم خود نصب کردهاید و در بدترین حالت، شما به لیست کامپیوترهای آلوده شده توسط هکر مربوطه اضافه شدهاید.
قانون شمارهی ۷: از یک ابزار مدیریت رمز عبور استفاده کنید
استفاده از پسوردهای طولانی و پیچیده شاید چندان خوشایند نباشد، اما تا زمانی که جایگزین امنیتی بهتری برای آن پیدا نشود، بهترین راه برای حفظ امنیت همین پسوردها هستند. با استفاده از ابزارهای مدیریت پسوردی مانند 1Password، Dashlane یا Lastpass میتوان بدون نگرانی از پسوردهای متفاوت و قوی در سایتها و سرویسهای مختلف استفاده کنید.
از این ابزارها میتوان هم به عنوان گاوصندوقی ایمن برای ذخیرهی تمامی رمزهای عبور، و هم برای تولید خودکار رمزهای عبور ایمن و پیچیده استفاده کرد. تنها باید مطمئن باشید که یک رمز عبور قوی برای دسترسی به این اپلیکیشنها انتخاب میکنید، در غیر این صورت تمامی پسوردهای شما در معرض خطر قرار خواهند گرفت.
قانون شمارهی ۸: از ورود دو مرحلهای استفاده کنید
هر روز سایتهای و سرویسهای بیشتری از حساب فیسبوک، توییتر یا جیمیل برای ورود استفاده میکنند. به همین دلیل اهمیت تامین امنیت این حسابها دوچندان است. ورود دو مرحلهای (2-Step Verification) یکی از ایمنترین روشهایی است که میتوان از آن برای محافظت از امنیت حسابهای خود استفاده کنید. در این روش هنگام اقدام برای ورود به حساب، پیامی حاوی یک کد ۴ یا ۶ رقمی به تلفن همراه شما ارسال میشود. با فعال کردن این قابلیت، حتی اگر کسی رمز عبور حساب شما را هم داشته باشد نمیتواند به آن وارد شود.
قانون شمارهی ۹: پسورد پیشفرض مودم را تغییر دهید
بیشتر افراد به این نکته توجه ندارند که وای-فای آنها در حقیقت دو پسورد دارد. یکی از آنها رمز دسترسی به وای-فای است (که هنگام وصل شدن با دستگاهها آن را وارد میکنید) و دیگری پسورد روتر است، که با استفاده از آن میتوانید تنظیمات مودم خود از جمله پسورد وای-فای را تغییر دهید. اکثر افراد یک رمز عبور قوی برای اولی انتخاب میکنند، درحالی که فراموش میکنند رمز عبور پیشفرض مودم را تغییر دهند. رمز عبور پیشفرض اکثر مودمها مشخص است (معمولاً admin و password). پس اگر کسی به مودم شما دسترسی داشته باشد، به راحتی میتواند به آن وارد شده و رمز عبور وای-فای شما را تغییر دهد و یا به اطلاعاتی که از طریق روتر رد و بدل میشود دسترسی داشته باشد. انتخاب یک پسورد قوی برای وای-فای هم بسیار مهم است.
قانون شمارهی ۱۰: فریب وای-فایهای تقلبی را نخورید
هنگام اتصال به اینترنت در کافه، رستوران، هتل و یا فرودگاه، احتمالاً با هاتاسپاتهای وای-فای رایگان زیادی مواجه خواهید شد. برخی از آنها واقعی و برخی دیگر ساختگی هستند. قبل از اتصال به وای-فای، از اینکه کافه یا هتلی که در آن هستید واقعاً اینترنت رایگان ارائه میدهد، و نام دقیق آن مطمئن شوید. در غیر این صورت اگر به وای-فای مشکوک وصل شوید احتمالاً دارید تمامی ترافیک ورودی و خروجی دستگاه خود را دو دستی تقدیم یک فرد شیاد میکنید. اگر شک دارید و راهی برای اطمینان وجود ندارد، موقتاً از کانکشن دیتای گوشی خود استفاده کنید.
قانون شمارهی ۱۱: در اماکن عمومی از اتصال رمزگذاری شده استفاده کنید
حتی اگر قصد دارید به یک وای-فای واقعی و معتبر رایگان متصل شوید، باز هم این احتمال وجود دارد که یک نفر دیگر که به همان وای-فای وصل است بتواند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کند. قبل از هر چیز مطمئن شوید که هنگام ورود به حساب ایمیل، بانک و یا دیگر حسابهای مهم خود حتماً از نسخهی رمزگذاری شدهی وبسایت که با https آغاز میشود استفاده میکنید. در غیر این صورت هرچه که تایپ میکنید به صورت نوشتهی ساده (Plain Text) ارسال خواهد شد و شخص دیگری که در همان شبکه است میتواند به آنها دسترسی پیدا کند.
قانون شمارهی ۱۲: استفاده از تکنولوژی بسیار مفید است، اما نمیتوان کاملاً به آن تکیه کرد
تکنولوژی به شما کمک میکند تا از نرمافزارهای مخرب در امان بمانید، رمزهای عبور قوی داشته و آنها را مدیریت کنید، بر فعالیتهای اینترنتی فرزندان خود نظارت داشته و یا با استفاده از نرمافزارهای مسدود کنندهی محتوای غیر اخلاقی، جلوی دسترسی کودکان به سایتهای نامناسب را بگیرید. اما این پایان راه نیست و نمیتوان با اطمینان کامل در تمام طول سال کنار نشست. حفظ امنیت در فضای مجازی نیازمند هوشیاری کامل و آموزشهای مناسب و مستمر است.
شما چه راهکارهایی را برای حفظ امنیت در فضای مجازی پیشنهاد میکنید؟ نظرات خود را با ما و خوانندگان زومیت در میان بگذارید.
وقتی صحبت از بهترین شرکت فعال در حوزهی تکنولوژی در میان باشد، نامهای زیادی به ذهنمان میآید. اپل، گوگل، مایکروسافت و آمازون از نامزدهای احتمالی هستند. همهی این شرکتها از نظر مالی اوضاع مناسبی دارند و به این زودیها از گود رقابت خارج نمیشوند. اگر کسی از من و شما بپرسد که بهترین و موفقترین شرکت فعال در بخش تکنولوژی کدام است، احتمالا با یکی از نامهای بالا روبرو میشود.
اما برخی متخصصان جور دیگری فکر میکنند؛ آنها اعتقاد دارند که فیسبوک بهزودی به پادشاه بلامنازع دنیای تکنولوژی تبدیل میشود. در ادامهی این نوشته، به دلایل این خوشبینی خواهیم پرداخت و با آمار و ارقام، حال و آیندهی فیسبوک را زیر ذرهبین میبریم.
کاربران به فیسبوک معتاد شدهاند
شبکهی اجتماعی فیسبوک چند روز پیش، ۱۲ سالگی خود را جشن گرفت. فیسبوک حالا حدود ۱٬۰۳۸ میلیارد کاربر فعال روزانه دارد. بهعبارتدیگر، بیش از یک میلیارد نفر هر روز فیسبوک را چک میکنند. یعنی از هر ۷ نفر روی کرهی زمین یک نفر فیسبوکی است. هر نفر هم حدود ۴۶ دقیقه از وقت روزانهی خود را در فیسبوک میگذراند.
برعکس ذهنیت عموم مردم، اوضاع فیسبوک روزبهروز بهتر میشود
تعداد کاربران فعال فیسبوک نسبت به سال گذشته حدود ۱۵ درصد افزایش پیدا کرده. شاید این میزان رشد، آنقدرها هم چشمگیر نباشد؛ اما باید دقت داشته باشید که در طول یک سال گذشته ۱۹۸ میلیون کاربر جدید به فیسبوک اضافه شده. این عدد از مجموع جمعیت دو کشور آلمان و انگلستان بیشتر است! به یاد داشته باشید که فیسبوک در حال حاضر ۱ میلیارد و ۵۹۱ میلیون کاربر دارد.
فیسبوک بهشدت آیندهنگر است
«مارک زاکربرگ» مدیر عامل فیسبوک، برای گسترش دسترسی عموم مردم به اینترنت، کمپین internet.org را راه انداخته است. فیسبوک میخواهد دسترسی به اینترنت را برای یک میلیارد جمعیتی که هنوز از نعمت آن بیبهرهاند فراهم کند.
چندی پیش هم خواندیم که فیسبوک میخواهد با لیزر برای مناطق محروم اینترنت بفرستد. لزوما این اقدام فیسبوک به خاطر خیرخواهی این شرکت نیست. هر چه مردم بیشتری آنلاین باشند، تعداد افرادی که از فیسبوک استفاده میکنند بیشتر خواهد شد.
مارک زاکربرگ اخیرا گفته که میخواهد تعداد کاربران این شبکهی اجتماعی را تا سال ۲۰۳۰ به ۵ میلیارد نفر برساند. فرض کنید کاربران فیسبوک از ۱ میلیارد و ۵۹۱ میلیون نفر به ۵ میلیارد نفر برسد. در این صورت تعداد کاربرانی که از سرویسهای این شرکت استفاده میکنند چند برابر شده و درامد فیسبوک از تبلیغات بیشتر میشود.
فیسبوک مدیریت کسبوکار را بلد است
در سال ۲۰۱۲ وقتی سهام فیسبوک، با سر و صدای زیادی بهصورت عمومی عرضه شد، سرمایهگذاران به چه فکر میکردند؟ به نمودار زیر دقت کنید؛ در سال ۲۰۱۲ تقریبا تمام درامد فیسبوک از تبلیغات پلتفرم دسکتاپاش میآمد.
سرمایهگذاران به فیسبوک و توان مدیریتیاش اعتماد کردند. فیسبوک هم حقیقتا گل کاشت! در نمودار بالا به سال ۲۰۱۵ نگاه کنید. فیسبوک در زمینهی تبلیغات موبایل بسیار موفق عمل کرد. این موضوع نشان میدهد که مدیران فیسبوک مدیریت کسبوکار را خوب بلدند.
فیسبوک هنوز از تمام پتانسیلاش استفاده نکرده
فیسبوک بهتازگی سرویس تبلیغات هدفمند خود را بر روی اینستاگرام راه انداخته. موسسههای تحقیقاتی پیشبینی کردهاند که این سیستم در عرض چند سال، درآمدی میلیارد دلاری را برای فیسبوک به ارمغان میآورد. حتی برخی از احتمال پیشیگرفتن فیسبوک از گوگل و توییتر در این نوع تبلیغات موبایل خبر دادهاند.
از سوی دیگر، فیسبوک هنوز کسب درامد از اپلیکیشنهای پیامرسانیاش را شروع نکرده است. همانطور که میدانید این شرکت علاوه بر اینستاگرام، صاحب دو اپلیکیشن پیامرسانی هم هست. اپلیکیشن «واتساپ» (WhatsApp) به تنهایی بیش از یک میلیارد کاربر دارد؛ اپلیکیشن «مسنجر» (Messenger) هم روزبهروز کاربران بیشتری را جذب میکند. فیسبوک بهتدریج میخواهد این دو اپلیکیشن را به دو پلتفرم پولساز دیگر تبدیل کند.
احتمالا این شرکت، همان سیاست اعمالشده در «فید خبری» (News Feed) را در قبال «مسنجر» اجرا خواهد کرد. فیسبوک ابتدا کاری میکند که مردم از طریق «مسنجر» با برندهای مختلف ارتباط برقرار کنند؛ سپس این شرکت با گرفتن پول از همان برندها، کانال ارتباطی آنها را با کاربران حفظ میکند.
احتمالا فیسبوک برای واتساپ هم برنامهی ویژهای دارد. چند هفته پیش واتساپ اعلام کرد که از این به بعد برای همهی کاربران در همهی جای دنیا بهطور کامل رایگان خواهد بود. گویا این شرکت که زیر سایهی فیسبوک فعالیت میکند، مدل درآمدزایی جدیدی را امتحان خواهد کرد.
مدیر عامل واتساپ در وبلاگ این شرکت گفته که کاربران به هیچوجه با تبلیغات مرسوم، روبهرو نخواهند شد. آقای جن کوم میگوید: «از امسال ما روی ابزارهایی کار میکنیم که به شما امکان میدهند با کسبوکارها و سازمانهای مدنظرتان بهراحتی ارتباط برقرار کنید.
به این معنی که شما میتوانید از بانکتان در مورد وضعیت حساب پساندازتان سوال بپرسید یا از آژانس هواپیمایی موضوع تاخیر پرواز را پیگیری کنید.» واتساپ بهجای اینکه تبلیغات به شما نشان دهد، کانال ارتباطی کسبوکارها و سازمانها را با شما را حفظ میکند. بنابراین به خاطر فرصتی که برای برندها فراهم کرده، از آنها پول خوبی میگیرد.
علاوه بر این پلترفرمها، فیسبوک ابزارهای دیگری هم برای درآمدزایی دارد. موتور جستجو، پروژهی «فیسبوک برای کار» (Facebook at Work) و از همه جالبتر هدست واقعیت مجازی «آکیولس ریفت» (Oculus Rift) همگی این پتانسیل را دارند که خزانهی فیسبوک را پر از پول کنند.
فیسبوک در خرید استارتاپها یک نابغه است
اینروزها نوجوانانی را میبینیم که اصرار دارند فیسبوک کسالتآور است. آنها فکر میکنند فیسبوک به شبکهی اجتماعی افراد مسن تبدیل شده. در سال ۲۰۱۲، این شرکت بهخوبی حسوحال نوجوانان و گرایشات عموم مردم را پیشبینی کرد و با هوشمندی تمام، اینستاگرام را خرید.
همین سیاست باعث شد فیسبوک در سال ۲۰۱۴ واتساپ را هم تصاحب کند. اکثر آن نوجوانهای بیعلاقه به فیسبوک، الان جذب اینستاگرام، واتساپ یا حتی مسنجر شدهاند. خوب است بدانید که اینستاگرام و مسنجر به ترتیب ۴۰۰ و ۸۰۰ میلیون کاربر دارند. واتساپ هم مرز یک میلیارد کاربر را رد کرده است. فیسبوک با تصاحب اینستاگرام و واتساپ، نبوغ خود را در انتخاب استارتاپها ثابت کرد.
فیسبوک بیسروصدا به سمت سختافزار خیز برداشته
فیسبوک روی پروژهای به نام Open Compute Project کار میکند. فیسبوک میخواهد همان کاری که اندروید و لینوکس برای نرمافزار انجام دادند را برای سختافزار پیاده کند؛ یعنی سختافزار را بهصورت «منبعباز» در اختیار عموم قرار دهد؛ بهعبارتدیگر، کاری کند که همه بتوانند از طراحیهای بهکار رفته در کامپیوترهای گرانقیمت و عظیم شرکتهای بزرگ استفاده کرده و در صورت نیاز تغییراتی را هم در آنها اعمال کنند. همین حالا هم تعدادی از استارتاپها از طراحیهای سختافزارهای این پروژه استقبال کردهاند و کسبوکار خود را بر اساس آنها توسعه دادهاند.
روزگار ناشیگریهای فیسبوک بهسر رسیده
شاید بعضی از شما «مارک زاکربرگ» سال ۲۰۱۰ را به یاد داشته باشید. مارک آن روزها اعتمادبهنفس فعلی را نداشت و گهگاه هنگام سخنرانیهایش ناشیانه عمل میکرد.
اما او حالا، از یک جوانک موفق و البته بیتجربه به یک نابغهی دوستداشتنی تبدیل شده است.
اما رقبا چطور؟ آیا آنها به همین سادگی از گود خارج میشوند؟
اپل با نسل اول آیفون موجی جدید را در دنیای موبایل بهپا کرد. پس از انقلاب کامپیوترهای شخصی، آیفون یکی از بزرگترین پدیدههای دنیای تکنولوژی بود. اما از آن زمان بیش از ۸ سال گذشته. «آیپد»، «اپل واچ» و «اپل میوزیک» یکی پس از دیگری آمدند و موفقیتهایی را برای اپل به همراه داشتند. بااینحال، هنوز هم آیفون جادوییترین محصول اپل است.
میرسیم به گوگل. از هر جنبهای که نگاه کنیم، گوگل از فیسبوک بزرگتر است. تعداد کاربران، درامد و سود گوگل همگی در شرایط بهتری نسبت به فیسبوک قرار دارند. برندسازی مجدد (Rebranding) گوگل هم که جای خود را دارد.
«آلفابت» به اندازهی کافی برای رقبا ترسناک است. با این وجود، فیسبوک با تمام قوا وارد قلمروی گوگل شده است. هر دوی این شرکتها مدل کسبوکار نسبتا مشابهی دارند. به طور حتم گوگل به این زودیها بازی را به فیسبوک واگذار نمیکند. اما خب، فیسبوک هم رقیب دستوپا بستهای نیست.
مایکروسافت هم پس از این که چند سال در لاک دفاعی فرو رفته بود، دو سه سالی است که به میدان رقابت بازگشته. خیلیها به سالهای آتی مایکروسافت امیدوارند؛ اما تا این شرکت بتواند جا پای خود را در بازار سختافزار و نرمافزار دوباره محکم کند، اندکی طول میکشد.
و اما آمازون؛ آمازون روزهای خوبی را میگذراند. این شرکت کاربران فراوانی دارد و در دو حوزهی تجارت الکترونیکی (کسبوکار اصلیاش) و سرویسهای تحت وب (Amazon Web Services) با سرعت رو به جلو حرکت میکند. اما با اینکه آمازون یک دهه زمان بیشتری در اختیار داشت، نتوانست به تعداد کاربران فیسبوک دست پیدا کند؛ به نظر هم نمیرسد که این شرکت بتواند مثل فیسبوک بهطور پیوسته و منظم سوددهی داشته باشد.
در دنیای تکنولوژی هر چند صباحی یک قهرمان روی کار میآید. عموم مردم، بهخصوص ما ایرانیها با دیدن وضعیت سوتوکور شبکهی اجتماعی فیسبوک، تصور میکنیم که شرکت فیسبوک حالوروز خوبی ندارد. اما آمار و ارقام چیز دیگری میگویند. گویا حال فیسبوک از همهی رقبایش بهتر است! چند سالی است که فیسبوک به سوددهی افتاده است.
بهسختی میتوان موفقیتهای فیسبوک را زیر سوال برد. گویا موتور جوان و پرقدرت این شرکت به این زودیها خاموش نخواهد شد. بااینحال، یک قانون نانوشته وجود دارد: پادشاهان دنیای تکنولوژی هم مثل دنیای واقعی، دوران افولشان دیر یا زود فرامیرسد. ظاهرا فیسبوک هنوز تا آن نقطه فاصلهی زیادی دارد.
ویندوز 10 بدون شک قابلیت های بی نظیر فراوانی دارد که هر یک به نوبه خود، گامی بزرگ در راستای بازگشت مایکروسافت به حوزه گیمینگ پی سی برداشته اند.
شاید یکی از مهم ترین قابلیت های ویندوز 10، یکپارچه سازی آن با کنسول نسل هشتمی اکس باکس وان باشد. برای مثال اگر یک کنترلر اکس باکس وان در اختیار داشته باشید، می توانید از آن برای بازی روی پلتفرم پی سی بهره ببرید.
مسلم است که بخش اعظمی از پی سی گیمرها، ماوس و کیبورد را به هر گیم پد و کنترلری ترجیح می دهند؛ اما در سال های اخیر، کنترلرهای بسیار زیادی برای ویندوز 10 عرضه شده که هر یک، امکاناتی منحصر به فرد در اختیار دارندگان خود می گذارند؛ امکاناتی که گاه تجربه یک بازی را به کلی دگرگون کرده و آن را لذت بخش تر می سازد.
با توجه به عرضه گیم پدهای مختلف از سوی کمپانی هایی چون مایکروسافت، ریزر، والو و PowerA، شاید انتخاب بهترین کنترلر با قیمت و امکانات مناسب، کار سختی باشد. در این مقاله قصد داریم نگاهی بیندازیم به برخی از بهترین کنترلرهای داخل بازار و ویژگی های کلیدی هر یک را مورد بررسی قرار دهیم.
Evil Controllers
قیمت |
246 دلار |
کابل |
ندارد |
ورودی اضافه |
دو دکمه در پشت |
D-Pad |
استاندارد |
تریگرها |
حساس |
بامپرها |
حساس |
تامب استیک ها |
ناموازی |
امکانات دیگر |
پشتیبانی از چند ماد مختلف |
کمپانی Evil که در سال 2007 و در خوابگاه یک دانشگاه تاسیس شد، بدون شک یکی از بزرگترین برندهای تولید کنترلر به شمار می رود. این کمپانی بسیاری از کنترلرهای پرفروش را برداشته و به اعمال تغییراتی در آن، محصولی بهتر و استانداردتر عرضه می کند.
در همین حال، چیپ های منحصر به فرد Evil، تجربه کار با کنترلر را به یک مرحله فراتر می برد. برای مثال به لطف این چیپ ها، هنگامی که در حال شلیک کردن در یک بازی شوتر باشید، کنترلر به سمت پایین حرکت کرده و احساسی شبیه به لگد سلاح را تداعی می نماید.
کنترلرهای Evil معمولا از قابلیت بازنویسی عملکرد دکمه ها و مادسازی نیز برخوردارند. با کمی سر و کله زدن با این کنترلرها، می توان امکاناتی نظیر زوم اتوماتیک در بازی، دویدن خودکار و چیزهایی از این دست را به آن ها اضافه کرد.
نرم افزار کنترلرهای مورد بحث، Master Mod نامیده می شود و به کمک آن می توان 20 پروفایل مختلف برای سبک های متعدد بازی های ویدیویی ایجاد نمود.بعد از اعمال شخصی سازی های دلخواه روی کنترلر، مطمئنا از تغییراتی که در سبک بازی کردن تان به وجود می آید، شوکه خواهید شد.
Evil شگردی منحصر به فرد در ایجاد تغییرات اساسی در کنترل های انحصاری دارد و ویژگی های زیادی به آن ها می افزاید. برای مثال دکمه های جلویی با فاصله کمتری نسبت به یک دیگر قرار گرفته اند و دو دکمه پشت کنترلر، احساسی شبیه به کار با ماوس ایجاد می کنند. با کوتاه شدن میزان فاصله، سرعت عکس العمل گیمر و فشار دکمه نیز افزایش می یابد.
Logitech F710
قیمت |
49.99 دلار |
کابل |
ندارد |
ورودی اضافه |
ندارد |
D-Pad |
چهار دکمه جداگانه |
تریگرها |
استاندارد |
بامپرها |
استاندارد |
تامب استیک ها |
موازی |
امکانات دیگر |
یو اس بی نانورسیور 2.4 گیگاهرتزی |
اگرچه بسیاری از تیم های مطرح eSports را در حال استفاده از کیبوردها، هدست ها و میکروفون های Logitech در حین مسابقات خواهید یافت، اما بعید به نظر می رسد که تیمی را پیدا کنید که از گیم پدهای این کمپانی استفاده کند؛ چرا که Logitech تمایل زیادی به ساخت کنترلرهای قدرتمند و گران قیمت نشان نمی دهد.
متاسفانه، کنترلر 50 دلاری F710 کمپانی Logitech، ارزش زیادی ندارد. با 10 دلار بیشتر، می توان کنترلرهای پلی استیشن 4 یا اکس باکس وان را تهیه کرد که امکاناتی به مراتب بهتر و پیشرفته تر از F710 ارائه می دهند.
بزرگ ترین مشکل F710 آن است که از طریق بلوتوث و به کمک دانگلی کوچک به پی سی متصل می شود. با مراجعه به سایت خرده فروشی های مطرح متوجه خواهید شد که بسیاری از خریداران F710 نسبت به قطع ارتباط یا تاخیر در عملکرد کنترلر شکایت کرده اند. عده ای دیگر نیز گفته اند که اتصال کنترلر با پی سی، تنها در محدوده کوچکی صورت می گیرد. البته یک سیم یو اس بی نیز به همراه F710 عرضه می شود، اما راه حل چندان مناسبی برای این مشکل نیست.
حتی اگر نگرانی در رابطه با اتصال را هم کنار بگذاریم، کنترلر طراحی چندان مناسبی هم ندارد. طراحی F710 و محل قرارگیری باتری ها، وزن آن را افزایش داده و احساس می کنید که کنترلر هر لحظه ممکن است از دست تان بیفتد. اندازه کوچک کنترلر، حتی برای افرادی که دستان چندان بزرگی ندارند مشکل ساز خواهد شد و بعد از مدتی کار با آن، انگشتان تان خسته خواهد شد.
خوشبختانه F710 از Xinput و Directinput پشتیبانی می کند و بنابر همین، می توان از آن روی دستگاه هایی مثل Android TV استفاده کرد. یکی دیگر از نقاط قوت F710 هم این است که D-Pad آن متشکل از 4 دکمه جداگانه بوده و یک تکه نیست.
در نهایت خیلی عجیب است که کمپانی Logitech با تجربه خود در تولید کیبوردهای مکانیکی و میکروفون های فوق العاده، بخش مهمی از بازار، یعنی بخش کنترلرهای قدرتمند را فراموش کرده. حتی اگر مدیران Logitech بخواهند که در آینده به این بخش از بازار نیز توجه نشان دهند مسلما مسیری طولانی را باید بپیمایند تا محصولات پیشین و ضعیف آن ها از یاد مخاطبان برود.
PowerA Fusion Pro
قیمت |
79.99 دلار |
کابل |
سه متر |
ورودی اضافه |
4 دکمه قابل جداسازی در بخش زیرین |
D-Pad |
استاندارد |
تریگرها |
مجهز به قفل تریگر |
بامپرها |
استاندارد |
تامب استیک ها |
ناموازی |
امکانات دیگر |
قابلیت ایجاد دو پروفایل مختلف |
وقتی که به دنبال خرید گیم پدی قدرتمند برای گیمینگ روی ویندوز هستید، بعید است که برند PowerA را مد نظر قرار دهید. این کمپانی ساکن واشنگتن، بیشتر شهرت خود را مدیون فعالیت در حوزه مینی کنترلرها، تجهیزات جانبی کنسول و گیم پدهای اسمارت فونی است.
اما PowerA در چند وقت اخیر با عرضه کنترلر Fusion Pro بسیاری را متعجب کرد؛ حتی اگر این مسئله را کنار بگذاریم که قیمت 80 دلاری آن، بسیار پایین تر از قابلیت هایی است که به نمایش می گذارد. Fusion Pro به یک کابل یو اس بی سه متری، 4 دکمه در پشت، قفل تریگر و پوسته ای برای تامب استیک ها مجهز است.
لبه های خمیده Fusion Pro و وزن سبک آن سبب شده که نسبت به گیم پد اکس باکس وان، کاملا متفاوت باشد. با این حال، وزن کمتر کنترلر گاهی نوعی حس توخالی و ارزان قیمت بودن را منتقل می کند. D-Pad کنترلر هم دقیقا چنین احساسی را به همراه دارد اما خوش بختانه، تامب استیک ها به دلیل شباهت به کنترلر اصلی اکس باکس وان، عاری از این مشکل اند.
Fusion Pro بیش از آن که به ارگونومی اهمیت دهد، به دنبال افکت های نورپردازی و جلوه های خیره کننده بوده است. کنترلر مورد بحث دور دو تامب استیک ها و نیز در بخش میانی، از LED هایی بهره می برد که جلوه نورپردازی منحصر به فردی به آن بخشیده اند. به لطف دکمه تعبیه شده در بخش پشتی کنترلر هم می توان میزان روشنایی و رنگ های مختلف را نیز انتخاب کرد.
تریگرهای کنترلر به نظر کمی بزرگ تر و پهن تر از تریگرهای استاندارد و رایج به نظر می رسند. قفل های جداگانه تریگرها سبب می شود که فشار دائمی این دکمه ها بی نیاز شده و با سرعت بیشتری به بازی بپردازید.
در همین حال، در بخش پشتی Fusion Pro هم می توان 4 دکمه مشاهده کرد که البته با پدال های رایج کنترلرهای جدید مانند Wildcat کمپانی Razer تفاوت دارند. این دکمه ها، شکلی تخت به خود گرفته اند و به همین دلیل دیگر امکان ندارد که به صورت اتفاقی آن ها را فشار دهید؛ با این حال، فشار دادن این 4 دکمه گاهی به شکلی بسیار سخت صورت می گیرد.
برای برنامه نویسی وظایف 4 دکمه پشتی، باید از دکمه ای خاص روی دستگاه استفاده کرد. روند کاری خیلی ساده است و تنها کافی است دکمه معین را یک بار فشار دهید و بعد، وظیفه مورد نظر را با فشار دکمه پشتی به آن محول کنید؛ این یکی از ساده ترین روش های برنامه ریزی دکمه ها در میان تمام کنترل های موجود در بازار است.
Fusion Pro کمپانی PowerA مطمئنا توان رقابت با کنترلرهایی نظیر Evil ،Scuf، الیت مایکروسافت و وایلد کت را ندارد، اما قیمت بسیار پایین تری نسبت به آن ها دارد. در نهایت، انتخاب یا عدم انتخاب این کنترلر کاملا به مخاطب و امکانات مورد نیاز وی بستگی دارد.
Razer Wildcat
قیمت |
149.99 دلار |
کابل |
سه متر |
ورودی اضافه |
دو تریگر و دو بامپ قابل جداسازی |
D-Pad |
استاندارد |
تریگرها |
دکمه ای |
بامپرها |
بسیار حساس |
تامب استیک ها |
ناموازی |
امکانات دیگر |
پنل شخصی سازی، پیچ گوشتی، محافظ استیک |
پیش از این که کمپانی های همچون Scuf یا Evil حتی به فکر تولید کنترلر بیفتند، کمپانی Razer اولین گام ها برای تولید کنترلرهای حرفه ای را برداشته بود. اولین کنترلر حرفه ای Razer، یعنی Razer Onza در سال 2010 عرضه شد و امکانات شخصی سازیش به قدری گسترده بود که استفاده از آن در مسابقات حرفه ای Major League Gaming ممنوع شد؛ البته در آن زمان، کنترلرهای قابل شخصی سازی هنوز به اندازه امروز جا نیفتاده بودند.
Razer ضمن تعریف از کنترلر Onza خود اعتقاد دارد که ممنوع شدن استفاده از آن در مسابقات eSports تنها سندی دیگر بر فوق العاده بودن کنترلر است. Razer در آن زمان گفت که «Onza چنان کنترلر خوبی بود که استفاده از آن برای همیشه قدغن شد».
سال گذشته، Razer جدیدترین کنترلر خود را تحت عنوان Wildcat عرضه کرد. Razer گفته که برای تولید نسخه پروتوتایپ Wildcat از تجربیات خود در ساخت Onza و محصول بعدی آن، یعنی Sabertooth استفاده کرده است. بعد از طراحی پروتوتایپ، ورژن ابتدایی کنترلر در اختیار گیمرهای حرفه ای گرفت و نسخه نهایی، با توجه با بازخورد این گیمرها توسعه یافت.
چیزی که Razer به آن دست یافته، یک کنترلر قدرتمند گیمینگ است انعطاف پذیری زیادی در بحث شخصی سازی از خود به نمایش می گذارد. بدنه Wildcat به شکل بهتری نسبت به کنترلر معمولی اکس باکس وان در دست جای می گیرد و با وزن 260 گرمی خود، تقریبا 100 گرم از کنترلر الیت اکس باکس وان سبک تر است.
تامب استیک ها از جنس استیل کربن تقویت شده اند و به نرمی حرکت می کنند، دکمه های جلویی نیز فاصله کمتری با یکدیگر نسبت به کنترلرهای معمولی دارند. اما بزرگترین برتری Wildcat در دکمه های پشتی نمایان می شود. Wildcat به جای بهره گیری از پدال، مانند کنترلر الیت و استیم و یا دکمه های تخت Fusion Pro، از یک جفت تریگر اضافه در پشت استفاده کرده است؛ تصمیمی که به گفته Razer، چندان راحت اتخاذ نشده است.
با استفاده طولانی مدت از کنترلرهای مختلف، متوجه خواهید شد که تریگرها احساس بهتری نسبت به پدال ها منتقل می کنند و عادت کردن به آن ها زمان کوتاه تری می طلبد. اما در هر صورت، سلیقه شخصی نیز در این مسئله دخیل است و نمی توان با قطعیت گفت که پدال ها بهترند یا تریگرها.
در کنار تریگر، دو دکمه دیگر در پشت کنترلر قرار گرفته اند که در مجموع هر چهارتای آن ها، قابل برنامه ریزی هستند. با استفاده از پنل تعبیه شده در وسط کنترلر، می توان به سرعت تغییرات لازم را اعمال کرد، پروفایل را تغییر داد، مایکروفون را قطع نمود و صدای بازی را کم یا زیاد کرد.
در آخر قیمت 150 دلاری Wildcat، آن را دقیقا هم تراز با کنترلر الیت مایکروسافت قرار می دهد. هردو کنترلر، امکانات فوق العاده ای دارند و اساسا برای گیمرهای حرفه ای ساخته شده اند. برای انتخاب میان این دو کنترلر، تنها باید میان پدال یا تریگر انتخاب کنید. البته لازم به اشاره است که Wildcat بدون سیم کار نمی کند و باید به صورت دائمی به دستگاه متصل باشد.
Scuf Infinity One
قیمت |
235.55 دلار |
کابل |
ندارد |
ورودی اضافه |
چهار پدال عمودی در پشت |
D-Pad |
شامل صفحه قابل جداسازی |
تریگرها |
قابل تنظیم |
بامپرها |
حساس |
تامب استیک ها |
ناموازی |
امکانات دیگر |
پیچ گوشتی، تنظیم الکترومغناطیسی پدال ها |
همان طور که مدیران Scuf هم بارها اشاره کرده اند، این کمپانی در 5 سال اخیر نقشی مهم در توسعه کنترلرهای حرفه ای ایفا کرده است. حالا امروز، Scuf به برندی مورد اعتماد برای گیمرهای حرفه ای تبدیل شده و در همین حال، گیمرهای معمولی هم تمایل زیادی به خرید کنترل های آن پیدا کرده اند.
شاید موفقیت Scuf را بتوان در دو قابلیت کلیدی خلاصه کرد؛ باز بودن دست کاربر در شخصی سازی کنترلر و ویژگی های کوچکی که سازندگان به این کنترلرها اضافه می کنند. Scuf در حال حاضر منتظر تایید 17 پتنت است و پیش از این 38 پتنت دیگر نیز برای محصولات خود به ثبت رسانده.
مکانیزم های قفل تریگر، وجود 6 تامب استیک در اندازه و طول های مختلف، دیسک روان D-Pad و طراحی انعطاف پذیر کنترلر، از جمله این ویژگی های کوچک اند که که تجربه کاربری Infinity One را به کاملا دگرگون می کنند. اما مهم تر از همه این ها، گیمر در انتخاب پدال ها و سایر بخش های کنترلر، آزادی عمل کامل دارد.
پدال های پشتی کنترلر، برخلاف نمونه های مشابه به صورت عمودی قرار داده شده اند و عملکردی عالی به همراه بامپرهای Infinity One از خود به نمایش می گذارند. طراحی و چیدمان مناسب دکمه های جلویی و پشتی، سبب می شود که کنترلر به خوبی در دست جای گیرد و نیازی نیست که دست خود را هنگام استفاده، پنجه کنید.
همین چیدمان درست پدال های پشتی سبب شده که گیمر از برداشتن انگشت شست خود از روی تامب استیک و فشار دکمه ها بی نیاز شود؛ مسئله ای که در بخش چندنفره یک بازی شوتر می تواند تغییری چشمگیر در سبک بازی ایجاد کند. این مکانیزم که پتنت آن در اختیار Scuf قرار دارد به قدری محبوب شده که مایکروسافت هم برای کنترلر الیت خود لایسنس آن را خریداری کرد.
شخصی سازی یکی از قابلیت های کلیدی محصولات Scuf و خصوصا Infinity One است که البته صرفا به انتخاب دکمه های مختلف محدود نمی شود. Scuf پوسته های بسیار متنوعی برای بدنه کنترلرهای خود تولید کرده که هر یک قابل جداسازی کامل هستند؛ از سوی دیگر، حتی رنگ حلقه هایی که تامب استیک ها را در جای خود نگه داشته اند نیز کاملا قابل تغییر است.
اگر جز گیمرهایی باشید که می خواهید همه چیز کنترلر را شخصی سازه کردی و آن را دقیقا به همان شکلی در بیاورید که می خواهید، و نیز در عین حال از کنترلری حرفه ای برای استفاده روزمره بهره ببرید Infinity One قطعا برای شما ساخته شده است. قیمت بالای محصولات Scuf مطمئنا مانع بزرگی برای خریداری آن ها به شمار می رود؛ اما ارزشش را دارند.
Sony DualShock 4
قیمت |
59.99 دلار |
کابل |
میکرو یو اس بی |
ورودی اضافه |
ندارد |
D-Pad |
استاندارد |
تریگرها |
استاندارد |
بامپرها |
استاندارد |
تامب استیک ها |
موازی |
امکانات دیگر |
ندارد |
Dualshock 4 بدون شک بهترین کنترلری است که کمپانی ژاپنی سونی تا به امروز تولید کرده. DS4 در حالی که همان حس و حال کنترلرهای قدیمی پلی استیشن را منتقل می کند، بهبود زیادی یافته و با استانداردهای امروزی همگام شده است.
طراحی بی نظیر بدنه DS4 و چسبندگی آن به دست کاربر، حسی بی نظیر از کار با کنترلر منتقل می کند که مشابه آن را کم دیده ایم. البته مسلما عدم وجود امکاناتی مثل دکمه های پشتی قابل برنامه ریزی یا قفل تریگر، DS4 را به انتخاب دوم گیمرهای حرفه ای تبدیل خواهد کرد اما اگر از طرفداران این کنترلر هستید، خوب است بدانید که به خوبی با ویندوز 10 سازگار است.
تنها کافیست که کابل یو اس بی کنترلر را به پی سی متصل کنید و همه چیز برای شروع بازی آماده است. حتی بسیاری از بازی ها، دکمه های اصلی پلی استیشن (یعنی ضربدر، دایره، مثلث و مربع) را به نمایش می گذارند و خبری از 4 دکمه X ،B ،A و Y اکس باکس نیست. البته برای چنین قابلیتی، لازم است که بازی مورد نظر از کنترلر پلی استیشن 4 پشتیبانی کند (عناوینی که روی چند پلتفرم و خصوصا پلی استیشن 4 عرضه شده اند، معمولا چنین قابلیتی هم دارند).
دکمه استارت قدیمی، جای خود را به یک تاچ پد نسبتا بزرگ داده و با دکمه Option می توان به منو و تنظیمات بازی دست یافت. البته دکمه Share برخلاف پلی استیشن 4، کاربردی روی پی سی ندارد و عملا کار خاصی انجام نمی دهد. قیمت 60 دلاری DS4 سبب می شود که به عنوان رقیب اصلی کنترلر معمولی اکس باکس وان در نظر گرفته شود. برای تنوع هم که شده DS4 جایگزین مناسبی باری کنترلر اکس باکس وان خواهد بود؛ البته فراموش نکنید که تامب استیک های DS4 موازی هستند.
Valve Steam Controller
قیمت |
49.95 دلار |
کابل |
ندارد |
ورودی اضافه |
دو پدال در عقب، سنسور ژیروسکوپ و شتاب سنج |
D-Pad |
ترک پد |
تریگرها |
استاندارد |
دکمه های جلویی |
کوچک تر و کمی پایین تر از اندازه رایج |
تامب استیک ها |
فقط یک تامب استیک |
امکانات دیگر |
ندارد |
اگرچه در سال های اخیر، تنوع بی نظیری از کنترلرهای گیمینگ در اختیار کاربران قرار گرفته، اما هیچکدام قابلیت های چندان متفاوتی نسبت به یک دیگر ارائه نمی دادند. تقریبا تمام این کنترلرها، فقط از لحاظ ارگونومی یا میزان حساسیت دکمه ها و پدال ها تغییر کرده اند و نمی توان آن ها را محصولی انقلابی خواند؛ چرا که صرفا به بروزرسانی استانداردهای قبلی پرداخته اند.
اما کنترلر استیم کمپانی والو، بدون شک استثنا به حساب می آید. والو به جای آن که به فکر ارتقای استانداردهای رایج باشد، کاری را کرد که همواره در تحقق آن موفق بوده است؛ برداشتن یک محصول و بازسازی آن به شیوه های خود.
استیم کنترلر با هر چیزی که تا به امروز تجربه کرده اید تفاوت دارد. گیم پد والو به گونه ای طراحی شده که ضمن حفظ سبک و سیاق کنترلرهای رایج، احساس کار با ماوس را به مخاطب القا کند. با به دست گرفتن کنترلر، کاربر احساس می کند بخش اعظمی از وزن آن مربوط به سمت بالایی دستگاه است و این موضوع ارتباطی مستقیم با طراحی استیم کنترلر دارد.
تامب استیک کنترلر، برخلاف سایر محصولات مشابه، رو به بالا قرار گرفته و به همین جهت، دقت بیشتر را با خود به ارمغان می آورد؛ اما در عوض، عادت کردن به آن کمی زمان می برد. بخش جلویی کنترلر هم کاملا از نو طراحی شده؛ استیم کنترلر تنها یک تامب استیک آن دارد و آن نیز در محل D-Pad کنترلر اکس باکس وان تعبیه شده است.
در سمت راست تامب استیک، چهار دکمه کوچک A ،B ،X و Y با فاصله ای کم نسبت به یکدیگر قرار گرفته اند. در همین حال، بخش سمت راست کنترلر به یک پد دایره ای شکل مجهز است که نقش ماوس را ایفا می کند. این پد کاملا لمسی است و می توان در جهت های مختلف روی آن کلیک کرد.
در بالای کنترلر، می توان دو بامپر کوچک و دو تریگر را یافت و در پشت آن هم تکه پلاستیکی بد شکلی وجود دارد که به دور دسته کنترلر می پیچد و قابلیت تعامل پذیری دارد. در بخش زیرین، سوییچ کوچکی قرار دارد که با فشار آن، باتری های AA داخل کنترلر در دسترس قرار می گیرند.
استیم کنترلر از آن دست محصولاتی است که گیمر یا عاشق آن می شود و یا متنفر از آن. تاچ پد کنترلر، کمی بیش از اندازه بزرگ به نظر می رسد و شاید بسیاری با کار کردن با آن راحت نباشند. اما هنگام کار با این تاچ پد، نوعی حس رضایت در کاربر به وجود می آید که سایر کنترلرها از تحقق آن عاجزند.
اما نکته ای ظریف در رابطه با استیم کنترلر وجود دارد که توجه به آن الزامیست. استیم کنترلر متاسفانه به صورت پیش فرض عملکرد چندان خوبی در بازی های مختلف ندارد. گیمر باید دائما به تنظیمات کنترلر مراجعه کرده و چیدمان دکمه ها را آن طور که خود می خواهد تغییر دهد. البته مادسازان نیز بیکار ننشسته اند و می توانید پروفایل های بسیار زیادی از سطح اینترنت بیابید که هماهنگی کامل با عناوین مختلف دارند.
به محض آن که بهترین چیدمان و برنامه ریزی برای کنترل را بیابید، دیگر نمی توان از استیم کنترلر دل کند. استیم کنترلر شاید هنوز نسبت به ماوس و کیبورد ضعف هایی داشته باشد اما تجربه عناوین اول شخص شوتر با یک کنترلر هیچوقت تا به این اندازه دلچسب نموده است. در همین حال، به لطف تاچ پد استیم کنترلر، امکان تجربه بازی های استراتژیک و یا MOBA نیز میسر است.
در نهایت، استیم کنترلر به دلایل مختلف، می تواند گزینه ای مناسب برای پی سی گیمرها به شمار برود. از یک سو، استیم کنترلر کاربر را از نشستن پشت دستگاه پی سی بی نیاز می کند و از سوی دیگر، خلاقیت به کار رفته در آن ارزش امتحان کردن را دارد.
Xbox Elite Controller
قیمت |
149.99 دلار |
کابل |
سه متری |
ورودی اضافه |
چهار پدال افقی در پشت |
D-Pad |
دو گزینه مختلف |
تریگرها |
تریگرهای باریک قابل تعویض |
بامپرها |
استاندارد |
تامب استیک ها |
ناموازی، شامل سه حالت مختلف |
امکانات دیگر |
کابل، اپلیکیشن قابل دانلود، کیف قابل حمل |
کنترلر الیت اکس باکس وان برای آن عرضه شد که موفقیت کنترلر معمولی کنسول نسل هشتمی مایکروسافت، که چیزی بالغ بر 100 میلیون دلار صرف تحقیق و توسعه آن شده بود، را ادامه دهد. مایکروسافت 18 ماه صرف تحقیق برای توسعه کنترلر الیت کرد و برای ساخت یکی از بهترین کنترلرهای حال حاضر دنیا، با بسیاری از گیمرهای حرفه ای مشورت نمود.
نتیجه 18 ماه تلاش سخت، کنترلری است که به گفته مایکروسافت، تنها یک درصد از گیمرها را هدف قرار داده است؛ اما گیمرهای معمولی هم می توانند در استفاده روزانه خود از آن بهره ببرند. تامب استیک های الیت از جنس استیل بوده و در سه شکل و اندازه مختلف در اختیار مخاطب قرار می گیرند.
دو نوع D-Pad مختلف، 4 پدال پشتی و یک کابل سه متری از جمله دیگر محتویات بسته الیت به شمار می روند. مایکروسافت به جای استفاده از ابزارآلاتی مانند پیچ گوشتی برای تعویض قطعات، کنترلر را به گونه ای طراحی نموده که می توان همه کار را به سرعت و با دست به انجام رساند. تریگرهای کنترلر هم هر کدام به یک قفل مجهز بوده و از پشت قابل تنظیم اند.
مضاف بر این ها، اپلیکیشنی به همراه تجهیزات جانبی الیت عرضه می شود که تمام تنظیمات و برنامه نویسی دکمه ها، به وسیله آن صورت می پذیرد. به کمک این اپلیکیشن می توان چیزهایی مانند میزان حساسیت تامب استیک، عملکرد بامپرها، پدال ها و تریگرها را مشخص نمود. در حالی که امکان ذخیره سازی تعداد بی شماری پروفایل روی اکس باکس وان یا ویندوز وجود دارد، تنها دو پروفایل روی خود کنترلر ذخیره می شود.
در کل، کنترلر الیت مجموعه ای بی نظیر در اختیار گیمر می گذارد که می توان آن را به هر شکل ممکن شخصی سازی کرد. با این وجود، انتقادات زیادی به قیمت بالای کنترلر وارد شده است؛ انتقاداتی که چندان بیراه نیستند. در واقع دکمه های جلویی چندان تفاوتی با کنترلر معمولی ندارند و بامپرها نیز شامل همین مسئله می شوند.
خوشبختانه چیدمان افقی پدال های پشتی الیت؛ تجربه بهتری نسبت به کنترلر Scuf ارائه می دهد و تعویض آن ها با سرعت و سادگی بیشتری انجام می شود. جالب است بدانید که با توجه به خریداری لایسنس استفاده از پدال از سوی مایکروسافت، کمپانی Scuf به عنوان شریک شخص ثالث انحصاری مایکروسافت در تولید قطعات جانبی برای الیت برشمرده می شود.
با یک برچسب قیمت 150 دلاری و قول دسترسی به محصولات جانبی Scuf، الیت بدون شک یکی از پیشروهای حوزه کنترلرهای گیمینگ است و اگر به دنبال یک گیم پد حرفه ای باشید، الیت بدون شک انتخاب اولتان خواهد بود.
شب گذشته(پنجشنبه) خبر اثبات وجود امواج گرانشی و تائید آنچه آلبرت اینشتین بر اساس تئوری نسبیت عام خود پیشبینی کرده بود را خواندید{اینجا}. اما این امواج گرانشی که اثبات وجودشان مانند بمب خبری بود و همه آن را لایق جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۶ میدانند به زبان ساده چه هستند.
به صورت ساده در فیزیک مدرن بعد چهارم به صورت فضا-زمان تعریف شده است. بر اساس این تعریف جاذبه انحنایی از فضا- زمان به حساب میآید که جرم آن را ایجاد میکند. هر چقدر جرم جسمی بیشتر باشد این انجنا در فضا-زمان بزرگتر است. این انحنا را موقعیت جسم ایجاد میکند و بر همین اساس اگر جسم حرکت کند انحنا هم همراه آن حرکت خواهد کرد.
برای درک این موضوع فضا-زمان را یک صفحه پلاستیکی نرم یا سطح آب یک دریاچه تصور کنید. روی این صفحه جسمی که جرم زیادی ندارد روی خط مستقیم حرکت میکند اما جسمی با جرم زیاد باعث فرورفتگی در صفحه میشود.
نیوتون گفته بود که همه اجسام تا زمانی که به آنها نیرویی وارد نشود، با سرعت ثابت در خط مستقیم به حرکت ادامه میدهند. اینشیتن اما با خودش فکر کرد وقتی که یک جسم به سمت زمین سقوط آزاد میکند، نیرویی از بالا به آن وارد نمیشود، ولی جسم به سمت زمین شتاب میگیرد. چرا این اتفاق میافتد؟
اینشتین برای توضیح این موضوع اعلام کرد که اجسام بزرگ همانند زمین، صفحه فضا-زمان را در نزدیکی خود خم میکنند. درست همانند زمانی که یک توپ سنگین روی همان صفحه پلاستیکی نرم که مثال زده شده قرار میگیرد. هر جسم دیگری را که روی این صفحه بگذارید پس از گذاشتن این توپ سنگین، به سمت مرکز سر میخورد.
اگر سطح آب را فضا-زمان در نظر بگیرید هر چقدر یک قایق سنگینتر باشد و سریعتر حرکت کند امواج قویتری ایجاد میکند. برای اینکه کشفی که شب گذشته اعلام شد را بفهمید فرض کنید که دو کشتی در سطح این آب با هم برخوردی شدیدی کنند. این تصادف امواج شدید و سهمگینی ایجاد میکند. سیارهها،کهکشانها،سیاهچالهها هم وضعیت همین کشتیها را دارند. در فضا-زمان اما جای امواج آب را امواج گرانشی میگیرد. همین امواج گرانشی که با سرعت نور در فضا-زمان حرکت میکنند را اینشتین در سال ۱۹۱۶ بر اساس نظریه نسبیت عام خود پیشبینی کرده بود و حالا پس از گذشت صد سال به کمک تأسیسات لایگو به صورت تجربی مشاهده و رصد شده است.
این کشف چطور صورت گرفت ؟
امواج گرانشی بر اثر رویدادهای عظیم کیهانی، مثل ادغام سیاهچالهها یا برخورد ستارههای نوترونی یا در لحظه ی بیگ بنگ ایجاد می شوند. در واقع امواج گرانشی زمانی ایجاد می شوند که دو سیاه چاله، دو ستاره نوترونی یا یک ستاره نوترونی و یک سیاه چاله، با یکدیگر برخورد کنند. این برخوردها سبب خمیدگی یا همان انحنا در بعد فضا-زمان میشود و آن را به فضای پیرامون خود منتقل میکنند. به همین خاطر است که انسان ها در زمین هم تاثیر آن را حس خواهند کرد اما انسانها تنها با ابزارهایی بسیار حساس میتوانند آن را رصد کنند.
این امواج گرانشی در روی زمین به قدری ضعیف هستند که به سختی میتوان آنها را آشکارسازی کرد و تأسیسات لایگو برای همین کار تاسیس شدند. دو رصدخانه لایگو به شکل L هستند که طول هر بازوی این ال ۴ کیلومتر است و در داخل آنها خلاء مطلق به حجم ۱۰ هزار متر مکعب است. در طول این بازوها امواج نور با لیزر به سمت آینهای که در انتهای هر بازو قرار گرفتهاند تابانده و بازتاب میشوند که در شرایط عادی باید زمان و مسافت طی شده «کاملا» یکسان باشد. این در حالی است که در صورت عبور امواج گرانشی از زمین و همچنین تأسیسات لایگو مدت زمان مسیر طی شده به اندازه یک بر دههزارم قطر پروتون تغییر میکند! این همان کلید رصد امواج گرانشی بود!
پژوهشگران در رصدخانه تداخلسنج لیزری موج گرانشی مشهور به لایگو موفق به مشاهده مستقیم امواج گرانشی برای اولین بار در تاریخ شدند. در اینجا جای کشتیهای روی مثال سطح آب را دو سیاهچاله با جرمهای تقریبی ۳۶ و ۲۹ برابر جرم خورشید در فاصله ۱/۳ میلیارد سال نوری از زمین گرفتند که ترکیب آنها موجی گرانشی ایجاد کرد. آنچه در تأسیسات لایگو رصد و ثبت شد موج گرانشی ناشی از تبدیل جرمی معادل با سه برابر جرم خورشید به انرژی در هنگام ترکیب دو سیاهچاله با یکدیگر بود که در نوع خود مشاهده و رصد آن بینظیر به حساب میآید.
۵ دانشمند مهم و کلیدی در پروژه لایگو و اثبات وجود امواج گرانشی
همانطور که حدس میزنید این کار بسیار سخت است و اثبات آن نیاز به دقتی باورنکردنی داشته است. تأسیسات لایگو اما لیزرهای قدرتمند و آینهّهای بسیار پایدار و دقیقی دارد که میتواند امواج گرانشی ساطع شده از برخورد دو ستارهی نوترونی در فاصلهی باورنکردنی ۵۰۰ میلیون سال نوری را آشکار کند. برای این کار دانشمندان به وسیله هر دو رصدخانهی لایگو در واشنگتن و لوییزیانا، این مسأله را رصد کردند تا مطمئن شوند نویز محیط را به جای امواج گرانشی واقعی دریافت نکردهاند. البته باید در نظر داشت که رصدخانههای آلمان، ایتالیا، ژاپن و هند هم به آنها ملحق شدند.
چرا این کشف مهم است ؟
ردیابی امواج گرانشی در واقع دو نظریه مهم فیزیک و کیهان شناسی را ثابت کرده است: فرضیه نسبیت عام انشتین که حدود صد سال پیش (۱۹۱۶) ارائه و نظریه دیگری به نام نظریه تورم کیهانی که در دهه هشتاد میلادی مطرح شد.
تایید نظریه امواج گرانشی اهمیتی اندازه کشف ذره خدا دارد و به همین خاطر اکثر محققان مطمئن هستند که تکلیف نوبل فیزیک سال ۲۰۱۶ از حالا مشخص است و این جایزه به دانشمندان دخیل در این کشف مهم میرسد.
این کشف عصر تازهای را برای علم نجوم آغاز خواهد کرد. تایید امواج گرانشی یعنی تاییدی نظریه متداول کیهانشناسی یا نظریه استاندارد کیهانشناسی؛ این نظریه که تورم نامیده میشود میگوید که طی لحظات اولیه جهان، دوره سریعی از تورم (انبساط) سپری شده است.
در طول تورم، دمای جهان و بنابراین انرژی که ذرات کسب کردند، میلیاردها برابر بیشتر از انرژی است که میتوان در آزمایشگاههای زمینی (حتی LHC) تولید کرد.
تورم یک پدیده کوانتومی است اما امواج گرانشی در محدوده فیزیک کلاسیک هستند، بنابراین امواج گرانشی پلی میان فیزیک کلاسیک و کوانتوم هستند و به همین خاطر میتوانند گواهی باشند که گرانش درست مانند دیگر نیروهای طبیعت سرشتی کوانتومی دارد.
با اثبات وجود امواج گرانشی اکنون وقتی پدیدهای در عالم مثل یک ابرنواختر رخ میدهد، میتوان همزمان با رصد تلسکوپی، امواج گرانشی آن را هم ثبت کرد و مطالعه بسیاری دقیقتری درباره آن داشت. همچنین این کشف کمک شایانی برای پاسخ به سؤالات بسیار زیادی از جمله وجود سیاهچالهها خواهد بود. در این راستا کارهای زیاد دیگری در حال صورت گرفتن است. در اروپا دانشمندان در تلاش برای ساخت رصدخانهای به نام تلسکوپ اینشتین هستند که شبیه به تأسیسات لایگو اما با بازوهایی به طول ۱۰ کیلومتر هستند. همچنین سازمان فضایی اروپا قصد دارد رصدخانه فضایی امواج گرانشی eLISA را به فضا پرتاب کند. با اثبات امواج گرانشی دید جدیدی در جهان به وجود خواهد آمد. با استفاده از این اطلاعات سالهای آینده دانشمندان میتوانند کشفیات بسیار زیادی درباره موضوعات مختلف مانند نظریه بیگبنگ،انفجارهای ابرنواخترها،برخورد کهکشانها داشته باشند.
اطلاعات دریافت شده در تاسیسات لایگو که وجود امواج گرانشی را ثابت کرد
اثبات وجود امواج گرانشی مانند فعال شدن حسی جدید برای انسان است. از این پس دانشمندان میتوانند با این قدرت و حس جدید، علاوه بر دیدن جهان، به آن گوش دهند.زمانی که به جهان گوش میکنیم، به رازهایی درباره زندگی سیاهچالهها، تولد و مرگشان، پیوندشان و منبع تغذیهشان پی خواهیم برد. زمانی که یک سیاهچاله یک ستاره نوترونی را میبلعد، ما آن را میتوانیم رصد کنیم. سیاهچالهها برای بشر تاکنون یک فرض بودهاند اما حالا به لطف امواج گرانشی دانشمندان میتوانند برای اثبات وجود آنها تلاش کنند. ۱۰۰ سال قبل آلبرت اینشتین،وجود امواج گرانشی را به صورت تئوری مطرح کرد و یک قرن طول کشید تا دانشمندان بتوانند آن را به صورت تجربی ثابت کنند. اینشتین یک بار دیگر توانست جهان را شگفت زده کند و بسیاری با خبر اثبات امواج گرانشی بار دیگر گفتند: ممنون آقای اینشتین!
تیم پیکه، فضانورد انگلیسی ایستگاه فضایی بینالمللی تصویر و فیلمی کوتاه از وقوع صاعقه بر روی زمین را به نمایش گذاشته است.
با وقوع صاعقه در شب، آسمان کاملا روشن میشود اما در روز این رویداد با پیشزمینه ابرهای خاکستری قابل مشاهده است.
معمولا رعد پس از صاعقه رخ میدهد اما فاصله زمانی آنها متفاوت است. اگر زمان بین رعد و برق 15 ثانیه باشد، احتمالا صاعقه در فاصله پنج کیلومتری رخ داده است.
پیکه که در ماموریت شش ماهه در ایستگاه فضایی به سر میبرد، این رویداد را از فضا ثبت کرده است. در این تصویر میتوان انحنای افق زمین را مشاهده کرد که انفجارهایی از نور سفید در نقاط مختلف در یک منطقه رخ دادهاند. این انفجارها در حقیقت صاعقه هستند.
این تصویر گسترهای از سیاره را از شمال آفریقا تا ترکیه و روسیه در بر میگیرد.
سال گذشته سازمان فضایی اروپا فیلمی از وقوع صاعقه در سال 2012 را به نمایش گذاشته بود. فیلم تیم پیکه طولانیتر از فیلم قبلی بوده و محدود گستردهتری را تحت پوشش قرار داده است.
پیکه در دسامبر 2015 وارد ایستگاه فضایی شد و قرار است در ماه ژوئن به زمین بازگردد. وی در نخستین ماههای حضور خود در ایستگاه، کارهای زیادی از جمله درست کردن قهوه در فضا، چگونگی دوش گرفتن فضانوردان و همچنین یک پیادهروی فضایی را به نمایش درآورده و بسیاری از آنها را از طریق شبکههای اجتماعی با مردم زمین به اشتراک گذاشته است.
پلیمر جدید تولید شده توسط محققان، با دمای بدن، در برابر چشمان شما تغییر شکل میدهد.
دانشمندان ماده جدیدی کشف کردهاند که با دمای بدن تغییر شکل میدهد. این پلیمر دارای حافظه بوده و به گونهای برنامهریزی شده که با دمای بدن تغییر شکل میدهد و میتوان آن را دوباره به شکل اصلی خود برگرداند.
یکی از محققان این تحقیق میچ آنتاماتن اظهار کرد: تغییر با دمای بدن تنها قسمتی از کل داستان این پلیمر است. ما این مواد را چنان طراحی کردهایم که میزان زیادی انرژی الاستیک در خود ذخیره کند تا طی تغییر شکل قادر به انجام کارهای مکانیکی باشیم.
نکته قابل توجه در این پلیمر جدید، درک چگونگی تبلور در زمان سرد شدن و کشیده شدن است. در زمان تغییر شکل، زنجیرههای پلیمر در موضع خود کشیده شده و بخشهای مختلف آن در یک ردیف و مسیر، در دامنه کوچکی به نام کریستال رشد میکنند که در نتیجه شکل آن رفته رفته پایدار شده و برگشت آن به حالت اولیه بسیار دشوار است.
توانایی متناسب کردن آن با دما نیز با استفاده از مولکولهای اتصالدهنده به رشتههای پلیمر منفرد انجام میشود.
به گفته طراحان این پلیمر، تقریبا تمامی اپلیکیشنهای حافظه پلیمر نیازمند فشار و یا کشش به اطراف هستند. با این وجود محققان به ندرت میزان کار مکانیکی حافظه پلیمر را در زمان عملکرد به طور واقعی اندازهگیری میکنند.
این پلیمر را میتوان در بخیه زدن، پوست مصنوعی، حرارت بدن در پزشکی و پوشاک استفاده کرد.
نتایج این تحقیق در نشریه Polymer Science Part B: Polymer Physics منتشر شده است
پس از سالها استفاده از بخیه و دوختودوز زخمها، محققان روشی نوین بر اساس فناوری لیزر برای ترمیم بخشهای آسیبدیده بدن در حوادث یا جراحی ابداع کردند.
محققان آمریکایی معتقدند که استفاده از فناوری لیزر سبز باعث فعال شدن پیوند کلاژنی بین مولکولهای محل جدا شده زخم شده و با این روش میتوان حداکثر تا 15 دقیقه زخم باز را بدون حتی یک بخیه درمان کرد.
استفاده از لیزر برای چسباندن زخمها حتی در جراحی نیز کاربرد دارد و جراحان میتوانند از این روش برای چسباندن برشهای عمیق بافتهای بدن پس از جراحی استفاده کنند.
استفاده بخیه برای بسیاری از بیماران ناخوشایند است، اما تاکنون هیچ روش کاربردی برای چسباندن بافتهای جدا شده بدن ارائه نشده است.
با استفاده از فناوری جدید چسب لیزری، تحمل درد سوزنهای بخیه فراموش میشود. در این روش زخم بیماران تنها باید به مدت 15 دقیقه تحت تابش لیزر سبزرنگ قرار گرفته و محل زخم بدون هیچ عارضه بعدی مثل جای بخیه بسته میشود.
با تابش نور لیزر به زخمهای باز، پرتوهای نور به بافت زخم نفوذ کرده و با تحریک کلاژن موجود در سلولها، امکان پیوند مجدد محل برش یا زخم امکانپذیر میشود.
محققان شرکت هواپیماسازی نورثروپ گرومن، از ششمین نسل بمبافکن مافوق صوت غیرقابل شناسایی طراحی شده که جایگزین بمبافکن B-2 خواهد شد، رونمایی کردند.
قرار است طرح برگزیده جایگزین بمبافکن B-2 با کد NG Air Dominance توسط مهندسین شرکت نورثروپ گرومن پس از تامین بودجه توسط نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا تولید شود.
مسؤولان شرکت نورثروپ گرومن، تاکنون هیچ اطلاعاتی در مورد فناوری بمبافکن نسل ششم ارائه ندادهاند؛ با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند که این پرنده قادر به پرواز با سرعت فراتر از صوت است و همچنین به سامانههای پیشرفته رادارگریز و سیستم سلاح لیزری مجهز خواهد شد.
فناوران صنایع هوایی معتقدند که شرکت نورثروپ گرومن باید از سیستم خنککننده فوق پیشرفته برای کاهش دمای سلاح لیزری در این بمبافکن استفاده کند.
کریس هرناندز، معاون بخش تحقیقات شرکت نورثروپ گرومن سال گذشته در مصاحبه با مطبوعات اعلام کرد که بمبافکن جدید باید به اندازه کافی برد عملیاتی داشته باشد، چرا که در شرایط فعلی پایگاهها و فرودگاههای لازم برای سرویسدهی به این هواپیما در خارج از ایالات متحده آمریکا موجود نیست.
تام وایس، مدیر بخش هواوفضای شرکت نورثروپ گرومن نیز در مورد مشکلات موجود در ساخت بمبافکن جدید اظهار کرد: مهمترین مشکل موجود در نسل جدید، کنترل گرمای ناشی از سلاح لیزری است. در واقع این هواپیما با مشکلات اساسی همچون گرمای زیاد سیستم پسسوز موتورها و سلاح لیزری مواجه است که برای حفظ ویژگی عدم شناسایی توسط موشکهای حرارتی و رادارهای طیفسنج باید این حرارت اضافی به نحوی ناپدید شود.
وی در مورد زمان ساخت نمونه آزمایشی بمبافکن نسل ششم افزود: متاسفانه با توجه به مشکلات موجود ساخت این هواپیما در چند سال اخیر میسر نیست و حداقل زمان برای پیشبرد صنایع مورد نیاز این نسل تا سال 2030 طول خواهد شد.
تیمی بینالمللی از محققان توانستهاند با استفاده از یک تلسکوپ رادیویی 250 کهکشان جدید ناشناخته را در ورای کهکشان راهشیری کشف کنند.
بسیاری از این کهکشانهای کشف شده پیشتر تصور میشد وجود داشته باشند اما تاکنون مشاهده نشده بودند.
این کهکشانها در فاصله 250 میلیون سال نوری از زمین پنهان شدهاند و به گفته ستارهشناسان، کهکشان راه شیری آنها را مخفی کرده بود.
تحقیقی که در مجله Astronomical منتشر شده، جزئیات کشف این کهکشانها و ایده بهتری از محل استتار برخی از آنها را ارائه کرده است.
دانشمندان بر این گمان بودند که احتمالا چیزی در این منطقه پنهان شده اما دقیقا از ماهیت آن اطلاع نداشتند. برخی از خوشههای کهکشانی درخشان قابل مشاهده هستند اما سرنخ دانشمندان این بود که پدیدهای موسوم به "جاذب بزرگ" کهکشان راه شیری را به سمت خود میکشد.
دلیل پنهان ماندن این کهکشانها، راه شیری بود که باعث نادیده ماندن آنها شده بود.
کهکشان راه شیری یک خوشه بزرگ از نور، گاز، غبار، ستارگان و فضا است که در چرخهای بسیار درخشان دور هم میچرخند. نور سایر کهکشانها در نور درخشانی که اطراف ما را فراگرفته، گم میشود.
محققان برای غلبه بر این مساله، از تلسکوپ رادیویی Parkes برای بررسی "منطقه اجتناب" استفاده کردند و توانستند 883 کهکشان را شناسایی کنند که 250 مورد از آنها پیش از این ناشناخته بودند.
تلویزیون مرکزی چین برای گرامیداشت سال نو این کشور و نمایش قدرت فناوریاش در زمینه رباتیک، مراسم رقص همزمان رباتها با موسیقی ملی را برگزار کرد.
در این نمایش موزیکال از 540 ربات هوشمند با قابلیت هماهنگی لحظهای با موسیقی صحنه استفاده شده است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که هدف تلویزیون دولتی چین از این نمایش گرانقیمت ارائه تبلیغاتی برای قدرت فناوری این کشور در عرصه رباتیک است.
در این نمایش که با موزیک ملی کشور چین آغاز شد، هماهنگی حرکت رباتهای انساننما با موسیقی صحنه نمایش، شگفتی بسیاری از کارشناسان صنعت رباتیک را به همراه داشت.
بزرگداشت سال ملی چین با 700 میلیون بیننده جزء بزرگترین و پربینندهترین نمایشهای جهان است.
در این نمایش از رباتهای هوشمند با 41 سانتیمتر قد و 1.5 کیلوگرم وزن استفاده شد که هر یک از رباتها به پردازشگر تحلیل صدا و تحلیل حرکات برای هماهنگی با موزیک صحنه مجهز شده بودند.
لی چایو، مسؤول برنامهریزی و هماهنگی این نمایش رباتیک اظهار کرد: هر ربات مجهز به 16 موتور حرکتساز است که برنامهریزی و توسعه این فناوری به طور انحصاری توسط محققان چینی انجام شده است.
دانشمندان روز گذشته اعلام کردند که موفق به کشف امواج گرانشی یا امواج فضا -زمان شدهاند و پس از یک قرن شواهد مستقیمی از آن یافتهاند.
این نوع از امواج توسط آلبرت اینشتین در سال 1916 از طریق نسبیت عام ارائه شده بود.
کشف جدید دانشمندان نقطه عطفی است که میتواند فصل جدیدی در درک جهان هستی رقم بزند.
محققان میگویند که امواج گرانشی از دو سیاهچاله به وجود میآیند که به دور یکدیگر میچرخند. سیاه چالهها اجسام فوقالعاده متراکمی هستند که وجود آنها نیز قبلا" توسط اینشتین پیشبینی شده بود.
این امواج گرانشی با استفاده از یک جفت آشکارساز لیزری غولپیکر در لوئیزیانا و ایالت واشنگتن، طی یک تلاش طولانی برای تایید وجود آنها کشف شدند.
این پدیده توسط دو آشکارساز زیرزمینی در آمریکا مشاهده شده که برای کشف ارتعاشات کوچک از عبور امواج گرانشی طراحی شدهاند. این پروژه به رصدخانه امواج گرانشی تداخل سنج لیزری، یا لیگو(LIGO) معروف است.
ماهها طول کشید تا دانشمندان دادههای خود را بررسی کرده و آنها را جمعبندی و سپس ارائه کنند.
دانشمندان میگویند که لیگو طلیعه یک میدان کاملا" جدید از فیزیک نجومی است.
امواج گرانشی امواجی هستند که توسط میدان گرانشی تولید میشوند.آنها در سرعت نور حرکت کرده و توسط هیچ چیزی مسدود یا متوقف نمیشوند.
فضا- زمان نیز عبارت است از یک مدل ریاضی که زمان و فضا را به صورت درهمتنیده و به عنوان یک کمیت پیوسته با یکدیگر ترکیب میکند. در فضا-زمان سه بعد فضا و یک بعد زمان در هم ادغام میشوند و یک محیط پیوسته چهار بعدی را ایجاد میکنند. با ترکیب فضا و زمان و ایجاد یک محیط خمیده واحد، فیزیکدانان توانستهاند تئوریهای فیزیک را هم در سطح کیهانی و هم در بعد اتمی سادهسازی کنند.
به گفته اینشتین فضا-زمان مانند یک شبکه است که در زیر وزن یک جسم دچار خمیدگی شده است.امواج گرانشی مانند انحناهایی هستند که از پرتاب یک سنگ ریزه در یک حوضچه بوجود میآیند.
پیش از این نیز دانشمندان قادر به محاسبه امواج گرانشی بودند اما آنها هرگز این امواج را به طور مستقیم مشاهده نکرده بودند.
آشکارساز سوم به نام VIRGO، قرار است اواخر امسال در ایتالیا شروع به کار کند.
به گفته دانشمندان،این آشکارساز، جزء پیچیدهترین ماشینآلاتی است که انسان تا کنون ساخته است.
جزئیات این کشف در مجله Physical Review Letters منتشر شده است.
ماکت پهپاد 2هزار کیلومتری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در راهپیمایی 22 بهمن تهران به نمایش درآمد.
نکته قابل توجه در این ماکت، شکل جدید پهپاد شاهد129 سپاه است که در دماغه آن شاهد تغییراتی نسبت به مدلهای قبلی هستیم.
ماکت پهپاد شاهد 129 با طراحی جدید
به گزارش فارس، هواپیمای بدون سرنشین رزمی نیروی هوافضای سپاه با نام شاهد 129 با در سال 92 ساخته و با دستور سرلشکر جعفری به تولید انبوه رسید.
این پهپاد رزمی که از فناوری بومی و کاملاً ایرانی برخوردار است می تواند سربازی قدرتمند برای دفاع از مرزهای آبی، خاکی و هوایی ایران اسلامی باشد.
«شاهد 129» توانایی حمل همزمان 8 بمب یا موشک هوشمند سدید، ساخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را دارد و برای اهداف ثابت و متحرک طراحی شده است.
دقت در هدف گیری با شعاع عملیاتی 2هزار کیلومتر و 24 ساعت مداومت پروازی با یک بار سوختگیری از ویژگی های این هواپیمای بدون سرنشین رزمی ایرانی است و هر فرودگاهی می تواند محل نشست و برخاست شاهد 129 باشد.
تصویری از نمونه عملیاتی پهپاد شاهد129
سقف پروازی این پهپاد 24 هزار پاست که با ایستگاه های کنترل قابل حمل زمینی در ارتباط بوده و می تواند با هزینه بسیار پایین دفاع از میهن را بدست گیرد.
از آنجا که هزینه هر ساعت پرواز برای جنگنده های رزمی 10 هزار دلار است این پهپاد می تواند با هزینه 100 هزار تومانی در هر ساعت بر آسمان ایران بدرخشد.
«شاهد 129» قدرت مراقبت از شعاع 200 کیلومتری خود را دارد و می توان از این پرنده بدون سرنشین در مقابله با اشرار و تروریست ها، کشف و شناسایی در مرزهای آبی و خاکی ، مسائل زیست محیطی، نقشه برداری و تهیه عکس های هوایی نیز استفاده کرد.
به گزارش فارس، اطلاعاتی از تغییرات صورت گرفته در این پهپاد در حوزه بُرد، سقف پرواز و افزایش توان شناسایی و رزمی منتشر نشده است.
Apple ID همانند شناسنامه کاربران اپلی است. ساخت اپل آیدی اولین پیش نیاز جهت بهره بردن از استور غنی و اپلیکیشنهای بینظیر اکو سیستم آیاواس است. به همین دلیل هر شخصی که دستگاهی از محصولات اپل را تهیه میکند بایستی در اولین فرصت آیدی مخصوص خود را بسازد. متاسفانه اپل برخلاف روند بسیار ساده سایر شرکتها اعم از گوگل و مایکروسافت، از روند پیچیدهتر و بالطبع به همراه امنیت بالاتری جهت ساخت آیدی برای کاربران گجتهای خود استفاده کرده است. این شرکت همواره در تلاش بوده است تا از راههای فرعی ساخت آیدی جلوگیری کند. در ادامه به طور کامل و قدم به قدم مراحل ساخت اپل آیدی را شرح خواهیم داد و برای تمامی مشکلات احتمالی بهترین راه حل را عنوان خواهیم کرد.
پیشنیاز ساخت اپل آیدی
برای ساخت اپل آیدی اولین پیشنیاز نرمافزار آیتونز اپل خواهد بود که از آن طریق اقدام به ساخت اکانت خواهیم کرد. میتوانید آخرین نسخههای آیتونز را برای معماریهای ۳۲ و ۶۴ بیتی ویندوز و سیستم عامل مک، از لینک زیر دانلود کنید:
نصب آیتونز به راحتی انجام میشود و به کرک یا اقدامات خاصی احتیاج ندارد.
پس از نصب آیتونز به نرمافزار تغییر آیپی (IP) احتیاج خواهید داشت تا اپل متوجه نشود که شما از ایران به iTunes متصل شدهاید. برای این کار نیز باید برروی کامیپوتر خود از VPN و یا سرویسهای مشابه استفاده کنید تا IP شما تغییر کند. در نظر داشته باشید برای اطمینان از صحت طی مراحل، آیپی دستگاه خود را حتما به ایالات متحده تغییر بدهید. البته در شرایطی تعدادی از کاربران به صورت اتفاقی قادر به ساخت اپل آیدی بدون تغییر آیپی بودهاند. اما ما با توجه به اقدامات اخیر اپل و اعمال سختگیریهای بیشتر در این زمینه پیشنهاد میکنیم برای جلوگیری از مشکلات بعدی حتما از این روش استفاده کنید.
مراحل ساخت اکانت Apple ID
مراحل ساخت اکانت با آنچه پیشتر در مقاله "آموزش قدم به قدم استفاده از iPhone - نصب iTunes و ساخت اکانت برای گوشی " آموزش دادیم تفاوت خاصی نکرده است.
مرحله اول:
آیتونز را اجرا کرده و دکمهی بیشتر یا سه نقطه در گوشهی بالا سمت چپ صفحه را انتخاب کنید.
سپس در منوی باز شدن گزینهی Apps را انتخاب کنید تا وارد محیط استور شوید:
مرحله دوم:
در این مرحله باید به دنبل اپلیکیشن رایگان بگردید. بهترین راه اسکرول صفحه است تا نهایتا در ستون سمت راست لیست بهترین اپلیکیشنهای رایگان را بیابید. حتما دقت داشته باشید که در این مرحله باید از اپلیکیشن رایگان استفاده کنید تا در مراحل بعدی دچار مشکل نشوید.
مرحله سوم:
پس از مشاهدهی لیست انتخاب یکی از اپلیکیشنهای این لیست (ما اپلیکیشن massenger را انتخاب کردیم) به صفحهی دانلود اپلیکیشن هدایت می شوید. در این صفحه روی گزینهی get کلیک کنید. در نظر داشته باشید تنها اپلیکیشنهای رایگان از این گزینه برخوردارند.
مرحله چهارم:
پس از کلیک روی گزینهی get پنجرهی لاگین برای وارد کردن اطلاعات اپل آیدی باز میشود. در این پنجره برای ساخت اپل آیدی روی گزینهی Create Apple ID کلیک کنید.
مرحله پنجم:
پس از انتخاب گزینهی نامبرده پنجرهی خوشآمد گویی ظاهر میشود که در این مرحله روی گزینهی Continue باید کلیک کنید.
مرحله ششم:
در مرحلهی بعدی قوانین و شرایط اپل به نمایش در میآید که ابتدا تیک مربوطه را بزنید و سپس با کلیک کردن روی گزینهی agree این شرایط را بپذیرید.
مرحله هفتم:
در این مرحله به بخش تعیین اطلاعات اپل آیدی خود هدایت میشوید. این مرحله بسیار کلیدی و حیاتی است پس در انجام آن نهایت دقت را داشته باشید.
۱- ابتدا ایمیل خود را وارد کنید و در نظر داشته باشید نباید این آدرس جعلی باشد. آدرس ایمیل شما همان شناسهی اپل آیدی خواهد بود.
۲و۳- در این بخش رمز عبور خود را وارد کنید. رمز عبور باید از ترکیب حداقل ۸ حرف بزرگ، کوچک و عدد تشکیل شده باشد.
۴ تا ۹- این بخشها مربوط به سوالهای امنیتی اپل هستند. این قسمت را با دقت پر کنید زیرا اگر در آینده قصد استفاده از گیفت کارت اپل و خرید اپلیکیشن را داشته باشید، اپل به صورت تصادفی سوالها را از شما خواهد پرسید و در صورت عدم توانایی در جواب آنها آیدی شما بلوکه خواهد شد.
۱۰- در این بخش باید ایمیل پشتیبان خود را وارد کنید. در صورت فراموشی رمز عبور یا سوالهای امنیتی از طریق این ایمیل میتوانید آیدی خود را احیا کنید.
۱۱- در این قسمت تاریخ تولد خود را به میلادی وارد کنید. بعدها هنگام استفاده از آیدی امکان پرسیدن تاریخ تولد شما توسط اپل وجود دارد پس در وارد کردن آن دقت کنید.
۱۲- گزینههای ۱۲ در خصوص ارسال ایمیل و اطلاعرسانی جدیدترین خبرهای اپل و استور است که میتوانید آنها را غیرفعال کنید.
در نهایت با انتخاب گزینهی Continue به صفحهی نهایی ارسال خواهید شد.
مرحله هشتم:
در این بخش کاربران باید اطلاعات پرداخت و آدرس سکونت خود را وارد کنند. کاربران مختلف همواره در این بخش به مشکل میخورند.
۱- ابتدا در بخش payment type گزینهی none را انتخاب کنید تا نیازی به وارد کردن اطلاعات بانکی نباشد.
نکته: در صورتی که این گزینه برای شما وجود ندارد به این معنی است که ابتدا در محیط استور از طریق اپلیکیشن رایگان اقدام به ثبت نام اپل آیدی نکردهاید.
۲ تا ۴- در این قسمت باید اطلاعات نام و نام خانوادگی خود را وارد کنید.
۵ تا ۱۰- در این بخشها بایستی آدرس محل سکونت، کد پستی و شماره تلفن را درج کنید. در نظر داشته باشید که اپل حساسیت بسیاری در این قست دارد و با بررسی آدرس آیپی و اطلاعات وارد شده صحت کاربری را میسنجد و در صورت وجود تمایز، از ثبت نام جلوگیری میکند. آدرسها را دقیقا مطابق با اطلاعات زیر وارد کنید.
- Street: 1 Infinite loop
- City: CUPERNITO
- Province: CA
- Zipcode: 95014-2083
- Tel: 031 1298567
مرحله نهایی:
اگر خوششانس باشید بدون دریافت خطا پیغام verify را مشاهده خواهید کرد و سپس باید به ایمیلی که به عنوان شناسه در مراحل گذشته وارد کردهاید مراجعه کنید. اپل ایمیلی را مبنی بر تشخیص صحت آدرس ایمیل ارسال خواهد کرد که از طریق آن و انتخاب گزینهی verify میتوانید اپل آیدی خود را فعال کنید.
راهحل ارور for support Contact Itunes Support
اکثر کاربران ایرانی در مرحلهی هشتم و پس از وارد کردن اطلاعات آدرس با این ارور مواجه میشوند. راهحلهای مختلفی مبنی بر تعیین محل آیپی و سکونت از طریق سرویسهای مختلفارایه شده است. راهحلهایی نیز پیشتر از طریق سرویس fakenamegeneretor منتشر شده بود که اطلاعات فردی جعلی در مرحلهی هشتم وارد شود. اما اپل همواره در تلاش جهت مسدود کردن راهحلهای غیرقانونی ثبتنام و استفاده از محصولات خود است و بسیاری از روشهای مذکور در حال حاضر پاسخگو نیستند. ابتدا اجازه دهید دلیل این ارور را مرور کنیم.
ارور for assistance contact itunes support به دلیل تناقض در محل آیپی و آدرس وارد شده ظاهر میشود. این مشکل میتوانید از سرویس تغییر آیپی شما باشد که به خوبی توانایی پنهان کردن موقعیت شما را در برابر اپل ندارد؛ یا به دلیل مسدود شدن آدرس وارد شده توسط اپل باشد. عموما تغییر آدرس و شهر سکونت در این مرحله پاسخگو نیست پس وقت خود را هدر ندهید.
راهحل اول
در این حالت ابتدا به سرویس whatismyipaddress.com مراجعه کنید تا ببینید آیا آیپی شما به ایالات متحده تغییر کرده است یا خیر. در نظر داشته باشید عبارت none detected در جلوی عبارت service به معنی عدم تشخیص موقعیت واقعی شما توسط اپل است و به خوبی موفق به تغییر آیپی شدهاید. در صورت مشاهدهی نام کشور دیگری یا عبارت detected سرویس تغییر آیپی خود تعویض کنید. سپس با انجام مجدد مراحل بررسی کنید آیا در مرحلهی ۸ مجددا خطا را دریافت میکنید یا خیر.
راهحل دوم
اگر مجددا خطا نامبرده را دریافت کردید سعی کنید با تغییر چندباره نام و نام خانوادگی و شمارهی تلفن (وارد کردن هر شماره تلفن ۷ رقمی ممکن است) در مرحلهی ۸، اپل را به بررسی مجدد اطلاعات وادار کنید. اگر پس از چندبار تغییر فیلدهای مربوطه باز هم موفق با رفع ارور نشدید راهحل جایگزین را انجام دهید.
راهحل جایگزین ساخت اپل آیدی
تیم زومیت با همکاری تعدادی از اعضای تیم زومجی موفق به ارایهی راهحل جایگزین و درمان قطعی مشکلات ساخت اپل آیدی شدهاند. در ادامه راهحل موجود را خدمت کاربرات شرح خواهیم داد.
در نظر داشته باشید در طول تمام مراحل حتما از نرم افزار تغییر آیپی استفاده کنید و با سرویس whatismyipaddress.com از صحت آن اطمینان حاصل کنید.
مرحله اول:
برای عبور از ارور for assistance contact itunes support ابتدا باید مراحل اولیهی ثبتنام را از وبسایت اپل دنبال کنید. برای این کار به آدرس appleid.apple.com مراجعه کنید و در انتهای صفحه، گزینهی create your apple ID را کلیک کنید.
مرحله دوم:
در این مرحله مطابق مرحله هفتم روش اول باید اطلاعات حساب خود را وارد کنید. در اطلاعات وارد شده نهایت دقت را به خرج دهید و آنها را برای استفاده در آینده یادداشت کنید.
مرحله سوم:
پس از وارد کردن اطلاعات اپل ایمیلی حاوی کد ۶ رقمی به آدرس ایمیل وارد شده در فیلد اصلی مرحلهی قبلی ارسال خواهد کرد که توسط وارد کردن آن کد در پنجرهی ظاهر شده میتوانید ثبت نام خود را نهایی کنید. پس ابتدا به ایمیل خود مراجعه کنید و کد را یادداشت کنید.
سپس کد دریافتی را در پنجرهی ظاهر شده در صفحهی ثبت نام وارد و روی دکمهی verify کلیک کنید.
مرحله چهارم:
پس از وارد کردن کد صفحهی اطلاعات اپل آیدی شما به نمایش در میآید. توجه داشته باشید ثبت نام هنوز به پایان نرسیده است.
پس از مشاهدهی صفحهی تاییده آیتونز را باز کرده و مطابق مراحل اول، دوم و سوم که پیشتر در اولین روش ثبتنام اپل آیدی ذکر شده بودند، به محیط استور اپلیکیشنهای بروید و با انتخاب اپلیکیشن رایگان روی گزینهی get کلیک کنید.
مرحله پنجم:
پس از باز شدن پنجرهی مربوط به اطلاعات اپل آیدی، این بار نام آیدی و و رمز عبوری که پیشتر در سایت اپل ثبت کرده بودید را وارد کرده و دکمهی get ار انتخاب کنید.
مرحله ششم:
پنجرهای ظاهر خواهد شد که از شما برای تکمیل اطلاعات خود در بخش ثبت نام در خواست میکند. با کلیک روی گزینهی review با بخش تکمیل اطلاعات افزوده هدایت خواهید شد.
مرحله هفتم:
حال در این زمان شما به مرحله پنجم روش ابتدایی هدایت خواهید شد. بدین معنی که ابتدا باید صفحهی خوش آمد گویی و موافقت با شرایط اپل را سپری کنید. اما تفاوت عمده در این حالت عدم نمایش صفحهی وارد کردن اطلاعات شخصی است و پس از موافقت با شرایط اپل به صفحهی وارد کردن آدرس و حساب بانکی هدایت میشوید. حال میتوانید اطلاعات آدرس مرحله هشتم روش اصلی را وارد کنید و بدون دریافت ارور به صفحهای اصلی آیتونز برای دانلود نرمافزار بازخواهید گشت.
ارور 5107
دلیل دریافت خطا ۵۱۰۷ (Error 5107) تاخیر در روند ثبتنام است. برای ثبت اپل آیدی زمان محدودی خواهید داشت و در صورت تاخیر بیش از حد این ارور را دریافت خواهید کرد. به همین دلیل باید مراحل ثبتنام را مجدد انجام دهید.
بر اساس تئوری نسبیت عام تلاقی دو جسم بسیار بزرگ - مثل دو سیاهچاله- میتواند باعث ایجاد انحنا در گسترهی درهم تنیدهی فضا - زمان شود. برای درک بهتر این نظریه، فضا - زمان را مانند یک پارچهی پهنشده روی یک سطح نرم در نظر بگیرید. اگر دو توپ بولینگ روی این پارچه شروع به چرخیدن در اطراف یکدیگر کنند. باعث چین خوردن آن خواهند شد. به گفتهی انیشتین، برخورد و یکی شدن دو سیاهچاله تأثیری مشابه در فضا - زمان خواهد داشت.
موجهای حاصل از تلاقی دو سیاهچاله، از منبع به سمت خارج حرکت میکنند و باعث ایجاد آشفتگی فضا - زمان در اطراف اجرام فضایی از جمله کرهی زمین میشوند. بهصورت تئوری، اگر ابزاری با حساسیت کافی برای تشخیص این آشفتگیها ساخته شود، حتی کوچکترین نشانهی انحنای فضا - زمان در اطراف کرهی زمین را ثبت و وجود این امواج را که اصطلاحا امواج گرانشی نامیده میشوند، اثبات خواهد کرد.
تابهحال هیچکس موفق به کشف ردپایی از امواج گرانشی نشده است ولی شاید این حقیقت در حال تغییر باشد. اخیرا دانشمندانی که با بنیاد ملی علوم (NSF) و رصدخانهی موج گرانشی تداخل لیزری (لیگو - LIGO) که هدف از تأسیس آن کشف امواج گرانشی در اطراف زمین است، همکاری میکنند، از برگزاری یک اجلاس مطبوعاتی در روز پنجشنبه در واشنگتن خبر دادهاند.
باوجوداینکه در اعلامیه برگزاری این کنفرانس هیچ اشارهای به احتمال کشف امواج گرانشی نمیشود ولی با توجه به ماهیت فعالیت این موسسهها، صرفا خبر برگزاری کنفرانس باعث هیاهو و هیجان زیادی در محافل علمی شده است که بازتاب آن را میتوان در شبکههای اجتماعی و بهخصوص توییتر مشاهده کرد. در بعضی از توییتها این رخداد با عناوینی مثل شروع عصر جدید ستارهشناسی توصیف میشود.
رصدخانهی لیگو برای کشف انحنای فضا - زمان از دو دستگاه غولپیکر استفاده میکند که یکی در لیوینگستون ایالت لوئیزیانا و دیگری در هنفورد ایالت واشنگتن واقع شده است. این دستگاههای کاوشگر به شکل حرف L و کاملا قرینهی یکدیگر هستند. در هرکدام از دستگاهها و در هر سیکل، یک پرتوی لیزر طول دستگاه را طی میکند و در محل خمیدگی به سمت دستگاه دیگر پرتاب میشود. وقتی دو دستگاه همزمان باهم این کار را انجام میدهند، میتوانند با محاسبهی دقیق فاصله با یکدیگر، تغییرات لحظهای در فضا - زمان را ثبت کنند.
به نقل از وبسایت لیگو، ازآنجا که بررسی کنترلشده و جهتدار امواج بهوسیلهی یک تداخلسنج لیزری امکانپذیر نیست، برای رسیدن به نتیجه باید از چند تداخلسنج استفاده کرد که بهاینترتیب، علاوه بر دستیابی به نتایج مطمئن و قابل استناد، میتوان بخش بیشتری از افق کرهی زمین را برای کشف امواج گرانشی تحت نظر گرفت.
اگر درزمانی که دو بخش تداخلسنج، پرتوهای لیزر را به سمت یکدیگر پرتاب میکنند، یک موج گرانشی از بین آنها عبور کند، موجب اختلاف در نتیجهی محاسبهی فاصله توسط هرکدام از دستگاهها خواهد شد که این اختلاف حتی اگر بسیار ناچیز باشد، دلیلی برای اثبات وجود موج گرانشی است.
ماه گذشته لیگو ابزارهای خود برای کشف انحنای فضا - زمان را بهروزرسانی و کامل کرد و احتمالا در کنفرانس روز پنجشنبه مشخص خواهد شد که بهینهسازیهای انجامشده در جهت افزایش حساسیت تداخلسنج، برای کشف امواج گرانشی پنهانشده در فضا مؤثر بودهاند یا نه.
زمانی خواهد رسید که دنیا رو به پایان خواهد بود. تعدادی از مهندسین روسی با توجه به این حقیقت، با هدف ساخت وسیلهای برای مقابله با خطرات احتمالی دوران یاده شده، گرد هم آمدند. نتیجهی تلاشهای این گروه، ساخت Sherp بود؛ خودرویی با چهار چرخ متحرک که به سادگی قادر به صعود از موانعی با ارتفاعی بیش از ۶۰ سانتیمتر بوده و در برابر آب نیز مقاوم است. شما میتوانید تمام این قابلیتها را با پرداخت مبلغی کمتر از ۷۰ هزار دلار در اختیار داشته باشید.
این خودرو با داشتن چرخهایی بسیار بزرگ و بدنهای با ابعاد عجیب، شباهت بسیار زیادی به اسباب بازیهای شرکت Tonka دارد. وزن Sherp در حدود ۱۳۶۰ کیلوگرم بود و پیشرانهی دیزلی ۱.۵ لیتری Kubota با قدرت ۴۴ اسب بخار، وظیفهی تولید توان این خودرو را دارا است. Sherp با داشتن سرعتی در حدود ۴۵ کیلومتر بر ساعت (۶ کیلومتر بر ساعت در داخل آب)، خودروی سریعی محسوب نمیشود. با پر کردن باک ۶۰ لیتری این خودرو میتوان یک روز کامل از رانندگی با آن لذت برد. لازم به ذکر است که در این خودرو باکهای اضافی دیگری نیز برای ماجراجوییهای طولانیتر در نظر گرفته شده است.
قیمت نسخهی فول آپشن Sherp به همراه یک تریلر، در حدود ۱۰۰ هزار دلار در نظر گرفته شده است. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص این خودروی خاص، میتوانید به وبسایت شرکت تولیدکننده مراجعه کنید.
در ادامه از شما دعوت میکنیم تا ویدئویی از این خودروی Sherp را تماشا کنید:
نتایج یک تحقیق مروری در دانشگاه شیکاگو نشان میدهد، زنانی که از سرطان پستان زنده می مانند در معرض خطر سرطان تیروئید و زنان جان به در برده از سرطان تیروئید در معرض سرطان پستان هستند.
محققان دانشگاه شیکاگو با بررسی یافته های 37 مطالعه دریافتند بازماندگان سرطان پستان 1.55 برابر بقیه در معرض ابتلا به سرطان تیروئید قرار داشته و خطر ابتلای بازماندگان سرطان تیروئید به سرطان پستان هم 1.18 برابر سایرین است.
محققان این خطر را واقعی عنوان داشته و آگاهی هر دو دسته از بیماران را در این مورد بسیار ضروری پنداشتهاند.
طی این پژوهش 13 مطالعه درباره تحلیلهای سرطان پستان و خطر سرطان تیروئید و 18 تحقیق درباره وقوع همزمان دو سرطان با یکدیگر بررسی شده اند.
بنابراین گزارش، یکی از توجیهات وقوع این رابطه، غربالگری و تست های مکرر بازماندگان این دو سرطان عنوان شده که موجب تشخیص زودتر میشود.
توجیه دیگر این است که در این دو سرطان فاکتورهای خطری هورمونی مشترک هستند و شواهدی نشان میدهد مواجهه با استروژن و هورمونهای محرک تیروئید به هر دو سرطان مرتبط هستند.
توجیه سوم نیز به رادیوتراپی نسبت داده شده که نشان میدهد خطر سرطانهای خون، ریه و مری و تومور بدخیم بافت پیوندی را افزایش میدهد.
در آخر نیز ممکن است یک جهش ژنتیکی مسئول این رابطه باشد.
به طور کلی بازماندگان سرطانها در خطر ابتلا به سرطان دوم هستند مثلا بازماندگان سرطان پستان در معرض ابتلا به سرطانهای خون، رحم و تخمدان قرار دارند.
این پژوهش در مجله "Cancer Epidemiology, Biomarkers and Prevention " منتشر شده است.
محققان دریافتند، خواب زمستانی خرسها به علت تغییرات غیرعادی در میکروبهای روده آنهاست.
زمانی که خرسها برای خواب زمستانی هرساله آماده میشوند، مواد غذایی چرب را برای خوردن انتخاب میکنند که مصرف این مواد غذایی برای انسان اغلب همراه با چاقی است.
محققان پیش از این دریافتند، ترکیب باکتری روده بر مقدار انرژی برداشتی رژیم غذایی تاثیرگذار است. این تغییرات میکروبی را در افراد چاق و افراد مبتلا به دیابت نوع دو میتوانیم مثال بزنیم.
فردریک باکهد، نویسنده این مطالعه از دانشگاه گوتنبرگ در سوئد اظهار کرد: در حال حاضر، مطالعات انجام گرفته درباره این موضوع است که آیا تغییرات میکروبی در زمستانهای سخت بر روی خرس قهوهای تاثیرگذار است یا خیر.
در این آزمایش، محققان نمونه مدفوع خرسها را در طول خواب زمستانی و در دوره فعال سال مورد بررسی قرار دادند و به نتایجی دست یافتند. چند متابولیت مسئول متابولیسم چربی، شامل تری گلیسرید، کلسترول و اسیدهای صفراوی را هم کشف کردند.
نتایج نشان داد به طور کلی، تنوع باکتریها در مدت زمان خواب زمستانی با کاهش مواجه است. علاوه بر این، محققان دریافتند، موشها و خرسها در وضعیت متابولیکی فصلی مشابه یکدیگر هستند. همچنین باکتریها نقش زیادی در سوختوساز بدن حیوانات در خواب زمستانی و سازگاری آنها با هوای سرد دارند.
محققان امیدوارند از این بررسی برای مدیریت چاقی در انسان استفاده کنند.
یافتههای این تحقیق در مجله Cell Reports منتشر شده است.
طرح ملی سامانه توسعه خدمات ناوبری و موقعیتیابی فضاپایه ایران با ویژگیهای خاص به زودی شروع به فعالیت خواهد کرد.
سامانه ناوبری و موقعیتیابی ملی فضاپایه جمهوری اسلامی ایران که اختصارا IGNS نامیده میشود، محصول همکاری گروه فضایی شرکت صا ایران (صنایع الکترونیک ایران) به عنوان مجری و مرکز ملی فضایی به عنوان حامی است.
این سامانه با هدف ارایه خدمات پیشرفته برای افزایش کیفیت زندگی همه مردم ایران به زودی آغاز به کار خواهد کرد.
همچنین از طریق سامانه توسعه خدمات ناوبری و موقعیتیابی فضاپایه ایران، امکان استفاده از خدمات سه سامانه ناوبری و موقعیتیابی جی.پی.اس، گلوناس و بیدو به صورت همزمان و مکمل برای کل کشور فراهم خواهد شد.
ناوبری خودرویی، مدیریت بحران، خدمات اجتماعی، نقشهبرداری، شناسایی اهداف ثابت و متحرک، کشاورزی دقیق، کنترل ترافیک شهری، ردیابی خطوط انتقال نفت و گاز، خدمات محیط زیست، خدمات مسکن و شهرسازی پیشرفته، امور گمرک و جلوگیری از قاچاق کالا، مهار دقیق آتشسوزی، خدمات بیمهای امروزی و پیشرفته، خدمات کشتیرانی و بنادر، هواشناسی دقیق، همه و همه خدمات کمنظیری هستند که توسط سامانه ناوبری و موقعیتیابی ملی فضایی و با دقت سانتیمتری ارایه خواهند شد.
راه اندازی سامانه ناوبری و موقعیتیابی ملی فضایی در سال ۱۳۹۵ و طی سه فاز انجام خواهد شد. در فاز اول ۱۵ ایستگاه شبکه کورس و دو دیتاسنتر برای جمعآوری اطلاعات موقعیتی دقیق به صورت آزمایشی در تهران راهاندازی خواهد شد.
پس از اجرایی شدن فاز اول در تهران فاز دوم طرح در کلانشهرها پیادهسازی شده و در فاز سوم کل کشور تحت پوشش این سامانه قرار خواهند گرفت.
گفتنی است سختافزار این سامانه قرار است به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار بگیرد و تنها هزینه استفاده از خدمات ۱۵ تا ۶۰ هزار تومان در سال خواهد بود.
علاقمندان با ارسال پیامک به شماره ۲۰۰۱۲۰ میتوانند اطلاعات بیشتری در خصوص خدمات طرح و نحوه ارایه آنها کسب کنند.
الکساندر لازوتکین، فضانورد و مهندس طراحی سامانه های فضایی روسیه در بدو ورود به ایران با حضور در کنار مزار سردار لشگر شهید حسن طهرانی مقدم به پدر صنعت موشکی ایران که نقش ویژه ای در شکلگیری صنعت فضایی و ساخت ماهواره برها در کشور داشته، ادای احترام کرد.
شهید طهرانیمقدم که ۲۵ سال از عمر خود را صرف ایجاد و توسعه صنعت موشکی ایران کرد، ضمن راهاندازی توپخانه سپاه پاسداران و فرماندهی موشکی زمین به زمین سپاه در سالهای نخست جنگ تحمیلی، نقش ویژه ای در طراحی و اجرای طرحهای مختلف موشکی در سالهای جنگ و پس از آن داشت که زمینه ساز دستیابی ایران به توانمندی پرتاب ماهواره و کاوشگرها شد.
سردار طهرانی مقدم که از سال 1385 به عنوان مشاور فرمانده کل سپاه در امور موشکی و رییس سازمان جهاد خودکفایی سپاه خدمت می کرد، 21 آبان ماه 1390 در حالی که برای یک آزمایش موشکی آماده می شد بر اثر انفجاری که در پادگان امیرالمومنین(ع) شهرستان ملارد رخ داد به همراه جمعی از همکارانش به فیض عظیم شهادت نایل شد.
لازوتکین از مهندسان برجسته شرکت انرگیا - سازنده سفینههای مختلف فضایی از جمله ناو کیهانی سایوز - است که مدت ها به عنوان مربی با فضانوردان کار می کرده و از سال 1992 در مرکز آموزش فضانوردان آموزش دیده است. سفر فضایی وی در سال 1997 به عنوان مهندس پرواز "سایوز 25" اعتبار زیادی برای او به وجود آورد زیرا در جریان این ماموریت دو حادثه مهم رخ داد که می توانست منجر به برهم خوردن برنامه ها و صدمه اساسی به مجتمع مداری میر شود. یک آتش سوزی که با سرعت عمل، شجاعت و تیزهوشی او و همکارانش به سرعت مهار شود و حادثه وحشتناک دیگر، تصادف ناو باربری پروگرس بود که این حادثه نیز با شجاعت و درایت وی و همکارانش کنترل شد.
لازوتکین بعد از خروج از گروه فضانوردان به عنوان یکی از بنیانگذاران مرکزهمکاری های فضایی "سیاره زمین" به ترویج فضانوردی پرداخت و مدیریت مرکز ترویج و آموزش فضا کودکان و جوانان روسیه را بر عهده گرفت. او بعدها به عنوان معاون مدیر امور علمی و آموزشی و روابط عمومی موزه یادمان فضایی انتخاب شد و بالاخره به مدت سه سال مدیریت این موزه یادمان فضایی را بر عهده داشت. امروز هم به عنوان یکی از مدیران کلیدی موسسه زوزدا فعالیت دارد.
لازوتکین که تا حدود دو هفته دیگر در ایران خواهد بود با سفر به شهرهای دامغان، اصفهان و نهاوند در جمع علاقمندان به فناوری فضایی سخنرانی کرده و پس از بازگشت به تهران نیز در برنامه های عمومی و تخصصی مختلف پاسخگوی سوالات مختلف کارشناسان و علاقمندان خواهد بود.
نگاهی به زندگی شهید طهرانی مقدم
گفتنی است، شهید طهرانی مقدم متولد آبان ماه ۱۳۳۸ در محله سرچشمه تهران بود. وی پس از پایان دوره تحصیلات متوسطه در رشته صنایع(برش قطعات صنعتی) در سال 1356 در مقطع فوق دیپلم مدرسه عالی تکنیکیوم نفیسی پذیرفته شد.
وی همزمان با اوجگیری انقلاب به صف انقلابیون پیوست و در روزهای نزدیک به پیروزی انقلاب به اتفاق دوستانش به ساخت نارنجکهای دستی با استفاده از سه راهی لوله آب می پرداخت.
طهرانی مقدم در سال 1358 در مقطع لیسانس رشته مهندسی صنایع پذیرفته و به اخذ مدرک مهندسی در این رشته موفق شد.
در آغاز جنگ تحمیلی و بعد از عملیات ثامنالائمه که منجر به شکست حصر آبادان شد، طهرانی مقدم که متوجه ضعف آتش پشتیبانی خودی مستقر در خطوط مقدم جنگ شده بود پاییز 1360 طرح ساماندهی آتش پشتیبانی (خمپارهاندازها) را به شهید حسن باقری ارائه کرد و در پی آن
مسوولیت فرماندهی پشتیبانیکننده آتشهای خمپارهای سپاه را عهده دار شد.
برادر شهید طهرانیمقدم درباره شرایط آن روزهای سپاه که حداقل امکانات و تجهیزات را در اختیار داشت، میگوید: برخی دوستان زمانی که شنیدند یک جوان متعهد به عنوان فرمانده توپخانه انتخاب شده، خندیدند و برخی هم به تمسخر گرفتند و گفتند که نه توپی وجود دارد و نه توپخانهای، اما برای توپخانه فرمانده گذاشتهاند! اخوی ما همان موقع گفت توپهای ما آن طرف است و اشاره کرد به نیروهای صدامی. چند روز بعد عملیاتی شکل گرفت که با انجام موفقیتآمیز آن، موفق شدند یک گردان توپخانه ارتش رژیم صدام را به غنیمت بگیرند و با همین توپهای غنیمتی، توپخانه سپاه شکل گرفت.
شهید طهرانی مقدم در سال 61 مرکز تحقیقات فنی توپخانه را در اهواز راه اندازی کرد.
وی میگوید: «در آن زمان توپهای غنیمتی ما 156 قبضه بود که همه آنها در دشت عباس و چناله به غنیمت گرفته شده بودند. ما برادران ارتشی را برای آموزش این توپها دعوت کردیم که یک تیم از توپخانه ارتش برای ما اعزام شد و وقتی توپها را دیدند گفتند این توپها روسی هستند و آموزشی که ما دیدهایم توپهای آمریکایی بوده و کاربرد این توپها را نمیدانیم. ما میخواستیم از این توپها در عملیات بیتالمقدس استفاده کنیم ولی هیچ آموزشی ندیده بودیم. توپهای زیادی با مهمات خوبی داشتیم ولی برای ما کارآمد نبودند. برادر بهمن چیرهدست به دلیل تخصصی که داشتند، توپها را راهاندازی کردند و مرکز تعمیر و نگهداری توپخانه راهاندازی شد و توپها راهی عملیات شدند. دومین نفری که به یاری ما شتافت، شهید ناهیدی بود که آموزشهای لازم را خیلی با حوصله برای استفاده از وسایل غنیمت گرفته شده مثل ترتیلهای فلزی، دوربینهای پاکدو و تجهیزات نشانهروی به ما دادند.».
آبان سال 1362، ماموریت راهاندازی و سازماندهی فرماندهی موشکی زمین به زمین سپاه هم به طهرانی مقدم محول شد. در آن زمان، عراق حملات موشکی وسیعی علیه شهرهای بی دفاع ایران صورت می داد در حالی که ایران فاقد سامانه موشکی بود و مقابله به مثل، تنها در سطح توپخانهای صورت میگرفت.
در پی موافقت امام (ره) با مقابله به مثل با حملات موشکی عراق در جلسهای با حضور شهید طهرانی مقدم، مقرر شد شهر بصره با توپهای 130 میلیمتری که حداکثر برد آنها 28 تا 30 کیلومتر بود، مورد حمله توپخانهای قرار گیرد که با شلیک موفق توپخانه سپاه در بهمن 1362 پاسخ کوبنده ای به حملات ناجوانمردانه صدام به مناطق مسکونی ایران داده شد.
21 اسفندماه 1363 اولین موشک ایران به سمت عراق (شهر کرکوک) و دومین موشک در بامداد 23 اسفند 64 به بانک 18 طبقه رافدین بغداد اصابت کرد و موشک بعدی در باشگاه افسران ارتش عراق در بغداد فرود آمد.
پس از تشکیل نیروهای سه گانه سپاه پاسداران، شهید مقدم در سال 1364 به سِمت فرماندهی موشکی نیروی هوایی سپاه منصوب شد.
ایران، پس از شروع جنگ شهرها برای تامین موشک به منظور پاسخ دادن به حملات موشکی عراق، لیبی را به کمک طلبید. قذاقی، چندین موشک به همراه لانچر پرتاب و تعدادی کارشناس را به ایران فرستاد. اما لیبیاییها پس از مدتی در سال 1365 - بعد از عملیات والفجر 8 و قبل از کربلای 4 - در همکاری موشکی خود با ایران کارشکنی کردند و با گذاشتن ایراداتی روی سکوی موشکی، پادگان را ترک کردند تا نتوان از موشکها استفاده کرد. با این حال شهید طهرانی مقدم و تیمش ظرف دو ماه این موشکها را عملیاتی کردند.
همزمان با انجام عملیات مقابله به مثل موشکی و با پیگیریهای سردار طهرانی مقدم در سال 1366 نخستین سامانه موشک ایرانی با نام نازعات ساخته شد.
شهید طهرانی مقدم در روند تحقیقات و ساخت موشک شهاب 3 در دهه 1370 نیز نقشی ویژه ایفا کرد.
در سالهای اخیر متخصصان امر هوش مصنوعی موفق به توسعهی سیستمهایی شدهاند که میتواند در اغلب بازیهای فکری صورت گرفته، انسانها را مغلوب کند. برای مثال میتوان به شطرنج، Scrablle و Othello اشاره کرد. اما تاکنون هیچ یک از سیستمهای هوش مصنوعی موفق نشده بود تا بر بهترین بازیکنان این بازی که قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال دارد، غلبه کند. شاید از خود بپرسید که چرا دستاورد گوگل بسیار اهمیت داشته و تا این اندازه تعیینکنندهی عنوان میشود؟ نگاهی به بینش و پیشبینی کارشناسان حوزهی هوش مصنوعی، دلیلی منطقی بر اهمیت موفقیت هوش مصنوعی گوگل در غلبه بر بهترین بازیکن گو باشد. براساس گمانه زنیهای کارشناسان در این حوزه، پیشبینی شده بود که برای غلبهی ماشین بر بازیکنان گو، باید یک دههی دیگر به انتظار بنشینیم.
رمی کولوم، محقق فرانسوی که یکی از توسعهدهندگان قویترین هوش مصنوعی بازی گو است، در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
گوگل بسیار زودتر از آن که انتظار آن را داشتم، به این مهم دست یافته است.
محققان در DeepMind که در سال ۲۰۱۴ توسط گوگل خریداری شده، سیستم خود را که قادر است در برابر عوامل انسانی به رقابت بپردازد، در ماه اکتبر در جریان رقابتی که در دفتر گوگل در لندن برگزار شد، به ورطهی آزمایش گذاشتند. سیستم DeepMind که AlphaGo نام دارد، در برابر فان هوی، قهرمان گو در اروپا به رقابت پرداخت و موفق شد پنج مسابقهی متوالی را از قهرمان اروپا برده و به نفع خود به پایان ببرد. این رقابت توسط یک خبرنگار از نشریهی Nature و یکی از مسئولان فدراسیون گو در برتانیا نظارت شده است.
دکتر تانگوی چوارد، از مجلهی نیچر در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
رقابت و برد هوش مصنوعی گوگل در رقابت با قرمان گو در اروپا را باید یکی از هیجان انگیزترین لحظات در زندگی خود به عنوان یک محقق و خبرنگار عنوان کنم.
نیچر با انتشار مقالهای به تشریح هوش مصنوعی آلفا گوی گوگل پرداخته است. براساس اطلاعات ارائه شده، غول جستجو در این سیستم هوش مصنوعی از فناوری یادگیری عمیق (Deep Learning) استفاده کرده است. محققان گو در مقایسه با سایر سیستمهای هوش مصنوعی توسعه یافته در این رابطه، اقدام به استفاده از روش هوشمندانهتری کردهاند. محققان گوگل مجموعهای از حرکتهای بهترین بازکنان گو را که شامل بیش از ۳۰ میلیون حرکت است، جمع آوری کرده و سیستم هوش مصنوعی مبتنی بر یادگیری عمیق خود را با استفاده از این حرکات آموزش دادهاند تا از این طریق آلفاگو قادر باشد به تنهایی و براساس تصمیمات خود به بازی بپردازد. اما این مرحله را باید قدم اول در مسیر توسعهی یک سیستم هوش مصنوعی خوب خواند که توانایی آن برابر با بهترین بازیکنان گو است. دانشمندان برای بهبود هر چه بیشتر این سیستم، تدبیر هوشمندانهای را در پیش گرفتند. راهحل تقابل هوش مصنوعی توسعه یافته با خودش بود؛ با استفاده از این روش، دانشمندان موفق شدند تا حرکات جدیدی را نیز ثبت کنند و با استفاده از این حرکات آموزش هوش مصنوعی را وارد مرحلهی جدیدتری نمایند. چنین سیستمی قادر شده تا بهترین بازیکن اروپا را شکست دهد.
دمیس هاسابیس، یکی از ناظران توسعهی DeepMind در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
بزرگترین نتیجهی توسعهی آلفاگو، عدم توسعهی این سیستم با قوانین از پیش تعیین شده است. در عوض این سیستم از روشهای مبتنی بر یادگیری ماشین توسعه یافته و تکنیکهای برد در بازی گو را به خوبی یاد گرفته است.
اما چرا این برد یک دستاورد بزرگ است؟ آیا این دامنهی این برد فقط به بازی گو محدود میشود؟ به طور حتم پاسخ این سوال منفی است. کمپانیهایی نظیر گوگل، مایکروسافت و فیس بوک که سرویسهای آنلاین را در اختیار کاربرانشان قرار میدهند، از یادگیری عمیق برای تشخیص تصاویر و سوژههای موجود در آن، شناسایی کلمات ادا شده و درک زبان طبیعی مورد تکلم استفاده میکنند. تکنیک مورد استفاده در آلفاگو ترکیبی از یادگیری عمیق و روشی است که اصطلاحا از آن با عنوان یادگیری تقویت شده نام برده میشود. چنین تکنیکی میتواند در آینده روش تعامل روباتها با محیط اطراف و درک و پاسخگویی به تحولات پیرامون را در اختیار این موجودات ساخت دست بشر قرار دهد.
هاسابیس میگوید:
این روش میتواند یک ویژگی طبیعی برای رباتها باشد.
هاسابیس همچنین معتقد است که با استفاده از این روش پیشرفت در زمینهی هوش مصنوعی بیش از پیش شتاب خواهد گرفت. وی مطالعه در هوش مصنوعی را برای یافتههایی با کاربردهایی دیگر بسیار مثمر ثمر خوانده است. وی در این خصوص میگوید:
با استفاده از این تکنیک میتوان سیستمهایی را توسعه داد که قادرند میزان دادهی بسیار بزرگتری را مورد بررسی قرار داده و همچنین بسیار بهتر از متخصصان در زمینههای گوناگون به تحلیل و بررسی مسائل بپردازند. این سیستمها هم از نظر عملکرد و هم از نظر بهینگی بسیار بهتر عمل خواهند کرد؛ بطوریکه شاید این سیستمها راهکارهایی را پیشنهاد دهند که حتی به ذهن متخصصان حوزهی مورد نظر خطور نکرده است.
البته در حال حاضر بازی گو اولین دغدغهی ذهنی هاسابیس و همکارانش است. براساس اطلاعات ارائه شده وی در نظر دارد تا پس از شکست قهرمان اروپا در پشت درهای بسته، به سراغ یکی دیگر از بزرگترین بازیکنان جهانی رفته و با وی در یک رویارویی عمومی به رقابت بپردازند. شنیدهها حکایت از این دارد که آلفاگو در میانههای ماه مارس در کرهی جنوبی با لی سدول، یکی از بازیکنان گو که در عرصهی بین المللی دارای عناوین بسیاری است، به رقابت خواهد پرداخت. به گفتهی هاسابیس، لی سدول را باید راجر فدرر دنیای گو بدانیم.
آلفاگو چگونه خود را آموزش میدهد؟
در ابتدای سال ۲۰۱۴ میلادی، برنامهی هوش مصنوعی Coulom که Crazystone نام داشت موفق شد در برابر نوریموتو یودا، بازیکن قهار این رشتهی ورزشی پیروز شود؛ اما موضوعی که باید در این پیروزی اشاره کرد، انجام ۴ حرکت پی در پی ابتدایی در این رقابت توسط برنامهی هوش مصنوعی توسعه یافته بود که برتری بزرگی در بازی گو به شمار میرود. در آن زمان Coulom پیشبینی کرده بود که برای غلبه بر انسان، نیاز به یک بازهی زمانی یک دههای است تا ماشینها بتوانند پیروز رقابت با انسانها در بازی گو باشند.
چالش اصلی در رقابت با بهترین بازیکنهای گو، در طبیعت این بازی نهفته است. حتی بهترین ابررایانههای توسعه یافته نیز برای آنالیز و پیشبینی نتیجهی حرکتهای قابل انجام از نظر قدرت پردازشی دچار تزلرل شده و نمیتوانند قدرت پردازشی مورد نیاز را تامین کنند. در واقع نیروی پردازشی این رایانهها مناسب نبوده و در نتیجه زمان درازی را برای ارائهی نتیجهی قابل قبول مورد نیاز است. زمانی که ابررایانهی موسوم به Deep Blue که توسط IBM توسعه یافته بود، موفق شد تا در سال ۱۹۹۷، گری کاسپاروف، قهرمان شطرنج جهان را شکست دهد، بسیاری به قدرت این ابررایانه پی بردند؛ چراکه این ابررایانه با قدرت زیادی کاسپاروف را شکست داد. علت پیروزی قاطع این دیپ بلو، قدرت بالای این ابررایانه در کنار قدرت تحلیل و نتیجهگیری از هر حرکت احتمالی ممکن در بازی بود که تقریبا هیچ انسانی توانایی انجام آن را ندارد. اما چنین پیشبینیهایی در بازی گو ممکن نیست. براساس اطلاعات ارائه شده در بازی شطرنج، در هر دور، بصورت میانگین میتوان ۳۵ حرکت را انجام داد، اما در بازی گو که بین دو نفر در تختهای به بزرگی ۱۹ در ۱۹ خانه انجام میشود، در هر دور بصورت میانگین میتوان بیش از ۲۵۰ حرکت انجام داد. هر یک از این ۲۵۰ حرکت احتمالی نیز در ادامه ۲۵۰ احتمال دیگر را در پی دارند. هاسابیس به این موضوع اشاره کرده که در بازی گو، به اندازهای احتمال حرکات گسترده است که تعداد آن از اتمهای موجود در جهان هستی نیز بیشتر است.
با استفاده از تکنیک موسوم به درخت مونت کارلو، سیستمهایی نظیر CrazyStone قادرند تا احتمالات بیشتری را محاسبه کرده و چندین مرحله به سمت جلو به پیش بروند. با استفاده از این تکنیک میتوان دامنهی احتمالاتی را که باید محاسبه شوند، بسیار کاهش داد. در نهایت باید به این موضوع اشاره کرد که استفاده از این راهکار باعث می شود تا سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی بتوانند بر شماری از بهترین بازیکنان گو غلبه کنند؛ اما این شامل بهترین و باهوشترین بازیکن نمیشود. در میان اساتید بازی گو، حرکتهای انجام شده وابسته به تجربه است. این دسته از بازیکنان توصیه میکنند تا در انجام بازی به جای تحلیل هر یک از حرکتهای ممکن، از حالت کنونی تخته برای انجام جرکت بعدی استفاده شود.
پس از موفقیت نسبی سیستم CrazyStone در سال ۲۰۱۴ شماری از متخصصان در سال ۲۰۱۵ شامل دانشمندانی از فیس بوک، دیپ مایند و دانشگاه ادینبورگ استفاده از یادگیری عمیق را برای توسعهی هوش مصنوعی به منظور رقابت در بازی گو را در دستور کار قرار دادند. هدف این محققان، شبیه سازی روند بازی اساتید بازی گو در قالب یک سیستم هوشمند بود.
یادگیری عمیق مبتنی بر شبکههای عصبی است که شامل بستر نرمافزاری و سختافزاری که تقریبا ساختاری شبیه به شبکهی نورونهای مغز انسان دارد. سیستمهای مبتنی بر یادگیری عمیق و شبکههای عصبی عملکردی در چارچوب قوانین مشخص ندارند. به بیان بهتر این سیستمها براساس شرایط و قوانین پیشبینی شده برای این شرایط تصمیمگیری نمیکنند؛ بلکه سیستمهای مبتنی بر شبکههای عصبی با تحلیل حجم زیادی از اطلاعات، تلاش میکنند تا روند انجام یک وظیفه را به خوبی یاد بگیرند. برای مثال میتوان با ارائهی تصاویر متنابهی از یک حیوان به شبکهی عصبی آماده شده برای شناسایی سوژه از تصاویر مختلف، آن را برای شناختن حیوان مشخص شده از تصاویر آموزش داد. در صورتی که یک شبکهی عصبی را با دامنهی لغات مناسبی آشنا کنیم، رفته رفته این سیستم یاد میگیرد تا آنچه را که بر زبان جاری می کنیم درک کرده و متناسب با آن به تعامل با ما بپردازد. به همین ترتیب با ارائهی تعداد مناسبی از حرکتها در بازی گو، این سیستم هوش مصنوعی قادر است تا خود به انجام بازی بپردازد.
محققان در دیپ مایند، دانشگاه ادینبورگ و فیسبوک امیدوارند تا با استفاده از شبکههای عصبی، سیستمهایی مبتنی بر شبکههای عصبی توسعه دهند که قادر باشد تا با نگاه کردن به تختهی بازی، همچون انسانها به بازی بپردازند. محققان در فیسبوک موفق شدهاند تا با کنار هم قراردادن تکنیک درخت مونت کارلو و یادگیری عمیق، شماری از بازیکنان را در بازی گو شکست دهد. البته سیستم فیسبوک قادر به برد در برابر CrazyStone و سایر بازیکنان شناخته شدهی این رشتهی ورزشی نشد.
دیپمایند این ایده را بیش از پیش توسعه داد. سیستم هوشمند این کمپانی توسط ۳۰ میلیون حرکت انجام شده توسط بازیکنان قهار آموزش دیده است. براساس اطلاعات ارائه شده سیستم هوشمند دیپمایند قادر است تا در بیش از ۵۷ درصد موارد حرکت بعدی بازیکنان با عوامل انسانی را پیشبینی کند. رکورد پیشین این سیستم ۴۴ درصد بود. پس از آموزش شبکهی عصبی آلفاگو توسط حرکاتی که توسط انسانها انجام شده، متخصصان دیپ مایند، این سیستم را در برابر نسخههای مختلفی از آلفاگو قرار دادند. سیستم آلفاگو در زمان نبرد در شبکهی عصبی، تمام حرکتهایی را که بیشترین نتیجهی مثبت را در پی داشته، ثبت کرده است. رفته رفته این سیستم یاد گرفته که کدام حرکتها سرانجام خوبی داشته و کدامیک نمیتواند نتیجهی درخوری را داشته باشند.
دیوید سیلور یکی از متخصصان دیپ مایند است که در این خصوص چنین اظهار نظر کرده است:
آلفاگو یاد گرفته تا استراتژیهای جدیدی را برای بازی یاد گرفته و روشهای خود را با رقابت با خود، بیش از پیش بهبود بخشد.
براساس اطلاعات ارائه شده توسط سیلور، آلفاگو به همین علت بسیار بهتر از سایر سیستمهای هوش مصنوعی مشابه عمل میکند که از جملهی آن میتوان به CrazyStone اشاره کرد. دانشمندان در مرحلهی بعد نتایج تحقیقات خود را به دومین شبکهی عصبی انتقال دادند. شبکهی عصبی دوم نیز با استفاده از دادههای مورد استفاده در شبکهی عصبی اول، به پیشبینی حرکات و نتیجهی آنها پرداخته است. این فرایند دقیقا شبیه به روندی است که دیپ بلو در مور بازی شطرنج در پیش گرفته است؛ با این تفاوت که آلفاگو در طی فرآیند پیشبینی و سنجش حرکات، به یادگیری نیز پرداخته است. در واقع آلفاگو دقیقا همهی حرکات را پیشبینی و تحلیل نمیکند؛ بلکه با آنالیز دادههای موجود، فرآیند بازی را یاد میگیرد. همین روش باعث شده تا هوش مصنوعی بتواند بهترین بازکن گو در اروپا را شکست دهد.
سخت افزار مورد استفاده
همچون بسیاری از شبکههای عصبی، سیستم DeepMind نیز با استفاده از رایانههایی که با پردازندههای گرافیکی قدرتمند مجهز شدهاند، اجرا میشود. این پردازندههای گرافیکی با هدف رندر بازیها و تصاویر در کنار سایر محتوای گرافیکی توسعه یافتهاند؛ اما کاربرد جدیدی که پتانسیل این پردازندههای گرافیک را نشان میدهد، استفاده از آنها در حوزهی شبکههای عصبی و محاسبات مرتبط با آن است. براساس اطلاعات ارائه شده توسط هاسابیس، سیستم DeepMind قادر است روی رایانهای با چند پردازندهی گرافیکی نیز به خوبی کار کند؛ اما در مسابقهای که آلفاگو در برابر فان هوی برگزار کرد، این سیستم مبتنی بر شبکهی عصبی از وجود شبکههای از رایانهها بهره میبرد که شامل بیش از ۱۷۰ پردازندهی گرافیکی و ۱٫۲۰۰ پردازنده بود. این سیستم بزرگ با استفاده از آموزشهای دیده شده و نتایج کسب شده، در برابر فان هوی، قرار گرفت.
DeepMind از همین سیستم برای رقابت با قهرمان جهان استفاده خواهد کرد. این رقابت در کرهی جنوبی برگزار خواهد شد و تا زمان آغاز مسابقه نیز تیم توسعهدهنده همچنان روی این سیستم کار خواهند کرد.
براساس اطلاعات ارائه شده توسط Coulom، رقابت با قهرمان جهان بسیار سختتر از رقابتی است که آلفاگو در برابر فان هوی انجام داد؛ با این حال Coulom حساب ویژهای را روی DeppMind باز کرده است.
پیش به سوی آینده
اهمیت توسعهی سیستمی نظیر آلفاگو بسیار بالاتر از برد قهرمان جهان در بازی گو است. دانشمندان میتوانند با استفاده از دستاوردهای آلفاگو، این سیستم را در کاربردهای دیگری نظیر روباتیک، تحقیقات علمی به کار ببرند. همچنین باید به استفاده از این سیستم در زمینههای دیگری نظیر دستیارهای صوتی چون سیری برای انجام فعالیتهای سرمایهگذاری و اقتصادی نیز اشاره کرد.
کریس نیکولسون، موسس استارت آپ Skymind که در زمینهی فناوریهای یادگیری عمیق فعالیت میکند، در این خصوص این چنین اظهار نظر کرده است:
از سیستمهای مبتنی بر شبکهی عصبی نظیر آلفاگو میتوان در هر مشکل و مسالهای که تعیین استراتژی برای رسیدن به موفقیت اهمیت دارد، استفاده کرد. کاربردهای این فناوری میتواند از اقتصاد، علم یا جنگ گسترده باشد.
یکی از نکات جالبی که باید در مورد سیستم DeepMind اشاره کرد، عدم وابستگی صرف این سیستم به دادههایی است که توسط توسعهدهندگان آن در اختیارش قرار میگیرد. به بیان بهتر این سیستم لزوما با استفاده از دادههای ایجاد شده توسط انسانها آموزش نمیبیند؛ بلکه آلفاگو قادر است از نتایج کسب شده در رقابت با خود نیز نکات جدیدی را دریافت کرده و یاد بگیرد. در سالهای گذشته بسیاری از متخصصان و صاحب نظران در حوزهی فناوری در مورد توسعهی چنین سیستمهای هوشندی هشدار دادهاند. برای مثال میتوان به ایلان ماسک اشاره کرد که توسعهی چنین سیستمهایی را بسیار خطرناک عنوان کرده است؛ چراکه این سیستمها قادرند با تکنیکهای مستقل یادگیری، به اندازهای پیشرفت کنند که قدرت تفکری بیشتری در مقایسه با انسانها به دست بیاورند.
البته چنین نگرانیهایی متوجه سیستمهایی نظیر آلفاگو نیست؛ چراکه این سیستمها در کنترل توسعهدهندگانش بوده و بیشتر در جنبههایی نظیر انجام بازی گو مورد استفاده قرار میگیرند. هرچند قدرت پردازشی آلفاگو هنوز به اندازهی مغز انسان نیست، اما مسیری که این سیستم برای رشد طی کرده، میتواند تجربیات ارزشمندی را برای پیشرفت هر چه بیشتر در اختیار متخصصان قرار دهد.
گوگل به عنوان یکی از کمپانیهای پیشرو در حوزهی فناوری، سرمایهگذاری عظیمی را در زمینهی توسعهی سیستمهای هوشمند مبتنی بر فناوریهایی نظیر یادگیری عمیق و شبکههای عصبی انجام داده است. حتی بخشی از سرویسهای ارائه شده توسط این غول اینترنتی با تکیه بر توانایی سیستمهای هوشمند این کمپانی ارائه میشود.
هوش مصنوعی یکی از مهمترین فناوریهایی است که برگ برندهی کمپانیها و کشورها در آینده خواهد بود؛ از این رو است که بزرگان دنیای فناوری سرمایههای عظیمی را در این حوزه صرف میکنند. نظر شما در این خصوص چیست؟
شهر تهران به عنوان یکی از پر جمعیت ترین شهرهای جهان نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به اینکه همواره حمل ونقل یکی از دغدغه های جدی مسئولان و مدیران شهری قرار داشته و دارد،ظاهرا مقرر است با ورود تراموای هیبریدی،بخشی از نیاز های فعلی پایتخت پوشش داده شود.
چندی پیش تعدادی از تاکسی های هیبریدی پای در خیابان های تهران گذاشتند که با وجود محدود بودن تعداد تاکسی ها اما نَفْس چنین اقدامی ارزنده و قابل توجه به شمار می رود و می تواند به عنوان گام نخستین برای پیمودن راهی طولانی و دراز محسوب شود و حالا قرار است تراموای هیبریدی نیز در کنار تاکسی های هیبریدی،در بخشهایی از شهر تهران ارائه خدمات کند.
سابقه استفاده از LRT یا همان تراموا در ایران به دوران قجرها باز می گردد،زمانی که مسیر تهران تا شهر ری بواسطه قطار شهری موسوم به ماشین دودی تجهیز شد،حالا مقرر است تراموای شهری مجددا در پایتخت ارائه خدمات کند اما این بار به روز تر و به شکلی نوین در خیابان های شهر تهران می تازد.
اگر حمل و نقل نوین شهری را به سه ضلع مترو،خطBRTو تراموای شهری استوار کنیم دو ضلع از سه ضلع مذکور پیش از این در تهران راه اندازی شد و از سال 77 در قالب مترو و سال 86 درقالب اتوبوس های تندرو در شهر تهران بار حمل و نقل شهری را در کنار دیگر ناوگان حمل ونقل عمومی بر دوش می کشند.
اما ایده راه اندازی تراموای شهری در پایتخت پس از سفر شهردار تهران به اروپا و راه اندازی تراموای شهر سرن آلمان در سال 2012 بیش از پیش پر رنگ شد.
** تراموای شهری چیست؟
تراموای شهری ترکیب و تلفیقی از واگن های متعدد مترو و تراموای برقی است که به بزرگترین اتوبوس شهری جهان نیز شهره است.
پیش از این چینی ها با ساخت و بهره برداری از اتوبوس شهری نوین یا همان تراموا به طول 25 متر بزرگترین و بلندترین اتوبوس جهان را از آن خود کردند و پس از آن آلمان با ساخت و راه اندازی تراموایی 30 متری رکورد پیشین را شکست و در حال حاضر این کشور دارنده طولانی ترین تراموا در جهان است.
این وسیله نقلیه با ظرفیت 258 نفر،بیشترین ظرفیت اتوبوس در جهان را از آن خود کرده است و انرژی مورد نیاز خود را نیز از جریان برق تامین می کند که با توجه به وضعیت بغرنج آلایندگی ها در هوای تهران،سامانه و ناوگانی بسیار سازنده و حائز اهمیت به شمار می رود.
طبق مشخصات اعلام شده از تراموای شهری،ذخیره انرژی این نوع از وسیله حمل و نقل عمومی برای طی مسیر 8 کیلومتر است و به واقع بعد از پیمودن 8 کیلومتر باطری موجود در آن مجددا نیازمند جریان برق است،موتورهای آن نیز از قدرت باطری 120 کیلو واتی لیتیوم بهره می گیرد.
**کدام مسیرها در فاز نخست تحت پوشش قرار می گیرند؟
این سامانه حمل و نقل در فاز نخست،پیاده راه بازار در مسیرهای باب همایون،داور،پانزده خرداد و محدوده بهارستان به طول 5کیلومتر زیر چتر پوششی خود قرار خواهد داد،زمان مورد نیاز برای بهره برداری رسمی از این پروژه نیز 18 تا 24 ماه زمان برآورد شده است.
**محاسن تراموا
تراموای شهری از مولفه های مثبت و برجسته بسیاری برخوردار است که کاهش مصرف سوخت،استفاده از انرژی الکتریسیته و کاهش گازهای گلخانه و آلودگی هوای بسیارکمتر بخشی از ثمرات سامانه حمل ونقل عمومی مذکور به شمار می رود.
با اوصاف فوق، این سیستم حمل ونقل تکنولوژی بسیار برجسته و قابل توجهی در این استان محسوب می شود که با افتتاح و راه اندازی آن دیگر مسافری در ایستگاه ها باقی نمی ماند و متقاضیان دریافت چنین خدماتی در حداقل زمان،مسیر مورد نظر خود را می پیمایند.
ما همگی میدانیم که زمان فقط به سمت جلو حرکت میکند. فارغ از اینکه تا به حال چقدر برای تغییر آن تلاش شده باشد میدانیم که یک شیشهی شکسته شده هیچگاه خودش را ترمیم نخواهد کرد و انسانها پس از پیری هیچگاه دوباره جوان نمیشوند. فرضیههای بسیاری برای چرایی این پدیده وجود دارد اما تا مدتهای طولانی تصور شده است که این حرکت یک طرفه جزو یکی از بخشهای بنیادی و لاینفک طبیعت است.
اما بر پایهی پژوهش جدید انجامشده توسط ژوان ووکارو (Joan Vaccaro) از دانشگاه گریفیث استرالیا گفته میشود که موضوع اصلی در واقع این نیست و احتمالا دلیل عمیقتر و محکمتری برای پیش رفتن زمان به سمت جلو وجود دارد. به عبارتی میتوان گفت که میان دو جهت مختلف زمانی باید اختلاف بسیار موشکافانهای وجود داشته باشد. این دو جهت در واقع همان گذشته و آینده هستند و عاملی وجود دارد که همواره ما را به سوی آینده میبرد و هیچگاه عکس آن اتفاق نمیافتد.
بیایید یک ثانیه به سمت عقب حرکت کنیم. به نظر میرسد این مقوله یکی از مهیجترین و غیرقابلتصورترین جنبههای علم فیزیک باشد. معمای زمان به خاطر این مبهم به نظر میرسد که حرکت زمان به جلو در زندگی انسانها حایز اهمیت است. اما اگر در مقیاس اتمی و مولکولی و به آنها به صورت منفرد نگاه کنیم در آن صورت حرکت زمان به سمت جلو یا عقب خیلی هم تفاوتی برای این ذرات نخواهد داشت و ذرات فارغ از حرکت زمان به سمت جلو یا عقب به رفتار خود ادامه خواهند داد.
باید در نظر داشته باشیم که بحث اصلی ما در اینجا معطوف به فضا نیست، چون به هر حال شما نباید انتظار داشته باشید که با حرکت دادن اشیا در فضا آنها تغییر در مکان خود ایجاد نکنند. بنابراین دانشمندان برای زمانهای طولانی باور داشتند که باید دلیل پایهای برای گسترش جهان هستی با حرکت زمان به سمت جلو وجود داشته باشد و این امر را برای خود مقولهی فضا متصور نبودند. این دیدگاه در واقع به نام ناهمودی (عدم تقارن) میان فضا و زمان شناخته میشود. بهترین نمونه برای بیان از ناهمودی این است که معادلات قوانین حرکت و پایستگی در راستای زمان و فضا عملکردهای ناهمسانی دارند. واکارو در این باره میگوید:
در ارتباط میان فضا و زمان، فهم و دریافت فضا آسانتر است؛ چون فضا چیزی است که صرفا وجود دارد. اما زمان چیزی است که ما را همواره به سمت جلو میراند.
طرح تازهی او بیان میدارد که احتمال دارد دو جهت مذکور برای زمان (سمت جلو و سمت عقب) اصلا همسان نباشند. واکارو چنین ادامه میدهد:
آزمایشهای انجام گرفته روی ذرات زیراتمی در پنجاه سال گذشته نشان میدهد که طبیعت در برخورد با این دو جهت زمانی به هیچ وجه رفتار یکسانی ندارد. در این میان به طور ویژه میتوان به ذرات زیراتمی با نام مزونهای B و K اشاره کرد که رفتارهای ناهمسانی را بر حسب جهت زمانی از خود نشان میدهند.
مزونهای K و B ذرات بسیار کوچک زیراتمی هستند که بررسی آنها بدون کمک گرفتن از برخی ابزارهای پیشرفته به هیچ روی ممکن نیست. اما شواهدی که مبنی بر رفتار گوناگون آنها با توجه به جهت زمانی موثر روی آنها وجود دارد نشان میدهد که دلیل این تفاوت به جای اینکه مربوط به بخش بنیادی از رفتار طبیعت بوده باشد، ممکن است به خاطر جهتی باشد که ما در راستای زمان در حال پیمودن هستیم. واکارو در این زمینه توضیح میدهد:
همواره با حرکت ما به سوی جلو در راستای زمان مقداری هم جهش رو به عقب همانند تاثیرات ناشی از ناپایداری حرکتی وجود خواهد داشت و در واقع این حرکت رو به عقب همان چیزی است که من قصد دارم با استفاده از مزونهای B و K اندازه بگیرم.
خانم واکارو برای انجام این پژوهشها معادلات مکانیک کوانتومی را با در نظر داشتن اینکه ماهیت زمان در دو جهت همانند نخواهد بود مورد بازنویسی قرار داد و نتایج به دست آمده نشان دادند که محاسبات انجام شده به طور دقیق میتوانند سازوکار جهان ما را توضیح دهند. واکارو در این باره گفت:
وقتی که این رفتار پیچیده را در مدل مربوط به جهان هستی لحاظ کردیم، متوجه شدیم که جهان هستی از یک حالت تثبیت شده در یک لحظه به سوی تغییرات لحظه به لحظه و پیوسته پیش میرود. به عبارت دیگر به نظر میرسد این تفاوت در دو جهت زمان دلیل واداشته شدن جهان هستی برای حرکت به سمت جلو باشد.
در صورت اثبات این موضوع، به این معنا خواهد بود که ما باید در مورد فهم و دریافت خود از مقولهی گذر زمان و معادلات متاثر از آن بازاندیشی و بازنگری داشته باشیم. اما از سویی این دستاورد ممکن است به بینشها و یافتههای تازهای دربارهی جنبههای عجیبتر زمان منجر شود. واکارو در پایان گفت:
پی بردن به چگونگی گذر و تکامل زمان ما را به یک چشمانداز کاملا تازه در مورد مبانی طبیعی خود پدیدهی زمان میرساند. همچنین ممکن است به این طریق بتوانیم فهم و دریافت بهتری از ایدههای شگفتانگیز و مهیج همانند سفر به گذشته به دست آوریم.
محاسبات واکارو در ژورنال علوم مهندسی فیزیکی و ریاضی به انتشار رسیده است.
سالهای سال کشورهای عربی همچون سوریه و مصر که در جوار اسرائیل قرار دارند و از سوی این رژیم تهدید می شوند، همواره تاکید داشتند که اسرائیل درحال انجام آزمایشهای بیولوژیک و شیمیایی و هستهای سری و بسیار پیشرفته است، صرف نظر از اینکه این رژیم دارای چنین سلاحهایی نیز هست.
تصاویر بالا مربوط به نطنز و مناطق اطراف آن است
محققان استرالیایی یک دستگاه قابل کاشت تولید کردهاند که میتواند بصورت بیسیم به کنترل اعضای مصنوعی یا یک اسکلت خارجی پرداخته و طی فرآیندی ساده و نسبتا غیرتهاجمی در بدن کاشته شود.
دستگاه رابط مغز و ماشین قابل کاشت دانشمندان دانشگاه ملبورن، بیمارستان سلطنتی ملبورن و موسسه عصبشناسی و سلامت ذهن Florey به افراد دارای آسیبهای نخاعی کمک خواهد کرد تا با استفاده از قدرت تفکر، مجددا راه بروند.
سیستم جدید شامل یک الکترود مبتنی بر استنت موسوم به "stentrode" است که درون یک رگ خون کاشته میشود و همچنین یک منبع تغذیه و فرستندهای که در زیر پوست در مقابل شانه قرار میگیرد و میتواند فکر را به عمل ترجمه کند.
این دستگاه بیونیکی این کار را با سنجش انواع خاصی از فعالیتهای عصبی و انتقال آنها به یک پردازشگر انجام میدهد که سپس از آنجا سیگنالها به اعضای بدن برای استفاده از یک اسکلت خارجی یا کنترل اندام مصنوعی ارسال میشود. دستگاه stentrode که تقریبا به اندازه یک گیره کاغذ عادی است، میتواند در مغز انسان بدون نیاز به یک عمل جراحی بزرگ کاشته شود به این ترتیب که با استفاده از یک کاتتر از میان سرخرگ درون پا به سر ارسال میشود.
این دستگاه از جنس نیتینول – آلیاژ جدید از نیکول و تیتانیوم – ساخته شده و قرار است در سال 2012 در نخستین کارآزمایی انسانی در بیمارستان سلطنتی ملبورن بر روی نخستین انسان کاشته شود و امید زیادی است که دستگاه مذکور زیست سازگار باشد.
در کارآزماییهای پیشبالینی بر روی گوسفندان، دستگاه نشان داد که میتواند سیگنالهای با کیفیت بالا و قابل خوانش برای ماشین را از قشر حرکتی مغز دریافت کند. همچنین این دستگاه درون رگهای کاربر ذوب شده و توسط بافت زنده رد نخواهد شد.
هر stentrode به دریافت فعالیت الکتریکی حدود 10 هزار نورون منفرد پرداخته و آنها را از میان سیمهایی که به بیرون از مغز راه داشته و از میان گردن به سیستم انتقال بیسیمی منتقل میکند که در بالای قفسه سینه در برابر شانه کاشته شده است. داده انتقالی در نهایت میتواند به سیگنالهای کنترل کننده برای پروتز یا اسکلت خارجی تبدیل شود.
با این روش کاربران میتوانند با تمرین ذهن برای انطباق با کارهای دستگاه ، با فرمان بیسیم خود مجددا توانایی حرکت پیدا کنند.
به گفته محققان، نخستین دریافتکنندگان انسانی این دستگاه جدید احتمالا از میان افراد جوانی خواهند بود که حدود شش ماه تا یک سال از آسیبهای شدید نخاعی رنج میبردهاند و کاندید مناسبی برای پاهای اسکلت خارجی هستند. این گروه از افراد احتمالا به این دلیل انتخاب میشوند که بهتر با جراحی سازگار شده، زمان بهبود آنها سریعتر بوده و بطور کلی از واکنش سریعتری به درمان برخوردارند.
این تحقیق در مجله Nature Biotechnology منتشر شده است.
جنگنده رهگیر F-14 ملقب به «تامکت» (گربه نر) به عنوان یک سلاح ارزشمند در نبردهای هوایی تاریخ جهان شناخته میشود که تنها در سازمان رزم 2 کشور آمریکا و ایران ایفای نقش کرده است.
این هواپیما همواره به عنوان یکی از برگهای برنده نیروهای مسلح ایران شناخته شده و تا به امروز خدمات بسیاری را در این راه به انجام داده است.
به همین منظور خبرگزاری فارس تصمیم بر این گرفت تا طی چند گزارش و مصاحبه به مناسبت 4دهه خدمت این جنگنده در نیروی هوایی، به بیان بخشی از کارکردها و اهمیت این گربههای قدرتمند آسمان ایران بپردازد؛ با ذکر این نکته که برای تببین کامل زحمات خلبانان قهرمان و جان برکف گردانهای پروازی تامکت و همچنین نقش انکار ناپذیر این جنگنده در تاریخ معاصر کشورمان، به زمان بسیار بیشتری نیاز خواهد بود.
بخش اول: F-14های پارسی 40 ساله شدند/ داستان خرید و ورود تامکتها به ایران
آنچه در زیر میخوانید، بخش دوم از سلسله گزارشهای فارس است:
در بخش نخست این نوشتار، در خصوص تولد جنگنده F-14 «تامکت» و داستان انتخاب آن توسط کشورمان سخن گفتیم، در این قسمت نیز قصد داریم تا بخش ابتدایی دوران پر التهاب حضور این جنگنده قدرتمند در لباس نیروی هوایی ایران را بازگو کنیم؛ با توجه به این نکته که «تامکت» خریداری شد تا بخش مهمی از توان رزمی کشور باشد ولی تا مرز فروش دوباره نیز پیش رفت تا این اقدام به عنوان یک «خیانت بزرگ» علیه ملت ایران در تاریخ ثبت گردد؛ هرچند دست تقدیر و لطف خداوند متعال در کنار تلاش دلسوزانه افرادی گمنام، مانع از تحقق این تصمیم شد.
در این گزارش، داستان جالب و البته عبرتانگیز این اتفاق را خواهید خواند.
* 4 اسکادران تامکت در اصفهان و شیراز
با ورود تدریجی تامکتها به ایران، ناوگان تحویل داده شده در قالب 4 اسکادران عملیاتی 81 و 82 در پایگاه هشتم شکاری اصفهان و 72 و 73 در پایگاه هفتم شکاری شیراز سازماندهی و عملیاتی شدند و به نشان IIAF که مخفف Imperial Iranian AirForce به معنای «نیروی هوایی شاهنشاهی ایران» بود، منقش شدند.
یکی از نشانهای اهدایی گردان تامکت در پایگاه اصفهان پیش از انقلاب
تلاشها جهت بهرهبرداری از پیشرفتهترین پایگاههای هوایی کشور در قلب خاک ایران به سرعت پیگیری میشد و اصفهان به عنوان مرکز مادر بهرهبرداری از F-14ها انتخاب شد؛ پایگاهی که تا پیروزی انقلاب اسلامی، نام ارتشبد خاتمی را بر خود داشت.
وی که مشهورترین (و به اعتقاد بسیاری، موفقترین) فرمانده نیروی هوایی پیش از انقلاب محسوب میشود، زمینهساز اقدامات مختلفی در این نیرو بود که این اقدامات از خریداری تجهیزات تا آسایش پرسنل را شامل میشد و انتخاب جنگندههای تامکت نیز در زمان فرماندهی وی به وقوع پیوست.
ارتشبد خاتمی اندکی بعد در یک سانحه مشکوک هوایی کشته شد.
آشیانههای متعدد هواپیما، مراکز تعمیراتی، پارکینگهای گسترده و همچنین انبارهای قطعات و مهمات در کنار حضور نیروهای زبده و کارآمد که در مراکز سازمانی جدید و تازهساز اسکان پیدا کرده بودند و مستشاران خارجی که جهت آموزش و بهرهبرداری و همچنین افزایش توان کاری خود در ایران مستقر شدند، همه و همه گویای شروع اتفاقات مهمی بود، ضمن آنکه پایگاه هفتم شکاری شیراز نیز بهسازیهای مناسبی را جهت تحویل گرفتن نیمی از F-14ها بر خود میدید.
همزمان، خلبانان گردانهای تامکت که با نشان (پچ) «گربه معروف گرومن» بر روی سینه شناخته میشدند، پروازها و آموزشهای فشردهای را میگذراندند تا پس از پایان مراحل آموزش در ایالات متحده بخش دیگری از فرایند یادگیری را در ایران به سرعت به سرانجام رسانده و وارد گردانهای عملیاتی خود شوند چرا که نیاز مبرم به این جنگنده جهت حضور در سازمان رزم، تلاش بسیاری را میطلبید تا هرچه زودتر امکانات و زیرساختها در کنار نیروهای زبده فراهم شود.
در همین زمان و طی آموزشها، مراحل تست جنگندههای تامکت از لحاظ شرایط پروازی نیز در حال انجام بود و بخشی از این بازبینیهای عملیاتی در کشورمان صورت میگرفت که نمونه آن تست موشکهای «فینیکس» در شرایط واقعی بود.
با درخواست محمدرضا پهلوی، یک فروند تامکت با تجهیز به 6 موشک «فینیکس» (به عنوان سنگینترین آرایش رزمی این جنگنده) در روز مقرر به هوا برخاست و خدمه آن به صورت همزمان به سمت 6 هدف پرنده بدون سرنشین پرسرعت از نوع MQM-107 شلیک کردند.
از 6 موشک شلیک شده، 5 تیر مستقیما به هدف خورد و آخرین موشک نیز علیرغم دستیابی به هدف، تنها به دلیل عدم عملکرد سرجنگی و فیوز مجاورتی، از انهدام هدف باز ماند.
این تست موفق نشان داد که انتخاب موشکهای AIM-54A «فینیکس» کاری منطقی و درست بوده است.
نصب 6 تیر موشک فینیکس زیر تامکت امریکایی
اندکی پس از این آزمایش، بررسی سایر پارامترهای پروازی همانند توان موتور، قدرت مانوردهی، سقف پرواز و... به ترتیب توسط خلبانهای ایرانی و آمریکایی انجام گرفت.
در خصوص ترکیب تسلیحاتی تامکتهای ایرانی، باید ذکر کرد که کشورمان موشکهای AIM-9J «سایدوایندر»، AIM-7E «اسپارو» و AIM-54A «فینیکس» را به کشور سازنده سفارش داد و همچنین جهت افزایش بُرد پروازی بدون سوختگیری، نسخههای اولیه مخازن سوخت را نیز تحویل گرفت که البته به دلیل عدم همگام بودن با جنگنده و برخی مشکلات دیگر کنار گذاشته شد.
3 نمونه موشک سفارش داده شده میتوانست به صورت یک ترکیب قدرتمند مورد بهرهبرداری قرار گیرد درحالیکه همزمان بین 6 الی نهایت 8 موشک بر روی هواپیما قابل نصب است که جهت شلیک همزمان به سمت 6 هدف مناسب خواهد بود اما عموما جهت مانور پذیری بهتر جنگندهها، از آرایش 2 تیر موشک «فینیکس»، 2 تیر «اسپارو» و 2 تیر «سایدوایندر» استفاده میشد تا هم خلبان انتخابهای متعددی در نبرد هوایی داشته باشد و هم پرنده سنگین نشود، ضمن آنکه نمونه F-14A تحویلی به کشورمان توانایی حمل محدود بمبهای سقوط آزاد و غلافهای رهاسازی بمبچههای آموزشی را نیز داشت.
ترکیب تامکت با موشکهای هوا به هوا و حضور در قلب کشور، تهدیدی برای هر جنبده در سطح آسمان ایران شد به این ترتیب که هواپیماهای F-14 همگام با سایر جنگندههای آماده رهگیری هوایی در سرتاسر کشور مسلح به موشک های هوا به هوا بودند تا در صورت هرگونه تجاوز، در حداقل زمان ممکن به سوی آسمان رفته و با هدایت یا همکاری رادار زمینی به سمت هدف متجاوز رهسپار شوند. این هواپیما را «آلرت» و به پرواز آنان نیز «اسکرامبل» میگویند که به معنی پرواز در حداقل زمان ممکن به قصد رهگیری هواییست.
از علل حضور تامکتها در مرکز کشور (اصفهان) هم میتوان به این نکته اشاره کرد که با توجه به رادار قدرتمند جنگنده و موشک های دوربُرد آن از یک سو و همچنین زمان طولانیتر مورد نیاز جهت آمادهسازی، دلیلی بر حضور در پایگاه های مرزی وجود نداشت و F-14ها که به عنوان یک جنگنده پشتیبان یا برتری هوایی مورد بهرهبرداری قرار می گرفتند میتوانستند در صورت نیاز از همان مرکز کشور عملیاتهای خود را آغاز کنند.
پس از تست موفق این موشکها نوبت به نمایش قدرت رزمی در مقابل همسایه شمالی کشورمان شد.
* پنجه در پنجه روباه
در یکی از تجاوزهای جنگنده شناسایی MiG-25R «فاکسبَت» شوروی به ایران، 2 فروند تامکت مسلح به موشکهای «فینیکس» به هوا برخاسته و پس از شناسایی موفق جنگنده متخاصم، روی آن قفل راداری میکنند که خلبان هواپیمای روس با دریافت این قفل راداری و امکان شلیک موشک، به سرعت به سمت خاک شوروی گردش کرد و به این ترتیب پرونده تجاوزهای گاه و بی گاه اتحاد جماهیر شوروی برای همیشه بسته شد.
MIG-25 روس
پس از این رخداد و گزارش توانایی بالای جنگندههای ایرانی، در سطح منطقه، نوعی ترس القا میشود که هواپیماهای موجود در منطقه توانایی مقابله با ابرجنگنده خریداری شده ایران را ندارند.
در همین حین، چند درگیری محدود هوایی بین ایران و همسایه غربی خود یعنی عراق نیز بر این موضوع صحه گذاشت و همه را از هرگونه تجاوز به مرزهای ایران باز میداشت.
* اولین سوانح برای تامکتهای ایرانی
خلبانان ایرانی، مسرور از توانایی فوقالعاده هواپیمای جدید خود، مراحل پروازی را با علاقه بیشتری ادامه میدهند هرچند نخستین سوانح نیز در همین حین رخ داد که موجب از دست رفتن 2 جنگنده و کشته شدن یک خلبان آمریکایی و یک خلبان ایرانی شد.
علت سانحه، همان مشکلات موتورهای TF-30 جنگنده و واماندگی کمپرسور در شرایط خاصی از پرواز بود.
پس از این دو رخداد ناگوار، دستورالعمل خاصی ابلاغ میشود که با طی کردن آن، خطر اینگونه اتفاقات کاهش یافت هرچند اندکی پس از این دو سانحه، اتفاق سومی نیز رخ میدهد که خلبان ایرانی علیرغم فشار استاد خلبان آمریکایی که در کابین عقب حضور داشته، از رها کردن جنگنده سر باز زده و غول آسیب دیده را به پایگاه باز میگرداند.
* نمره برتر خلبانان ایرانی در مانور با آمریکاییها
با گذشت زمان، به منظور آزمایش عملی خلبانان ایرانی در مراحل شبیه به میدان نبرد، رزمایشهای مختلف داخلی و مشترک با ایالات متحده یا اعضای پیمان سنتو برنامهریزی میشود که از جمله آن میتوان به رزمایش میدلینگ اشاره کرد که نیروی هوایی و خلبانان جوان طی آن بالاترین امتیازات را کسب میکنند ضمن آنکه نفرات نگهداری نیز با طی کردن دورههای آموزشی پیشرفته همانند خلبانان، بیشترین بهره گیری را از اساتید مجرب خارجی گرفته تا در شرایط مورد نیاز بتوانند وظایف محوله خود را به خوبی انجام دهند.
این تمرینات که عموما به صورت مشترک برنامهریزی میشد، به منظور آزمایش ارکان مختلف نیروهای مسلح در شرایط مختلف جغرافیایی صورت میگرفت.
تعمیر و نگهداری ناوگان عظیم و پیشرفته خریداری شده F-14ها به طور منظم توسط متخصصان ایرانی و مستشاران خارجی در حال انجام بود و انبوه قطعات خریداری شده در انبار نیروی هوایی طبقه بندی میشد.
* اولین رژه 15 فروندی تامکتها در ایران
مدتی پس از آغاز تحویل تامکتها، نخستین حضور 15 فروندی این جنگنده به همراه سایر هواپیماهای شکاری و ترابری نیروی هوایی در رژه هوایی بزرگ رقم خورد و پس از آن نیز رژههای بزرگ دیگری برگزار شد که بعضا با پرواز نزدیک به 500 هواپیمای شکاری انجام میگرفت.
5 فروند از تامکتها در رژه هوایی پیش از انقلاب
* خریدهای ایران افزایش مییابد/ «F-16» و «آواکس» در لیست خریدها
اما این تمام مسیر نبود، سیل روز افزون ورود تسلیحات به سازمان رزم نیروهای مسلح کشورمان تنها به این موارد خلاصه نمیشد و به عنوان نمونه نیروی هوایی کشورمان خواستار خرید 140 فروند جنگنده تازه ساخت F-16A/B «فایتنینگ فالکن» از آمریکا در کنار تولید 160 فروند در کارخانجات هواپیماسازی ایران (هسا) شد.
پس از آن نیز سفارش خرید 7 فروند هواپیمای هشدار زود هنگام هوابُرد (آواکس) E-3 جهت همراهی ناوگان رهگیر و پوشش نقاط کور راداری در مناطق کشور نیز به لیست درخواستها از ایالات متحده اضافه شد.
* آمریکا احساس خطر میکند
بررسی امکان خرید جنگندههای F-18 و F-15، سفارش انبوهی از موشکهای هوا پرتاب نسل جدید و به طور کلی باز شدن دریای تسلیحاتی ایالات متحده در زمان ریاست جمهوری ریچارد نیکسون توازن قوا را در سطح منطقه به شدت تغییر داده بود تا حدی که خود آمریکاییها نیز از این سفارشهای بزرگ ایران احساس خطر کردند.
از جمله دیگر درخواستهای ایران، خرید 70 فروند F-14 دیگر موسوم به «بامب کت» با توانایی اجرای عملیاتهای هوا به سطح و تعداد بیشتری موشک «فینیکس» به همراه 32 فروند F-4E «فانتوم» با توانایی حمل موشکهای ضد رادار AGM-45 «شرایک» و 16 فروند RF-4E شناسایی بود که از طرف امریکا پذیرفته و قرارداد بین طرفین امضاء شد.
* حل مشکل در دقیقه 90
گویا بنا نبود که سفارشات پایانی به دست ایران برسد چرا که از مدتی قبل، زمزمههای نارضایتی در سطوح مختلف جامعه نسبت به خاندان پهلوی شنیده میشد و با رسیدن کارتر به مقام ریاست جمهوری ایالات متحده نیز خریدها دچار اختلالاتی گشت.
شرایط دیگر به مانند قبل نبود، خصوصا آنکه با آغاز سال 1357 و افزایش درگیریهای نیروهای انقلابی با حکومت پهلوی، کم کم از میزان فعالیتها در بخشهای مختلف کاسته شد و این رخداد تا سطح نیروهای مسلح ایران نیز نفوذ کرد و از میران پروازها نیز کاسته شد.
تمرین سوختگیری هوایی تامکتها از هواپیمای تازه خریداری شده بوئینگ 707
در همین دوران، روند تحویل برخی از تجهیزات نیز دچار مشکلاتی شد که با پیگیری کارکنان ایرانی از ضربات جبران ناپذیر آن جلوگیری به عمل آمد.
به عنوان نمونه در روزهای پایانی منتهی به انقلاب شکوهمند اسلامی، خلبانان تامکت متوجه میشوند که اشکالات و نواقصی در سامانههای جنگ الکترونیک جنگندههای تحویلی وجود داشته و بلافاصله آن را به سلسله مراتب نیروی هوایی اطلاع می دهند.
با برگزاری جلسات بین نیروی های ایرانی و آمریکایی این مشکل مشخص شده و اسناد مورد نیاز آموزشی آن و برخی قطعات تنها یک روز پیش از انقلاب به کشورمان میرسد و اگر این اتفاق رخ نمی داد شاید در آیندهای نزدیک و در درگیری با جنگنده های متجاوز بعثی، تامکتها با بحرانی اساسی رو به رو میشدند.
با بالا گرفتن نارضایتیها در سطوح مختلف جامعه، عاقبت محمدرضا پهلوی ایران را ترک کرد و روز شمار پایان رژیم پهلوی و پیروزی انقلاب اسلامی آغاز شد.
در همین زمان، عمده فعالیت هواپیماهای شکاری در نیروی هوایی، حضور در آلرت پایگاهها و آمادگی برای مقابله با تجاوز احتمالی هوایی بود و مراحل آموزشها به طور کامل مختل گشت.
با حضور بختیار در مسند قدرت و بنا بر اسناد منتشر شده، ایالات متحده بخشی از قراردادهای نظامی با کشورمان را لغو کرد تا شاید از شدت اعتراضات عمومی کاسته شود ولی عملا در روز 19 بهمن ماه با بیعت کارکنان و هُمافران نیروی هوایی با حضرت امام خمینی(ره) تیر خلاص بر تمامی این رخدادها زده شد و نهایتا 22 بهمن ماه 1357 انقلاب شکوهمند اسلامی به پیروزی رسید تا با ورود به فصل جدیدی از تاریخ، تامکتها نیز وارد مسیری تازه شوند.
* آغاز تاریخی جدید
با وقوع انقلاب اسلامی، رخدادهای بسیاری جریان یافت که برخی مثبت و برخی منفی بودند.
از جمله این رخدادهای منفی میتوان به ناملایمتی افرادی معلومالحال با خلبانان نیروی هوایی اشاره کرد که موجب اخراج یا مجازات این گروه از نیروهای آموزش دیده شد و دلسردیهایی را در پی داشت؛ لغو قراردادهای مختلف نظامی آسیب بسیاری را بر پیکره نیروی های مسلح وارد ساخت و عموم قراردادهای سالهای پایانی حکومت پهلوی که در بالا ذکر شد، در مسیری بدون منطق کافی، یکی پس از دیگری ملغی شد و هزینه های پرداخت شده برای آنان نیز هیچگاه به کشورمان بازنگشت.
2 فروند تامکت در ابتدای باند پروازی پایگاه هشتم شکاری اصفهان
از جمله این قراردادها میتوان به برخی بهسازی های هواپیماهای تامکت، مانند تعویض موتورها و محمولهای از تسلیحات و خصوصا موشکهای فینیکس اشاره کرد که هیچگاه به ایران نرسید.
روند آموزش خلبانان ایرانی اندکی پس از انقلاب ادامه داشت ولی با وقوع تسخیر لانه جاسوسی در 13 آبان ماه سال 1358 این کار متوقف شد و خلبانان به سرعت به کشورمان باز گردانده شدند و حالا نیروی هوایی باید متکی به خود باشد چرا که مستشاران نظامی نیز مدتها قبل از ایران رفته بودند.
* خیز دولت موقت برای فروش تامکتها
در این حالت بحرانی و تعویضهای پی در پی فرماندهان نیروی هوایی، زمزمه هایی از گوشه و کنار به گوش می رسید که «چه نیازی به ارتش با این حجم سلاح وجود دارد؟ آن هم وقتی که ما با جایی جنگ نداریم!»
زمزمههایی نیز در خصوص فروش جنگندههای F-14 تامکت به دلیل هزینه های بالای آن شنیده شد!
علنی شدن این زمزمهها -که خون خلبانان و پرسنل نیروی هوایی را به جوش آورد و واضح بود که این افراد قصد تضعیف توان ارتش ایران را دارند- موجب اعتراض شدید در سطوح مختلف گشت و سبب جلوگیری از فروش این جنگندهها به مشتریان احتمالی که کانادا و عربستان سعودی بودند یا عودت به خود کشور سازنده شد.
تلاشها و مجاهدت های فرمانده وقت نیروی هوایی شهید والامقام فکوری و مقابله با تفکر عدم نیاز به ارتش قدرتمند که توسط دولت موقت و همصدایان آنان دائما تکرار میشد، ستودنی است اما این تمام مشکلات نبود.
لغو قراردادها از یک سو و تحریمهای اعمال شده توسط آمریکاییها از سوی دیگر، در کنار برهم خوردن نظم عملیاتی، با رخ دادن کودتای «نقاب» به وسیله افراد سودجو که موجب بازخریدی و برکناری بخشی دیگر از خلبانان و نیروهای متخصص گشت، هریک ضرباتی جبران ناپذیر را بر پیکره نیروی هوایی وارد ساخت ولی بازهم کارکنان توانستند اوضاع را اداره کرده و کم کم پرواز ها را از سر بگیرند.
* گربههای پارسی گام در میدان نبرد مینهند
گردان های تامکت که نسبت به سایر هواپیماهای شکاری نیروی هوایی از پیچیدگیهای بیشتری برخوردار بودند، در خط اول مشکلات قرار داشتند اما تلاشهای روز افزون کارکنان خط پرواز و نیروهای زمینی در کنار فعالیت خستگی ناپذیر خلبانان، مانع از هرگونه سانحه جدی در خطرناکترین تاریخ فعالیت نیروی هوایی کشورمان شد.
کرو پروازی آماده انجام ماموریت گشت هوایی پیش از شروع جنگ تحمیلی
در همین زمان زمزمههای جدایی طلبی از برخی نقاط کشور به گوش میرسید و نیروی هوایی نیز همگام با سایر بخشهای ارتش پس از جان دوبارهای که با سخنان امام خمینی (ره) مبنی بر لزوم حفظ ارتش گرفته بود، ماموریت مقابله را عهده دار شد.
حضور در قضایای گنبد و همچنین آشوبهای کردستان از این جمله است اما عملا تامکتها نقش انکارناپذیر خود را چند ماه قبل از شروع رسمی 8 سال جنگ تحمیلی نشان دادند.
اواخر سال 1358 و آغاز سال 1359 مصادف با شروع تجاوزهای غیررسمی حکومت بعثی عراق به کشورمان بود. صدام حسین که پیش از سال 1357 در چند مورد، پاسخهای محکمی را از کشورمان دریافت کرده و به قرارداد 1975 الجزایر تن داده بود احساس میکرد که با تغییر حکومت در ایران و ایجاد برخی مشکلات، ارتش و نیروهای مسلح توان سابق را نداشته و لذا میتواند به اهداف شوم خود دست یابد غافل از آنکه ایران و ایرانی در هر شرایط آماده در هم کوبیدن متجاوز است.
در همین مقطع، هواپیماهای شکاری عراق چندین مرتبه حریم مرزهای هوایی کشورمان را نقض کرده و بر روی زمین و دریا نیز شاهد تجاوزات گوناگون و شهادت پرسنل بیگناه نظامی و مردم عادی بودیم.
فرماندهان نظامی که شرایط را برای آغاز جنگی تمام عیار توسط عراق مناسب میدیدند در نامههای مختلف به سران سیاسی کشور خطرات را گوشزد کردند ولی اختلافات در سطوح بالای کشور که همگام با انتخاب بنی صدر به وقوع پیوسته بود، مانع از شنیدن این اخطارها و یا بیتوجهی از روی عمد شد، لذا خلبانان نیروی هوایی بنا بر طرحهای عملیاتی ارتش با هواپیماهای خود که حالا به نشان IRIAF که مخفف Islamic Republic of Iranian Air Force به معنی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران منقش شده بودند به انجام وظیفه در حد مشخص شده پرداختند.
تا آغاز جنگ، زمان زیادی باقی نمانده، تنها چند روز تا 31 شهریو 59 و شروع حماسه بزرگ از سوی تامکتها
در همین زمان، اتفاق دیگری رخ داد و آن هم قضایای طبس و تلاش مذبوحانه ایالات متحده جهت آزادسازی کارکنان خود در ایران بود.
با شکست این اقدام و برجا ماندن لاشه یک هواپیما و بالگردهای نیروی دریایی آمریکا در خاک ایران، نیروی هوایی مامور شد تا به منظور ایجاد پوشش هوایی بر فراز منطقه طبس به پرواز درآید.
نخستین هواپیماهایی که به محل مورد نظر رسیدند، تامکتها بودند که با مشاهده تحرکاتی بر روی زمین اقدام به گشت هوایی برای جلوگیری از نفوذ یگانهای فرامنطقه ای کردند تا نیروی های زمینی سر برسند ولی برخی ناهماهنگیها در سطوح بالای کشور و همچنین بمباران منطقه توسط فانتومهای خودی موجب شهادت فرمانده سپاه یزد شد که انگشت اتهام باز هم به سوی نیروی هوایی نشانه رفت در حالی که ناگفته پیداست که خلبانان تنها به وظیفه و دستورالعمل ابلاغی مبنی بر عدم نزدیک شدن هر نیرویی به منطقه مورد نظر اقدام کردند و بر روی زمین می بایست برخی رخدادها هماهنگ میشد تا این اتفاق ناگوار روی نمیداد.
در اوج این اتفاقات و همزمان با فشارهای پایانی مبنی بر بلااستفاده بودن تامکتها و هزینه بالای آنها، دقیقا پیش از جنگ تحمیلی و حین سفر شهید رجایی به کردستان، یک فروند تامکت با هدایت خلبان عطایی یک فروند جنگنده سوخو 22 متجاوز عراقی را با موشک فینیکس سرنگون کرد و عملا آنجا بود که مقامات سیاسی به اهمیت نیروی هوایی پی بردند و صحبتها مبنی بر فروش این جنگنده به فراموشی سپرده شد.
* آغاز آموزش در ایران
پس از این زمان تا آغاز جنگ تحمیلی، سلسله پروازهای برنامهریزی شده برای هواپیماهای رهگیر نیرو که شامل فانتومها، تایگرها و تامکتها میشد تعیین گشت تا با حضور در مناطق مختلف کشور و گشتهای منظم هوایی از نفوذ هواپیماهای شکاری عراق جلوگیری کند اما همچنان سیاست عمومی کشور، خودداری از نفوذ به خاک عراق و انجام عملیات مقابله به مثل بود.
در همین زمان، نخستین پروازهای با مداومت پروازی بالا و سوختگیری رزمی از تانکرهای بوئینگ 707 و بوئینگ 747 انجام گرفت و برخی از خلبانان نیز که دورههای آموزشی آنان در ایالات متحده به صورت ناقص انجام شده بود، کم کم آموزشها را در مراحل نزدیک به میدان نبرد و زیر نظر نخستین معلمان خلبان ایرانی به پایان رساندند.
یکی از تامکتهای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حال گشت هوایی
حفظ مناطق مختلف کشور از جمله نواحی حساس سیاسی، نظامی و اقتصادی به عنوان اولویت نخست پوششهای هوایی معرفی شد و هر روز خبرهایی از درگیری بین جنگندههای ایرانی و عراقی به گوش میرسید که به دلیل عدم تمایل طرف مقابل و همچنین دستور اکید مبنی بر خودداری از ورود به خاک دشمن، نتایج چندانی را در پی نداشت ولی عملا اندکی بعد مشخص شد که این داستانی طولانی خواهد بود و به این سادگی و با چند درگیری هوایی ساده به پایان نخواهد رسید.
در بخش بعدی در این خصوص بیشتر خواهیم گفت.
پایان قسمت دوم
روند توسعه و تنوع بخشی به تجهیزات موشکی کشورمان در بخش های مختلف، طی سالهای گذشته با شتاب بیشتری همراه شده و در حالی که قبلا، رشد دستاوردهای این بخش در حوزه هواپایه، با رشد کمی همراه بود، اما در سنوات اخیر، می توان مضاعف شدن این سرعت را کاملا رصد و مشاهده کرد.
در جدیدترین دستاورد اعلام شده در این خصوص، اولين مجموعه توليدي موشك كروز ضد كشتي نصرهواپايه كه توسط سازمان صنايع هوافضاي وزارت دفاع به توليد انبوه رسيده است، روز سه شنبه به نيروي هوايي ارتش تحويل شد. خط تولید این موشک در دومین روز از هفته دولت (سوم شهریورماه) با حضور وزیر دفاع کشورمان به بهره برداری رسیده بود و پس از گذشت مدت زمانی کوتاه، تحویل آن آغاز شد.
موشک کروز چیست و چه تاثیری در قدرت رزم کشورمان دارد؟
در پاسخ ابتدا باید اشاره کرد که بسیاری از موشکهای هوا به سطح و سطح به سطح ساخته شده در واقع هواپیمایی با یک سرجنگی هستند زیرا پیکربندی آنها شباهت زیادی به هواپیما دارد. وجود بال به صورت ثابت یا باز شونده، پیشران هواتنفسی از نوع توربوجت یا توربوفن و از همه مهمتر نحوه پرواز غیر بالستیک و یا کاملاً مشابه هواپیما از شاخصههای مشترک اغلب این موشکها است.
اما اصلیترین مشخصه این نوع موشکها پرواز در ارتفاع بسیار نزدیک به سطح زمین و عموماً کمتر از 30 متری در فاز پیمایشی (کروز) از مراحل حرکت آن است که بخش بسیار زیادی از زمان پرواز آنها را شامل میشود از این رو این موشکها به نام کروز شناخته شدند بر خلاف تصور نادرستی که این واژه را به قابلیت هدایت در موشک نسبت میدهد.
اغلب موشکهای کروز ساخته شده دارای سرعتهایی کمتر از صوت هستند اما برخی نمونههای جدید در بخش نهایی پرواز (فاز ترمینال) به سرعت مافوق رسیده و برخی نیز از ابتدای پرواز، سریعتر از صوت حرکت میکنند. موشکهای کروز از هواپیما، پرتابگر زمینی، کشتی و زیردریایی شلیک میشوند و انواع مختلف آنها برای حمله به رادارها، کشتیها و اهداف زمینی توسعه یافتهاند. برد نمونههای مختلف ساخته شده این نوع موشکها از چند ده کیلومتر تا چند هزار کیلومتر است.
برخی از مهمترین اجزاء مشترک همه این موشکها شامل پیشران راکتی برای نمونههای برد کوتاه تا متوسط و موتور جت برای نمونههای دوربرد، خلبان خودکار، ارتفاعسنج (برای اندازهگیری ارتفاع از سطح آب و پرواز در نزدیکی آن) و جستجوگر هدف که عموماً از نوع راداری، تصویری یا حرارتی است.
پس از جنگ تحمیلی 8 ساله عراق علیه کشورمان و مشاهده عملکرد موشکهایی همچون هارپون در اختیار نیروی دریایی ارتش ایران، موشک فرانسوی اگزوست در اختیار عراق و نیز استفاده از موشک کرم ابریشم توسط هر دو طرف، سرمایهگذاری قابل توجهی در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح برای طراحی، ساخت و تولید موشکهای ضد کشتی با بردهای متنوع خصوصاً انواع کروز که قابلیت شلیک از سه دسته اصلی پرتابگرها یعنی شناورها، هواگردها و سکوهای زمینی را داشته باشند صورت گرفت که به ساخت خانواده ای قدرتمند از این محصولات منجر شد که در ادامه، معرفی نمونه های هواپایه آن تقدیم می شود.
نصر؛ تازه واردی با قدمتی زیاد
موشک کروز ضد کشتی نصر در زمره سلاحهایی با برد کوتاه تا متوسط قرار میگیرد. اصلیترین تفاوت این موشک با نمونه های مشهوری چون کوثر و ظفر، میزان بالای سرجنگی است که قدرت تخریب بسیار بالایی برای آن ایجاد می کند. موشک 350 کیلوگرمی نصر-1 با برد دستکم 35 کیلومتر حاوی یک سرجنگی نیمه زرهی 130 کیلوگرمی بوده که در حدود 4.5 برابر سرجنگی موشک کوثر-3 است.
پیش از این، نمونه هواپرتاب این موشک کروز روی هواپیماهای جنگنده نظیر اف-4 فانتوم نیروی هوایی ارتش نصب شده بود و در بازدید رئیس جمهور کشورمان از نیروی دریایی سپاه در بندرعباس نیز یک بالگرد بل206 مجهز به یک موشک نصر در زیر بدنه به نمایش درآمده بود.
بالگردهای میل-17/171 نیروی دریایی سپاه نیز از نامزدهای کاربری این موشک هستند که میتوانند چندین فروند از آن را در جایگاههای دو طرف بدنه خود حمل نمایند. بدیهی است پرتاب این موشک از هواپیماهای جنگنده از ارتفاعها و سرعتهای بیشتر باز هم به افزایش برد دورایستایی موشک منجر خواهد شد.
نور؛ مشهورترین موشکی که به قلب تاریکی می زند
موشک ضد کشتی و کروز نور از اولین نمونههای موشکهای کروز ساخت کشورمان بود که در سالهای دهه 1370 به خدمت نیروهای مسلح کشورمان در آمد. موشک نور با طول 6.38 متر که 1.24 متر آن مربوط به موتور راکتی اولیه است، 715 کیلوگرم جرم داشته که 175 کیلوگرم آن مربوط به سرجنگی نفوذگر نیمه زرهی موجود در آن است. برد این موشک 120 کیلومتر بوده و میتواند با سرعت نزدیک به 0.9 ماخ پرواز کند.
علاوه بر ناوچهها و ناوهای نیروهای مسلح، هواناوهای BH-7، بالگردهای میل-17/171 و هواپیماهای جنگنده مانند اف-4 فانتوم از جمله تجهیزات نیروهای دریایی سپاه و ارتش و نیروی هوایی ارتش هستند که این موشک را به کار میبرند.
در فواصل نزدیک هدف، موشک ارتفاع خود را به چند متری سطح آب میرساند تا کار شناسایی و درگیری دشمن با آن سخت شده و موشک به بخشی از هدف که نزدیک آب است اصابت کند که سبب ایجاد بیشترین آسیب در هدف شده و احتمال غرق شدن آن را افزایش میدهد.
با توجه به اینکه استفاده از موشک های کروز دریایی در جنگنده ها و بالگردهای رزمی از جمله تکنیک هایی است که برای مقابله با تهدیدات دریایی دشمن، همواره مد نظر فرماندهان و متخصصان صنعت دفاعی کشورمان بوده، پروژه «قائم» توسط نیروهای مسلح کشورمان به اجرا درآمد که منجر به تجهیز جنگنده های ارتش به موشک های 120 کیلومتری هوا به سطح «نور» شد.
قادر؛ شلیک کن- فراموش کن در 200 کیلومتری هدف
موشک قادر نمونهای جدید از موشک نور است که برد آن افزایش یافته است. قادر با بهرهمندی از ساختار و طراحی مشابه و حتی ابعاد نزدیک به نور، دستکم 220 کیلومتر برد دارد. در واقع به نظر میرسد متخصصان صنعت موشکی کشور برای تولید موشک قادر از نظر فیزیکی تنها کمی طول موشک نور را افزایش داده باشند. قطر و بالهای دو موشک نیز مشابه هم هستند و این مشابهت بالای دو موشک، قیمت تمام شده موشک جدید را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد.
از توانمندیهای اعلام شده برای موشک قادر باید به سامانه خلبان خودکار دیجیتال، سامانه ناوبری با دقت بالا، امکان برنامهریزی موشک قبل از شلیک، امکان هدفگیری اهداف با سطح مقطع راداری پایین، رادار پیشرفته با قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک، آمادهسازی و واکنش سریع موشک برای حمله به هدف و توانایی ضربه زدن به اهداف ساحلی علاوه بر هدفهای شناور اشاره کرد.
موشک قادر نصب شده زیر بال هواپیمای اف-4ئی ارتش
به گزارش مشرق، موشک قادر نیز مانند نور از سکوهای متحرک ساحلی، ناوچهها و ناوشکنها، هواپیماهای جنگنده و بالگرد میل-17/171 پرتاب میشود. با توجه به پرواز این موشکها در ارتفاع بسیار پایین، رادار کشتیها به طور مستقل از رادارهای هواپایه و در بهترین حالت با در نظر نگرفتن سطح مقطع راداری کم موشکهای نور و قادر از حدود 30 کیلومتری (با توجه به انحنای کره زمین) امکان رؤیت آنها را خواهد داشت و در این صورت با توجه به سرعت این موشکها که بین 0.8 تا 0.9 ماخ (277 تا 312 متر بر ثانیه در سطح دریا در دمای 25 درجه سانتیگراد) است، دشمن تنها حدود 96 تا 108 ثانیه زمان برای واکنش خواهد داشت.
کوثر را با کرار و شاهد بشناسید
این موشک به عنوان یک سلاح ضد کشتی با پیشرانه راکتی سوخت جامد، سبک و برد کوتاه ساخته شده است. 3 گونه مختلف این موشک دستکم در دو مؤلفه وزن و برد با هم تفاوتهای محسوسی دارند. نمونه آخر یعنی کوثر-3 با وزن 120 كيلوگرم و برد 25 كيلومتر دارای سر جنگی به جرم 29 کیلوگرم بوده و به سرعتی نزدیک به 0.8 سرعت صوت میرسد.
بنا بر اطلاعات منتشر شده یکی از 3 گونه موشک کوثر دارای جستجوگر اپتیکی و یک نمونه هم از نوع راداری است. این موشک سبک با نصب روی قایقهای تندرو از جمله ذوالفقار و سایر شناورهای تندرو نقش مهمی در افزایش توان تهاجمی آنها ایفا کرده است. علاوه بر تعدادی از جنگنده های نیروی هوایی ارتش در سالهای قبل، طی سالهای اخیر بالگرد شاهد285 و پهپاد تهاجمی کرار نیز هر یک با دو فروند از این موشک مشاهده شدهاند.
موشکی که «قاصد» برای جنگنده های ایرانی آورد
در رژه روز ارتش جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته، موشکی دیگر از خانواده محصولات ایرانی به نمایش درآمد که مشخصاتی همچون برد بالای 100 کیلومتر و عملکرد کروز برای آن اعلام شد. این موشک شباهت محسوسی به قاصد3 داشته اما به جای یک پیشران راکتی از یک موتور جت بهرهمند است.
پیکربندی این موشک نیز مشابه قاصد3 شامل 4 بال اصل در انتهای بدنه مجهز به سطوح کنترلی و 4 بالک کوچک پایدار کننده نزدیک دماغه بود. بالها و بالکهای این موشک به شکل علامت ضربدر یا کراس قرار گرفته بودند که از نظر دینامیک و کنترل پیچیدگی بیشتری نسبت به بالکهای قرار گیرنده به شکل علامت بعلاوه یا پلاس (+) داشته اما کارامدی بهتری در شرایط مختلف دارند. ابعاد تخمینی این موشک شامل طول 5.3 متر، قطر بدنه اصلی 35 و دهانه بال 70 سانتیمتر بود.
این موشک نیز مانند سری بمبها و موشک قاصد، موشک زوبین با سرجنگی 750 پوندی (حدود 340 کیلوگرم) و بمب یا موشک قدر با سرجنگی 907 کیلوگرمی از حسگر اپتیکی (دوربین نصب شده در دماغه) برای هدفگیری در فاز نهایی برخوردار بود.
با توجه به اینکه یکی از مأموریتهای قاصد3 درگیری با شناورهای دشمن اعلام شده بود، این موشک نیز با اتکا به سامانه هدفگیری اپتیکی در مأموریتهای دریایی شامل انهدام شناورها و تأسیسات ساحلی و اهداف نزدیک به دریا کاملاً مفید خواهد بود. پیش از این نیز اعلام شده بود که نهاجا در حوزه دریایی موفق شده با دستیابی به موشکهای مشابه کروز که به تولید رسیده اهداف خود را مورد اصابت قرار دهد.
در کنار این موشک های مشهور و پر استفاده، برخی اشاره ها و نکات نیز توسط مسئولان دفاعی کشورمان مطرح شده است که به علت نبود مشخصات دقیق و کامل از این سامانه ها، امکان معرفی و تحلیل آنها وجود ندارد.
به عنوان مثال، محمد اسلامی معاون وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در گفتوگوی خود در سال 93، با اشاره به اینکه میراژهای متعلق به کشورمان نوسازی شدهاند و در مدار عملیات قرار دارنداعلام کرده بود که «کروزهایی که تا 300 کیلومتر برد دارند روی این هواپیماها نصب میشوند.»
این برد، با موشک قدیر که نوعی کروز حمله به اهداف دریایی است، تطابق دارد اما به دلیل عدم اعلام دقیق مشخصات موشک مذکور توسط معاون وزیر دفاع کشورمان، نمی توان مستقلا آنرا تایید و تشریح کرد.
با توجه به نمونه های فوق، می توان مطمئن بود سامانههای موشکی ضد کشتی و کروز ایرانی که هر یک برای طیفی از اهداف و بردهای مختلف توسعه یافتهاند، در مجموع آرایهای همگون از سلاحهایی دقیق، کارامد و با احتمال اصابت بالا را برای دفاع همه جانبه از سواحل و مرزهای دریایی کشورمان به وجود آوردهاند که توان آفندی نیروی هوایی ارتش را در این حوزه کاملا برجسته و قابل اتکا می کند.
جنگنده رهگیر F-14 ملقب به «تامکت» (گربه نر) به عنوان یک سلاح ارزشمند در نبردهای هوایی تاریخ جهان شناخته میشود که تنها در سازمان رزم 2 کشور آمریکا و ایران ایفای نقش کرده است.
این هواپیما که درست امروز (20 بهمن 1394) چهلمین سالگرد ورود آنها به نیروی هوایی کشورمان است، همواره به عنوان یکی از برگهای برنده نیروهای مسلح ایران شناخته شده و تا به امروز خدمات بسیاری را در این راه به انجام داده است.
به همین منظور خبرگزاری فارس تصمیم بر این گرفت تا طی چند گزارش و مصاحبه به مناسبت 4دهه خدمت این جنگنده در نیروی هوایی، به بیان بخشی از کارکردها و اهمیت این گربههای قدرتمند آسمان ایران بپردازد؛ با ذکر این نکته که برای تببین کامل زحمات خلبانان قهرمان و جان برکف گردانهای پروازی تامکت و همچنین نقش انکار ناپذیر این جنگنده در تاریخ معاصر کشورمان، به زمان بسیار بیشتری نیاز خواهد بود.
تولد تامکت
هواپیمای رهگیر گرومن F-14 تامکت (Grumman F-14 Tomcat) به عنوان یک جنگنده راهبردی ایجاد برتری هوایی با توانایی درگیری با اهداف سطحی، محصول شرکت «گرومن» ایالات متحده و تفکرات اواخر دهه 60 میلادی شناخته میشود که نخستین پرواز خود را در سال 1970 انجام داد.
این هواپیما جهت خدمت در نیروی دریایی ایالات متحده ساخته شد تا در حقیقت به عنوان جایگزینی برای برنامه شکست خورده F111B که برای خدمت بر روی ناوگان هواپیمابر این کشور در نظر گرفته شده بودT انجام وظیفه نماید و F-4های «فانتوم» را نیز بازنشست کند.
ناوگان هواپیمابر ایالات متحده جهت حفظ خود در ماموریتهای بُرد بلند -خصوصا در اوج جنگ سرد- همواره نیازمند جنگندهای بود که بتواند پوششی مناسب را با استفاده از رادار قدرتمند و موشکهای دوربُرد فراهم سازد و شناورها را از گزند حملات بمبافکنهای شوروی سابق و موشکهای کروز حفظ کند که این نیاز با گذشت زمان از عهده فانتومها برنمیآمد. لذا طرح ساخت هواپیمای جدید در دستور کار شرکت «گرومن» قرار گرفت.
نخست بنا بود که یک هواپیمای مشترک برای نیروی هوایی و نیروی دریایی ساخته شود تا همانند فانتومها تواما عملیاتی بوده و هزینههای تعمیر و نگهداری و آموزش، با یکسان سازی، کاهش یابد ولی نیروی دریایی معتقد بود که اساسا به یک هواپیمای قدرتمند جهت برتری هوایی نیازمند است که نخست وظیفه دفاع هوایی را به نحو احسن انجام داده و سپس جهت ماموریتهای دیگر همانند عملیاتهای مقابله هوا به سطح و شناسایی تاکتیکی مورد بهره برداری قرار گیرد.
نهایتا تمامی این اتفاقات با یکدیگر منجر به تولد جنگندهای بزرگ، قدرتمند و 2 سرنشینه با فناوری پیشرفته بال متغییر به اسم F-14 «تامکت» شد.
جنگنده F-14 تامکت از نظر ظاهری دارای طول 19 متر، عرض بال 19.5 متر (در حالت باز) و 11.5 متر (در حالت بسته) است که از سطح زمین 4.8 متر ارتفاع دارد و از 2 دستگاه پیشرانه TF-30 نیرو میگیرد که بعدها در ایالات متحده با نمونه دیگری تحت عنوان GE-F110 تعویض شد.
این موتور میتواند جنگنده را تا حداکثر سرعت 2.3 ماخ رسانده و صعود تا سقف ارتفاع 60000 هزار پا را تضمین کند، ضمن آنکه با نسبت رانش به وزن 0.9، پرواز از سطح کوتاه عرشههای پروازی نیز ممکن میشد؛ هرچند بر خلاف سایر جنگندهها این پرواز با دشواری و خطرات بیشتری رو به رو بود.
* طیف گسترده تسلیحات روی F-14
تامکت از نظر جنگ افزار، از خانواده مختلفی از موشکهای هوا به هوا بهره میگیرد که در 2 طیف «حرارتی» و «راداری» قابل بهره برداری است.
در این بخش، موشک های هوا به هوای AIM-9 ملقب به «سایدوایندر» با تمرکز بر حرارت خروجی موتور جنگنده دشمن، می تواند در بُرد کوتاه آن را منهدم سازد.
همچنین موشک AIM-7 ملقب به «اسپارو» نیز به عنوان یک موشک هوا به هوای میانبرد با هدایت نیمه فعال راداری، دومین سامانه در زرادخانه تامکت است که در درگیریهای هوایی فراتر از میدان دید مورد استفاده قرار میگیرد.
اما گل سر سبد تسلیحات که هماهنگ با رادار قدرتمند AWG-9 جنگنده عمل میکند، موشک مرگبار فعال راداری AIM-54 با نام «فینیکس» است که به عنوان یک سلطان بی چون و چرا در نبردهای هوایی، نفس جنگندههای بعثی بسیاری را در طی 8 سال دفاع مقدس قطع کرد.
این موشک با بُرد حداکثری 150 کیلومتر (که البته به عنوان بُرد نهایی محسوب شده و جهت اصابت تضمین شده به هدف باید در فاصله کمتری رها گردد) در برابر انواع سامانههای جنگ الکترونیک و اخلالگر توانا بوده و با نفوذ به ارتفاع بالا به همراه سرعت خیره کننده خود، هر هدفی را مورد تهدید قرار میدهد.
در خصوص سامانه راداری پیشرفته «تامکت» نیز باید این نکته را ذکر کرد که AWG-9 با بُرد نهایی 330 کیلومتر و بُرد درگیری 150 کیلومتری، یکی از توانمندترین سامانههای کشف و شناسایی زمان خود و حتی حال حاضر محسوب میشود که توانایی شناسایی 24 هدف و شلیک همزمان به 6 هدف را داراست که رقمی شگرف به حساب میآید.
به همین دلیل کابین عقب هواپیمای تامکت با نام افسر رهگیری هوایی (RIO) تنها وظیفه اجرا عملیات شناسایی و قفل بر روی اهداف را بر عهده داشته و برخلاف اکثر جنگندههای 2 کابین، دستی در کنترل هواپیما ندارد و تنها کابین جلو میتواند «تامکت» را هدایت کند.
در کنار انواع موشکهای هوا به هوا، تامکت به مسلسل 20 م.م M-61 ولکان مجهز است که برای درگیری های نزدیک و داخل میدان دید مناسب بوده، ضمن آنکه در نمونههای ارتقا یافته، این هواپیما قابلیت حمل و رهاسازی انواع بمبهای هدایت لیزری و ماهوارهای در کنار بمبهای سقوط آزاد را داراست.
F-14 که از فناوری پیشرفته بال متغیر بهره میبرد، با استفاده از سامانه کامپیوتری خود، شرایط جنگنده را در بهترین حالت نگاه داشته و همواره پایداری مناسبی را در نبردهای هوایی پدید می آورد، خصوصا آنکه در سرعتهای پایین با باز شدن بالها، سطح مقطع افزایش یافته و مانور پذیری و کنترل، سادهتر خواهد شد و به همین ترتیب با افزایش سرعت و بسته شدن تدریجی، گذشتن از سرعت صوت و توانایی درگیری بیش از پیش خواهد بود.
برروی ناو هواپیمابر
باکهای داخلی سوخت این جنگنده و توانایی حمل 2 مخزن با ظرفیت 267 گالن در کنار امکان سوخت گیری هوایی با استفاده از سامانه پراپ و بسکت، ماندگاری و فعالیت پروازی این هواپیما را تا زمان بسیاری (بعضا بالای 12 ساعت گشت هوایی توسط کشورمان) افزایش میدهد.
از دیگر سامانههای همراه جنگنده میتوان به سیستمهای پیشرفته هدایتی هواپیما، سامانههای جنگ الکترونیک (ECM) و ضد جنگ الکترونیک (ECCM)، غلافهای هدفگیری لیزری و حرارتی (IRST) در نمونههای جدید تامکت، سامانههای شناسایی دوست از دشمن (IFF) و هشدار دهنده قفل راداری (RWR) اشاره کرد.
ضمنا نمایشگر سر بالا (HUD) جهت نمایش پارامترهای مهم پروازی و سایت هدفگیری جنگنده مورد بهره برداری قرار میگیرد و محفظه های شراره و باریکه انتهای هواپیما (Chaff/Flare) نیز در کنار سامانههای فریب دهنده جهت منحرف ساختن موشکهای شلیک شده از هواپیماهای حریف، مورد استفاده است.
در کابین این هواپیما ترکیبی از نشان دهندههای دیجیتال و آنالوگ، سامانههای هدایتی و ناوبری اینرسایی/ جی.پی.اس میباشد که توسط کامپیوتر قدرتمند تامکت با یکدیگر هماهنگ بوده و 2 کرو خلبان و افسر رهگیری هوایی در 2 کابین مجزا پشت به یکدیگر و در زیر آسمانهای بزرگ و با دید بالا حضور دارند که امنیت آنان در شرایط اضطراری با استفاده از صندلیهای پرّان «مارتین بیکر» تامین میشود.
نهایتا باید ذکر که F-14 جهت پرواز بر روی سطوح ناوگان هواپیمابر، به ارابههای فرود قدرتمند و همچنین هوک جهت درگیر شدن با فلاخنهای پرتاب کننده عرشه و بازیابی مجهز است تا استرسهای ناشی از پرواز و فرود را به خوبی تحمل کند.
* ماموریت در ارتش آمریکا؛ از ناو هواپیمابر تا نبرد در لیبی و عراق
در خصوص فعالیت رزمی تامکتها در کشور سازنده (ایالات متحده) باید گفت که تنها در نیروی دریایی و جهت پرواز از ناوگان هواپیمابر این کشور مورد استفاده قرار گرفت و در بازه زمانی خود فعالیتهای بسیاری را انجام داد که از جمله آن میتوان به حفظ ناوگان از گزند حملات احتمالی شوروی طی جنگ سرد و رهگیری ناوگان بمبافکنهای این کشور، شرکت در نبرد لیبی و هدف قرار دادن 2 فروند سوخو 22، حضور در جنگ اول خلیج فارس و انجام ماموریتهای گشت هوایی بر فراز مناطق ممنوع عراق و بمباران دقیق اهداف و نهایتا جنگ دوم خلیج فارس و سقوط دیکتاتور بعثی عراق اشاره کرد.
بر روی ناو هواپیمابر
* «تامکت» 36 ساله جای خود را به «هورنت» داد
ناگفته نماند F-14 در مدت حضور خود در کشور سازنده، هزینههای مادی بالایی را نیز تحمیل کرد خصوصا آنکه پس از ساخت مدل اولیه با اسم F-14A (که بعدها به ایران صادر شد)، مدلهای دیگر همانند F-14B یا «بامب کت» (مدلی با قابلیت حمل بمب و حمله به اهداف سطحی)، F-14D به عنوان نسل پایانی و پیشرفتهترین نمونه ساخته شده توسط گرومن (که توانایی حملات دقیق به زمین با استفاده از غلافهای هدفگیری و همچنین دوربینهای جمع آوری اطلاعاتی در زیر دماغه را داشت) و چند نسخه آزمایشی مانند F-14C و F-14D Plus و سوپر تامکت روانه نیروی دریایی شد که نهایتا در 22 سپتامبر 2006 پس از 36 سال خدمت موفق، از عرصه آسمان کنار رفت و جنگنده F-18 «هورنت» به طور کامل جای آن را گرفت.
* چرا تامکتها را نابود کردند؟
ذکر این نکته نیز جالب است که بدانیم در سال 2007 اعلام شد که آمریکا جهت عدم دستیابی ایران (تنها کشور دارنده تامکت در حال حاضر) به قطعات این جنگندهها تمامی سازهها را نابود و تکه تکه میکند.
اما در طرف دیگر، تامکت های ایرانی سرنوشت متفاوتی داشتند.
همزمان با آغاز حیات F-14، تنها یک کشور در سطح دنیا توانست آن را وارد ناوگان هوایی خود سازند که آن هم ایران بود و اگر این اتفاق رخ نمی داد، شاید سرنوشت این جنگنده هرگز تا به اینجا نمیرسید.
* گربههای جنگجو به ایران میآیند
در ادامه این گزارش، به موضوع اصلی بحث خواهیم پرداخت: «ورود گربههای پارسی به آسمان میهن».
ورود به آسمان ایران
داستان ورود تامکت به کشورمان، خود بخشی خاص از تاریخ معاصر است که میتوان برای آن کتابها نوشت، چرا که ایران با حضور در منطقهای پرآشوب که همواره جنگ را بر خود دیده، نیازمند قویترین تسلیحات جهت حفظ تمامیت ارضی است تا با هدایت جان برکفان نیروهای مسلح دست هر متجاوزی را قطع کند.
در طی دوران پهلوی دوم و پس از وقایع جنگ جهانی، محمدرضا پهلوی به دنبال افزایش قدرت نظامی بود و یکی از مهمترین علل آن را میتوان در همکاری با غرب و نیز حضور دشمن درجه یک آن زمان یعنی شوروی در شمال کشور و تجربیات تلخ وقایع سال 1320 و همچنین کشور متحد همسایه شمالی یعنی عراق جستجو کرد. برای همین بود که خریدها از کشورهای مختلف غربی همانند ایالات متحده، فرانسه، ایتالیا و بریتانیا آغاز شد.
اما اصل شروع این اتفاقات را باید در دهه 40 شمسی جستجو کرد.
در این مقطع، نخستین جنگندههای جت تاریخ کشورمان همچون F-84 و F-86 و پیشتر جت آموزشی T-33 در حال خدمت بودند و کم کم با جنگندههای F-5A/B فریدوم فایتر (جنگنده آزادی) و نسخه شناسایی RF-5A جایگزین شدند.
این نسل جدید از هواپیماها، میتوانست در مانورهای هوایی، قدرت بیشتری را از خود نشان دهد ضمن آنکه با حمل نمونه پیشرفتهتر موشکهای هدایت حرارتی برتری نسبت به همتایان شرقی خود داشتند ولی این تمام ماجرا نبود.
اندکی بعد، با تولد جنگنده F-4 فانتوم، نیروی هوایی ایران خواستار آن نیز شد.
جنگنده F-4 فانتوم
این هواپیمای جنگنده با بهرهگیری از رادار قدرتمند و موشکهای هوا به هوای هدایت راداری و توانایی حملات دقیق به زمین، نسبت به همتایان زمان خود بسیار پیشرفته بود و دولت وقت آمریکا علاقهای به فروش آن نداشت خصوصا آنکه درگیری در نبرد ویتنام و نیاز به این هواپیما، خط تولید آن را تنها به صورت محدود برای سایر مشتریان باز گذاشته و ایران نیز خواستار تعداد بالایی از آن شده بود.
نهایتا با لابی و رایزنیهای متعدد، نخستین دسته 4 فروندی از جنگندههای F-4D «فانتوم» (شبح) در شهریور سال 1347 وارد فرودگاه مهرآباد تهران شدند.
پس از این رخداد به ترتیب نمونههای جدیدتر جنگنده F-5 با نام تایگر (ببر) و از نوع F-5E/F لباس نیروی هوایی کشورمان را پوشیدند و سپس نسخههای به روز فانتوم جهت انجام عملیاتهای چند منظوره و شناسایی تاکتیکی که F-4E و RF-4E بودند وارد ایران شدند.
در این زمان، خریدها در سایر بخشهای نیروی هوایی نیز در جریان بود و هواپیماهای ترابری تاکتیکی C-130 «هرکولس» و فوکر 27 و بعدها تانکرهای غولپیکر بوئینگ 707 و 747 که جهت عملیات سوخت رسانی و ترابری راهبردی و حمل مسافر مورد استفاده قرار میگرفتند و هوایپماهای گشت دریایی P-3F «اوریون» به ناوگان نیروی هوایی اضافه شدند، اما همزمان با بهسازی ناوگان شکاری و ارتقای روزافزون آنان، نگاهها به دو سو چرخید: نخست تحویل گرفتن یک بمب افکن ضربتی و بعدها خرید یک هواپیمای رهگیر با توانایی برتری هوایی.
* «تامکت» یا «ایگل»؛ ایران کدام را میخرد؟
برای گزینه نخست، هواپیمای F-111 مدنظر قرار گرفته شد که البته توان لابیهای کشورمان کارساز نشد و هرگز به مرحله خرید نرسید اما برای خرید هواپیمای رهگیر، 2 گزینه مدنظر قرار گرفت: F-14 «تامکت» و F-15 «ایگل» (عقاب) و دقیقا از همین جاست که داستان خرید تامکتها آغاز میشود.
جنگنده F-15 ایگل
اما برای آنکه دلیل انتخاب این جنگنده گران قیمت -که در زمان خود بالاترین هزینه را بر خریدار اعمال می کرد- را بهتر درک کنیم باید کمی به گذشته باز گردیم.
* پنجه در پنجه MiG-25
همانطور که در ابتدای مطلب ذکر کردیم، کشورمان در آن زمان در جبهه متحد بلوک غرب قرار داشت و عملا با حضور در پیمانی تحت عنوان «سنتو» که جهت مقابله با نفوذ بلوک شرق ساخته شده بود و همکاری های نزدیک با پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و ایالات متحده، به دشمن درجه یک شوروی و متحد منطقهای آن عراق تبدیل شده بود، لذا این کشورها علاقه بسیاری به جاسوسی و ایجاد اختلال در مناطق مختلف ایران داشتند.
در مقابل این رخدادها، ایران طبق برنامهای با عنوان «ژن سیاه» هماهنگ با ایالات متحده به جاسوسی از همسایه شمالی خود اقدام میکرد و به همین دلیل هواپیماهای شناسایی RF-5A و RF-4E دائما در حال پرواز بر فراز خاک شوروی بودند تا بتوانند پاسخی درخور را به تجاوزات این کشور بدهند اما چند مورد هدف قرار گرفتن نشان داد این راه تنها مسیر پیش روی نیروی هوایی ایران نیست.
لذا همراه با عملیات های شناسایی که نیاز اولیه و اساسی ایران در آن زمان به حساب می آمد، فرایند رهگیری هواپیماهای شوروی نیز در دستور کار قرار گفت تا بتوان با مقابله با آنها از ورود گاه و بیگاه به فضای کشور کاست.
بار اصلی این رودررویی بر دوش فانتومهای تازه خریداری شده افتاد که در چند مورد توانستند عملیاتهای رهگیری را با موفقیت انجام دهند اما به دلیل آنکه عمدتا با حریفی قدرتمند در عرصه شناسایی به نام MiG-25R «فاکسبت» با سرعت نزدیک به 3برابر صوت و سقف پروازی به مراتب بالاتر از خودشان رو به رو بودند، به نتیجه مطلوب نمیرسیدند و موشک فانتومها تنها یکبار توانست «فاکسبت» روس را زخمی کند و در بیشتر اوقات از رسیدن به هدف ناتوان میماند.
MIG-25 فاکسبت
در این شرایط ایران از طریق مبادی رسمی و غیر رسمی به شوروی اعلام کرد که حاضر است عملیاتهای شناسایی و مقابل به مثل خود را کنار بگذارد، به شرط آنکه شوروی نیز دست از تجاوزهای خود بردارد ولی در عمل این درخواست بیجواب ماند.
دقیقا در این زمان، ایالات متحده که احساس نیاز عمیقی به یک جنگنده قدرتمند دفاع هوایی حس میکرد در حال انتخاب بین 2 هواپیمای شکاری جدید بود که در مرحله نخستین کار قرار داشتند، هواپیماهایی که یکی از آنها (ایگل) بعدها ستون فقرات نیروی هوایی این کشور و دیگری (تامکت) ستون فقرات نیروی دریایی آمریکا را تشکیل داد.
* کنگره آمریکا با فروش اف14 به ایران مخالفت میکند
مقامات ایران به نحوی از این تلاشهای سرّی مطلع شدند و ارتشبد طوفانیان (رئیس اداره خرید و سفارشات خارجی صنایع نظامی در زمان شاه) طی سفر به آمریکا علاقه ایران را برای خرید و تحویل گرفتن جنگنده جدید نیروی دریایی، پس از مشاهده عملکرد آن اعلام کرد، ولی این بار علیرغم آنکه ایران متحد نخست ایالات متحده در منطقه به حساب میآمد و همکاری راهبردی بین دو طرف در جریان بود، کنگره، مخالفت عمیق خود را با هرگونه فروش اعلام داشت چرا که تا آن زمان سابقه نداشت اسلحه با سطح از پیشرفتگی در خارج از چارچوب نیروهای مسلح ایالات متحده مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
ساخت تامکتهای ایرانی در شرکت گرومن آمریکا
* وام ایران «گرومن» را نجات میدهد
در همین زمان، شرکت «گرومن» که در حال کار بر روی هواپیماهای تازه ساخت خود یعنی «تامکت» بود، با هزینه بالایی رو به رو شد تا حدی که امکان شکست خوردن طرح نیز وجود داشت، لذا ایران از این موقعیت استفاده کرد و با اهدای وام به این شرکت آن را از خطر ورشکستگی نجات داد.
همین اقدام، بهانه خوبی برای تحت فشار قرار دادن کنگره و بعدها تحویل این جنگنده به کشورمان شد.
نمایش تامکتهای ساخته شده ایران در شرکت گرومن در یک نمایشگاه هوایی ایالات متحده/ حضور هواپیماهای ایرانی در مراسمهای خارجی همواره بخشی از برنامههای نیروی هوایی بود
ولی این تمام ماجرا نبود چرا که رقیب شرکت «گرومن» نیز در حال کار بر روی جنگنده F15 «ایگل» بود و لذا نفرات ارشد شرکت «مکدانل داگلاس» که در آن زمان سازنده «ایگل» بودند، با چند مرتبه سفر به تهران، سعی در ترغیب شاه جهت خرید این هواپیما داشتند در حالی که بنا بر گزارشات ارتشبد طوفانیان و برخی از کارشناسان اعزامی به ایالات متحده، F14 گزینه بهتری محسوب میشد.
پروازی آزمایش تامکتهای ایرانی در ایالات متحده/ سامانه IRST که بعدها حذف شد در زیر دماغه وجود دارد
* رقابت ایگل و تامکت برای ربودن دل شاه
در نهایت نمایشی در آمریکا ترتیب داده شد که به طور همزمان قابلیتهای عملیاتی و پروازی 2 جنگنده F14 و F15 به نمایش در بیاید.
در این برنامه، نخست «ایگل» با پروازی خیرهکننده سطح باند را ترک گفت و با انجام مانورهای پیچیده هوایی قدرت خود را به رخ کشید اما اندکی بعد حضور «تامکت» در آسمان، جلوه دیگری را نشان داد و توانایی فوق العاده در عملیات های هوایی، دل شاه ایران را ربود.
بازدید محمدرضا پهلوی از تامکتها
هنوز که هنوز است برخی معتقدند انتخاب تامکت اشتباه بود و فرماندهان و متخصصان نیروی هوایی بر خردی «ایگل» اصرار داشتند که با دخالت شاه به سرانجام نرسید.
در اینجا باید ذکر کرد که علیرغم توانایی بالای «ایگل» در دفاع هوایی و همچنین سامانههای به روز کنترل پیشرفته که یک پرواز ایمن را رقم میزد و چابکی فراوانی را داشت اما نسبت به «تامکت» از انعطاف پذیری کمتری برخوردار بود خصوصا آنکه فناوری بال متغییر F14 نیز یک مزیت بزرگ محسوب میشد.
تامکتهای ایرانی در خط پرواز آزمایشگر شرکت گرومن
از سوی دیگر سلاح اصلی «ایگل»، موشکهای AIM-7E بودند که نسبت به سایر نمونههای «اسپارو» از پیشرفتهای شگرف برخوردار بود ولی مشکل هدایت نیمه فعال راداری و همچنین فاصله زمانی تا عرض نسخه مخصوص این موشک برای «ایگل»، در مقابل فینیکسهای زرادخانه «تامکت» که در مراحل ساخت قرار داشتند، یک ضعف بزرگ محسوب میشد و ایران برای مقابله با همسایه شمالی به سلاحی نیاز داشت که بلافاصله بعد از خرید، تحویل داده شود.
کارشناسان شرکت گرومن و جنگنده تامکت پیش از پرواز همیشگی به سوی ایران
ضمنا رادار قدرتمند «تامکت» تا فاصله زمان ورود هواپیماهای هشدار زودهنگام هوابُرد (آواکس) میتوانست خلاهای پدافندی را در مناطق کوهستانی کشور پوشش دهد.
دیگر انتقاد کارشناسان به خرید تامکتها، ضعف ذاتی موتور TF-30 جنگنده است که در مراحل خاصی از پرواز میتواند دچار واماندگی شده و سبب سانحه شود.
تامکتها ایرانی در خاک ایالات متحده همچنان نشان این کشور را حمل میکنند
جهت حل این مشکل نیز نیروی هوایی خواستار مدل جدیدتر موتور برای جنگنده شد که البته با وقوع انقلاب اسلامی این پروژه به سرانجام نرسید و از سویی دیگر موتور اولیه «ایگل» نیز با مشکلات فراوانی رو به رو بود، لذا در حین مقایسه بین این جنگنده باید پارامترهای مختلف همانند زمان، شرایط خرید و نیازها در مقابل کالای تحویلی را دقیق مورد بررسی قرار داد.
* 120 خلبان ایرانی در آمریکا آموزش میبینند
نهایتا با تمام درگیریها و اختلافات در سطوح بالای نیروی هوایی، قراردادی جهت خرید نخستین گروه از تامکتها تحت عنوان F-14A-GR به تعداد 30 فروند به همراه قطعات یدکی، آموزش خلبانان و کرو نگهداری و همچنین موتورهای جایگزین و تسلیحات هوا به هوا با ایالات متحده امضاء شد و اندکی بعد در تیرماه سال 54، خرید 50 فروند دیگر به همراه 286 تیر موشک فینیکس نهایی شد.
مراسم رسمی تحویل نخستین تامکت به ایران در شرکت گرومن و با حضور مقامات دو کشور
بلافاصله بعد از این خریدها، روند ساخت برای تنها مشتری خارجی «تامکت» شروع و سریالهای H-01 الی H-80 در دفتر تولیدات «گرومن» به نام ایران ثبت شدند.
جنگنده تامکت اندکی پس از تحویل به ایران
همزمان با این کار، انتخاب نخستین خلبانان از بهترینهای جنگندههای F4 و F5 انجام و گروه چهارنفری شامل خلبانان «مینوسپهر»، «زنگنه»، «فرح آور» و «حیدرزاده» به ایالات متحده اعزام شدند و به فاصله اندکی دومین دسته شامل 11 خلبان جهت آموزش جنگنده فوق پیشرفته جدید انتخاب گشتند.
نخستین گروه خلبانان ایرانی تامکت در پایگاه هشتم شکاری اصفهان
این خلبانان که در نهایت به تعداد 120 خلبان و 80 افسر رهگیری هوایی رسیدند، در پایگاه های هوایی «اندروز»، «میرمار» و «اوشینا» آموزش دیدند که متعلق به نیروی دریایی ایالات متحده است.
* تامکتها به اصفهان و شیراز رفتند
پرسنل زمینی نیز در این پایگاه ها روند آموزشهای خود را ادامه داده و در ایران نیز پایگاه هشتم شکاری اصفهان جهت تحویل گرفتن تامکت ها به سرعت در حال ساخت بود و در کنار آن تاسیسات پایگاه هفتم شکاری شیراز نیز امکانات لازم را جهت تحویل بخش دیگری از ناوگان تامکت ها دریافت میکرد.
از معدود تصاویر تامکتهای پایگاه هفتم شکاری شیراز حین انجام تمرین هوایی
در بخش تعمیر و نگهداری نیز شرکت صنایع هوایی ایران واقع در فرودگاه مهرآباد تجهیزات لازم و سکوهای تست موتور را تحویل گرفت.
پرنسل و کارکنان آمریکایی حاضر در پایگاه اصفهان مقابل یک تامکت
نهایتا در زمستان 1354 در مراسمی رسمی نخستین فروند از تامکتها با استتار خاکی معروف با نام «آسیای کوچک» (استتار مختص کشورمان) و با حضور مقامات دو کشور، تحویل ایران شد و اندکی بعد به صورت 2 فروندی عازم اصفهان شدند تا 20 بهمن ماه 1354 آغازگر ورود «گربه های پارسی» به نیروی هوایی باشد.
ورود 2 فروند تامکت اولیه به ایران در 20 بهمن 1354
پس از این رخداد، با فاصله زمانی، سایر تامکتهای خریداری شده با هدایت خلبانان ایرانی و آمریکایی و پرواز مستقیم وارد ایران و سپس پایگاههای هوایی اصفهان و شیراز میشدند.
این هواپیما تقریبا هیچ فرقی با همتای آمریکایی خود نداشتند و فقط در برخی زیرسامانهها همانند ECCM و پردازشگر رادار، تغییرات اندکی رخ داده بود.
ضمنا بنا بر درخواست ایران، جهت جلوگیری از آسیب حین سوختگیری هوایی، در سامانه سوختگیری حذف شده و برخی تسلیحات خاص همانند موشک هوا به سطح برد بلند AGM-53 کوندور تنها برای تامکت های وطنی معرفی شد که البته به مرحله ساخت نرسید.
پرواز مستقیم تامکتها با سوختگیری از هواپیماهای KC-135 آمریکایی به سمت ایران در حالی که همچنان نشان ایالات متحده بر روی آنان وجود دارد
* طلب یک فروندی از آمریکا
روند تحویل این جنگنده ها تا پیش از انقلاب منجر به ورود 79 فروند تامکت به کشورمان شد و آخرین آنان جهت تست سامانه جدید سوخت گیری هوایی در کشور سازنده باقی ماند که با وقوع انقلاب هرگز به ایران نرسید.
با ورود F14، فصل جدیدی در تاریخ نبردهای هوایی گشوده شد که تنها اندکی بعد از خریداری نشان داد که «تامکت» یک سلاح همه فن حریف است و برای مقابله با همسایه شمالی کشورمان، بسیار قدرتمند...
پایان بخش اول
Clash of Clans را باید پرطرفدارترین بازی این روزها نام برد که توانسته جمعیتی میلیونی را درگیر خود کند. بعد از ماهها شاید وقت آن باشد که تنوعی ایجاد شود و با چند بازی همسبک Clash of Clans نیز آشنا شوید.
حتی بسیاری از افرادی که علاقهای به بازیهای ویدیویی و به خصوص سبک استراتژی نداشتند، با همهگیر شدن Clash of Clans به این بازی رو آوردند و ماهها درگیر آن شدند.
شاید برای بسیاری از این افراد، تجربهی بازیهای هم سبک با Clash of Clans نیز جذاب باشد. این در حالی است که ممکنه بسیاری از بازیهایی که تجربه کردهاند در حد و اندازههای Clash of Clans نبوده و ترجیح دادند تا تجربهی شگفت انگیز Clash of Clans را ادامه دهند.
شاید هم هیچگاه فرصت این پیش نیامده تا در مورد بازیهای مشابه اطلاعات کسب کنند و از بین آنها گزینههای مناسبی را برای بازی کردن پیدا کنند. در این مقاله پنج بازی را به شما معرفی میکنیم که از نظر سبک و کیفیت، تا حدود زیادی در حد و اندازههای Clash of Clans هستند و میتوانند جایگزین مناسبی برای بازی پرطرفدار سوپرسل باشند.
مسلما بازیهای دیگری نیز میتوانستند در بین گزینههای پیشنهادی ما حضور داشته باشند، اما سعی بر این بود تا بهترینها را به شما معرفی کنیم. بازیهایی که حتی در بعضی موارد، دارای کیفیت بهتری نسبت به Clash of Clans هستند.
Boom Beach
جالب است بدانید که استودیوی سوپرسل این بازی را ساخته است. استودیویی که تجربهای چون Clash of Clans را برای ما به ارمغان آورده و با توجه به درخشش این بازی، Boom Beach همواره زیر سایهی Clash of Clans قرار گرفته است و کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
اما اگر طرفدار این سبک باشید، نباید به سادگی از این بازی بگذرید، چرا که Boom Beach از کیفیت خوبی بهره میبرد و میتواند تا مدتها شما را سرگرم کند. خوشبختانه Boom Beach تفاوتهای پر شماری با Clash of Clans دارد و تجربهای متفاوت برای بازیکن به ارمغان میآورد. شاید یکی از مهمترین نکات این باشد سرعت بالا رفتن شما در سطوح بالاتر، کمتر از Clash of Clans است و این نشان میدهد این بازی کمی کندتر جلو میرود.
اولین چیزی که در بازی جلب توجه میکند داستان آن است که روایتی ساده دارد و مقدمهای برای شروع بازی است. شخصیت منفی بازی ژنرالی به نام همرمن (Hammerman) است که تعداد زیادی از جزیرهها را به کمک همدست خود دکتر ترور (Dr. Terror) تحت تصرف خود قرار داده و بومیان را در زندانها به اسارت گرفته است.
اگر بخشهای مربوط به گابلینها در Clash of Clans را بشناسید، بخشی تقریبا مشابه با آن را در Boom Beach نیز تجربه میکنده که در آن باید به جزیرههای مختلف رفته، با دشمن مبارزه کرده و پس از نابودی آنها و تجهیزاتشان، اقدام به آزادسازی زندانیان کنید.