اگر در اواسط دهه‌ی ۲۰۰۰ میلادی به بقیه می‌گفتید که کاربر مرورگر موزیلا فایرفاکس هستید، احتمالا دیگران از شما به‌عنوان نرد یاد می‌کردند؛ اما حداقل شما در آن موقع، نردی بودید که تصمیمات فناوری‌محور هوشمندانه‌ای می‌گرفت.

در آن زمان‌ها درحالی که مردم منتظر بودند تا مرورگر اینترنت اکسپلوررشان یک صفحه‌ را به زحمت باز کند، شما می‌توانستید با بهره‌گیری از فایرفاکس، تب‌های متعددی را باز کرده و در سریع‌ترین زمان ممکن در فضای وب به جست‌و‌جو بپردازید. مرورگر فایرفاکس در اوایل سال ۲۰۱۰ وارد دوران اوج خودش شد؛ نزدیک به نیمی از کاربران اینترنت، برای جست‌و‌جو در فضای وب، مرورگر شرکت موزیلا را به‌عنوان مرورگر اصلی خود انتخاب کرده بودند.

اما به‌یک باره و با ورود گوگل کروم، اوضاع دست‌خوش تغییر شد. مرورگر کروم که در سپتامبر ۲۰۰۸ منتشر شده بود، در ابتدا چندان چنگی به دل نمی‌زد؛ اما گوگل به‌مرور زمان نواقص را برطرف کرد و در اواسط سال ۲۰۱۰، نسخه‌ی ۵.۰ آن را برای نخستین‌بار در دسترس کاربران سیستم‌عامل مک و لینوکس هم قرار داد. کروم در بازه‌ی زمانی چندساله، جهش بزرگی داشت و توانست ضمن تصاحب سهم فایرفاکس و IE در بازار، به پراستفاده‌ترین مرورگر بین کاربران اینترنت در سراسر دنیا تبدیل شود. امروز در سال ۲۰۱۷، مرورگر موزیلا فایرفاکس تنها توسط ۱۳ درصد از کسانی که توسط رایانه‌ها در فضای وب به جست‌و‌جو می‌پردازند، استفاده می‌شود و این‌‌رقم در گوشی‌های هوشمند کمتر از این مقدار است. از طرفی، گوگل کروم مدت‌ها است نبض بازار را در اختیار گرفته و توسط ۶۴ درصد از کاربران دسکتاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد.

موزیلا روز ۲۳ آبان‌ماه سرانجام نسخه‌ی جدید مرورگر خود را با بهبودهای بسیار عرضه کرد؛ به این امید که بتواند رقیبی جدی برای کروم باشد و دوباره خودش را در دل کاربران جا کند. مارک میو، معاون ارشد موزیلا، در رابطه با نسخه‌ی ۵۷ فایرفاکس که به نام «فایرفاکس کوانتوم» شناخته می‌شود، می‌گوید:

فایرفاکس کوانتوم تا این‌لحظه بزرگ‌ترین ریبوتی است که ما تاکنون برای مرورگر فایرفاکس منتشر کرده‌ایم.

موزیلا مدعی است که فایرفاکس کوانتوم سرعتی دو برابر بیشتر از نسخه‌ی قبلی فایرفاکس دارد و نسبت به گوگل کروم، ۳۰ درصد کمتر حافظه‌ی رم را اشغال می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که به‌هنگام استفاده از فایرفاکس کوانتوم، هم کرش‌های کمتری را تجربه کنید و هم کمتر مجبور باشید که به دایره‌ی آزاردهنده‌ی مربوط به بارگذاری صفحات خیره شوید.

میو ادامه می‌دهد:

بسیاری از کاربران فعلی گوگل کروم، قبلا کاربر فایرفاکس بوده‌اند؛ به‌همین دلیل، یکی از اصلی‌ترین اهداف ما از انتشار کوانتوم، این است که آن‌ها را به استفاده‌ی مجدد از فایرفاکس ترغیب کنیم.

مرورگر فایرفاکس سال‌ها است که پشت سر گوگل کروم قرار گرفته است. ما به هیچ‌وجه این موضوع را انکار نمی‌کنیم و صراحتا می‌گوییم که چند سال اخیر برای ما موفقیت‌آمیز نبوده است. 

موزیلا اکنون هدف واضحی برای خود تعریف کرده است: ساخت مرورگری که آن‌قدر پرسرعت و ساده باشد که کاربران بدون فکر کردن، آن را مرورگر شماره‌ی یک خود بدانند. 

البته در نگاه اول، هدفی که موزیلا برای خود تعریف کرده، تا حدی بلندپروازانه به‌نظر می‌رسد؛ به‌هر حال موزیلا به‌عنوان یک شرکت غیرانتفاعی مجبور است برای محقق‌ساختن هدفش، مستقیما با دومین شرکت بزرگ در دنیا وارد رقابت شود. این در‌حالی است که کروم برای شرکت گوگل، مفهومی بیشتر از یک مرورگر ساده دارد. میو صحبت‌هایش را ادامه می‌دهد:

کروم در اصل برای حمایت از کسب‌و‌کار تبلیغاتی گوگل ساخته شده است و همین مورد، یک دلیل استراتژیک بزرگ برای وجود داشتن این مروگر به شمار می‌آید.

سرویس‌های مبتنی بر وب گوگل، از جمله جیمیل و داکس، طوری بهینه‌سازی شده‌اند که بهترین عملکردشان را در هنگام استفاده از کروم به نمایش بگذارند؛ بنابراین کاربران برای استفاده از کروم، انگیزه‌ی بیشتر پیدا می‌کنند.

میو ادامه می‌دهد:

گوگل به‌درستی کروم را شناسایی کرد و سپس سرمایه‌گذاری معقولی روی آن انجام داد و موفق شد نهایتا بخش اعظم سهم بازار را در دست گیرد و به موفقیت چشم‌گیری دست پیدا کند. وقتی صاحب وب‌سایت‌هایی بزرگ با آمار بازدید بالا هستید، می‌توانید از این فرصت برای بازاریابی محصولات‌تان استفاده کنید.

به‌مدت نزدیک به ۱۰ سال، مرورگر کروم توانسته با دادن فرصت‌های فراوان به کاربرانی که از آن استفاده می‌کنند، دل آن‌ها را به دست بیاورد. میو می‌گوید که نبود رقیبی قدرتمند برای کروم طی این سال‌ها، نتیجه‌ی منفی روی این مرورگر داشته است:

به عقیده‌ی من از پنج سال پیش تاکنون، تکامل مرورگرها تا حد زیادی متوقف شده است. امیدوارم که در پایان، بهترین محصول پیروز جنگ مرورگرها شود. 

بدیهی است که اگر فایرفاکس بتواند دوباره دل کاربران را به دست بیاورد و کروم را شکست دهد، شانس این را پیدا می‌کند که سهم از دست رفته‌اش را پس بگیرد.

گرچه فایرفاکس سال‌ها است تاج پادشاهی را به کروم واگذار کرده است؛ اما این مرورگر همواره طی سال‌های اخیر با تاکید ویژه روی حریم خصوصی و امنیت اطلاعات کاربران، توانسته نسبت به رقبا متفاوت باشد. فایرفاکس کوانتوم از این قاعده مسثتنی نیست و این‌بار با قدرت بیشتر، از اطلاعات خصوصی کاربران حفاظت می‌کند. البته میو می‌گوید که این موضوع نمی‌تواند به‌تنهایی کاربران را برای مهاجرت به فایرفاکس جدید، متقاعد کند. 

بسیاری از کاربران فایرفاکس ساکن قاره‌ی اروپا هستند؛ اروپایی‌ها بیشتر از هر کس دیگری در مورد مسائل مربوط به حریم خصوصی نگران‌اند و محبوبیت فایرفاکس در آن‌جا می‌تواند بیشتر به‌علت همین ماجرا باشد. موزیلا همیشه بر حفظ حریم خصوصی افراد تاکید داشته و توانسته با مرورگر فایرفاکس به‌خوبی این ادعا را عملی کند. 

فایرفاکس کوانتوم با همه‌ی ویژگی‌های جالب و جدیدش، هنوز راه سختی برای غلبه بر گوگل کروم پیش رو دارد. میو امیدوار است که مردم با در نظر گرفتن جوانب این ماجرا، خودشان بهترین انتخاب ممکن را انجام دهند و مرورگر موردنظرشان را انتخاب کنند. فراموش نکنیم که امروزه اینترنت تفاوت‌های بسیاری با قبل دارد و به‌لطف موفقیت اندروید و دیگر سرویس‌های گوگل، فایرفاکس برای زمین زدن کروم مسیر بسیار سختی پیش‌رو دارد. 

میو می‌گوید که حتی با وجود کم‌بودن شانس موزیلا برای شکست دادن گوگل در جنگ مرورگرها، به این موضوع خوش‌بین است:

رقابت با بزرگ‌ترین و قدرتمندترین شرکت‌های دنیا و حتی شکست‌دادن آن‌ها [کاری سخت و در عین‌حال] امکان‌پذیر است.