بازاریابی دیجیتال، مجموعه‌ای از همه‌ی فعالیت‌های بازاریابی آنلاین است و گرچه بازاریابی اینترنتی، سهم مهمی از آن را تشکیل می‌دهد، ولی محدوده‌ی بازاریابی دیجیتال، کانال‌های دیگری نظیر بیلبوردهای الکترونیکی، پیام‌های متنی، USSD و آگهی‌های دیجیتالی تلویزیونی را هم شامل می‌شود.

ما در اولین بخش از مجموعه‌ی مقالات آموزش بازاریابی دیجیتال زومیت، ضرورت بازاریابی دیجیتال را توضیح دادیم و اینکه چرا در بازارهای مدرن و رقابتی امروزی، تلاش‌های سنتی بازاریابی به‌تنهایی برای جذب مخاطب کافی نیست. مهم‌ترین عواملی که طراحی و اجرای یک استراتژی مؤثر بازاریابی دیجیتال را به یکی از اولویت‌های هر کسب‌وکار تبدیل می‌کنند، عبارت‌اند از:

• فرصت رشدی که این سبک از بازاریابی در اختیار شرکت‌ها می‌گذارد
• افزایش نرخ تبدیل
• اولویت دادن به پشتیبانی مشتریان
•  ارتباط با مشتریان تلفن همراه
• افزایش اعتمادسازی برند
• بهبود نرخ ROI
• مقرون‌به‌صرفه بودن بازاریابی دیجیتال
• پتانسیل کسب درآمد بیشتر

بخش بازاریابی هر شرکت، بسته به امکانات و اهداف خود، با انتخاب بهترین ترکیب از ابزارها و تاکتیک‌ها، استراتژی بازاریابی دیجیتال را تنظیم می‌کند. وب‌سایت شرکت، پست‌های وبلاگ، کتاب‌های الکترونیک و مقالات مفید، اینفوگرافیک‌ها، ابزارهای تعاملی، کانال‌های رسانه‌های اجتماعی (فیسبوک، لینکدین، توییتر، اینستاگرام و غیره)، پوشش آنلاین (روابط عمومی، شبکه‌های مجازی، نقد و بررسی)، بروشورهای آنلاین، ابزارهای برندسازی (لوگو، فونت و غیره)، همگی ابزارهای اجرایی دیجیتال مارکتینگ هستند. اما این ابزارها زمانی کارایی خواهند داشت که شما با اصول و تاکتیک‌هایی که بازدهی کانال‌های آنلاین را ماکزیمم می‌کنند، آشنایی داشته باشید:

• بهینه‌سازی موتور جستجو (SEO)
• بازاریابی موتورهای جستجو (SEM)
• بازاریابی محتوا
• بازاریابی رسانه‌های اجتماعی (SMM)
• پرداخت برای هر کلیک (PPC)
• بازاریابی رابطه‌ای
• ایمیل مارکتینگ
• اتوماسیون بازاریابی
• روابط عمومی آنلاین

در بخش دوم، توضیح دادیم که تفاوت استراتژی و کمپین بازاریابی دیجیتال چیست و چگونه می‌توانیم یک استراتژی جامع دیجیتال طراحی کنیم. استراتژی دیجیتال، برنامه‌ای برای دستیابی به یک هدف مشخص است، اما کمپین دیجیتال مارکتینگ، مجموعه‌ی اقداماتی است که ساختار استراتژی شما شکل می‌دهند. شما برای تنظیم یک استراتژی مؤثر، باید ابتدا شخصیت خریداران یا کاربران خود را بر اساس اطلاعات کمیتی یا دموگرافیک و همچنین اطلاعات کیفی یا روانشناسی تعریف کنید. پس‌ازآن باید اهداف بازاریابی و ابزارهای دیجیتال موردنیاز را شناسایی کنید.

در سومین مرحله، دارایی‌ها و کانال‌های بازاریابی فعلی خود را بررسی کنید  و هر یک از رسانه‌های شخصی، اکتسابی و پولی به‌طور جداگانه مورد بازبینی قرار دهید و طرح جدید آن‌ها را مشخص کنید. شما می‌توانید اطلاعات موردنیاز خود را با استفاده از ابزارهایی نظیر Google Analytics یا گزارش‌های منابع نرم‌افزاری و AdWords، به دست آورید. درنهایت با ترکیب پروفایل کاربران، اهداف بازاریابی، رسانه‌ها و طرح تولید محتوای مطلوب، استراتژی دیجیتال مارکتینگ خود را برای یک دوره‌ی طولانی‌مدت (مثلاً یک سال) تنظیم و تاریخ و ترتیب اقدامات آتی تیم بازاریابی را مشخص کنید.

نکته‌ی مهمی که باید به آن توجه کنید، این است که صرفاً با متمرکز شدن روی صفحات فرود و افزایش ترافیک، نمی‌توانید فروش خود را افزایش دهید. شما باید بازدیدکنندگان از وب‌سایت خود را به مشتری واقعی تبدیل کنید. به همین دلیل یکی از مهم‌ترین قدم‌های تیم بازاریابی، افزایش نرخ تبدیل است. نرخ تبدیل، معادل با درصدی از مشتریان بالقوه یا بازدیدکنندگان وب‌سایت است که فرم خبرنامه، اشتراک یا اعتبار شرکت را پر می‌کنند. این اقدامات، پیش‌زمینه‌ی خرید واقعی کاربران است. در سومین بخش از آموزش بازاریابی دیجیتال، مهم‌ترین روش‌های افزایش نرخ تبدیل را شرح دادیم:

• تست A/B
• ارائه‌ی یک گزاره‌ی ارزش واقعی
• پرهیز از اصطلاحات پیچیده و تخصصی
• پاسخ به استدلال‌های مخالف
• اعتمادسازی
• تسهیل روش‌های خرید
• اثبات ادعا و گزاره‌ی ارزش
• حذف عناصر انحرافی
• دکمه‌ی CTA
• مقایسه‌ی خدمات شرکت با پیشنهادات سایر رقبا
• کاهش ریسک

پس‌ازاینکه استراتژی دیجیتال را تنظیم کردید و کمپین‌های بازاریابی برنامه‌ریزی‌شده را به مرحله‌ی اجرا درآوردید، باید داده‌های کمپین‌ها را تجزیه‌وتحلیل کنید. تحلیل داده‌های کمپین به شما کمک می‌کند درک بهتری از الگوی رفتاری کاربران پیدا کنید و متوجه شوید که چه صفحاتی از وب‌سایت، بازدید بیشتری دارند. در بخش چهارم آموزش بازاریابی دیجیتال، توضیح دادیم که چگونه می‌توانید بسته به اهداف خاص کسب‌وکار، پارامترهای ضروری را شناسایی کنید.

سپس برخی از ابزارهای اندازه‌گیری رسانه‌های اجتماعی، ابزارهای آنالیز وب و ابزارهای آنالیز سئو را معرفی کردیم که به شما کمک می‌کنند کارایی عملکرد، نرخ بازدیدکنندگان و بازدیدهای هر صفحه، کارایی سئوی وب‌سایت و همچنین رقابت بازار را ارزیابی کنید. اما به یاد داشته باشید که نمودارهایی که در این مرحله به دست می‌آورید، آماری استاتیک هستند که عملکرد دیجیتال مارکتینگ شما را در یک دوره‌ی خاص نشان می‌دهند. روند و الگوی این آمارها، به‌مرورزمان و با تست‌های متعدد حاصل می‌شود.

بخش پنجم آموزش بازاریابی دیجیتال، متدولوژی دیجیتال مارکتینگ را به دو روش بازاریابی درون‌گرا (InboundMarketing) و بازاریابی برونگرا (Outbound Marketing) شرح دادیم. بر این اساس، بازاریابی برونگرا، شامل پیام‌هایی است که شما به مشتریان تحمیل می‌کنید و منتظر پاسخ آن‌ها می‌مانید. برخی از تاکتیک‌های رایج بازاریابی برونگرا عبارت‌اند از: تبلیغ در موتورهای جستجو، پرداخت بابت هر کلیک، آگهی‌های بازرگانی، تماس مستقیم و تصادفی، ارسال ایمیل به مجموعه‌ی مخاطبین و تله‌مارکتینگ. این سبک از بازاریابی، هنوز هم کارایی دارد، ولی معمولاً مشتریان مدرن ترجیح می‌دهند کنترل پروسه‌ی خرید خود را در دست داشته باشند.

در بازاریابی درون‌گرا، شما خودتان را با سفر مشتریان هماهنگ می‌کنید و به آن‌ها حق انتخاب می‌دهید. سفر خریدار، از سه مرحله‌ی آگاهی، سنجش و بررسی و تصمیم‌گیری تشکیل می‌شود. در این سبک از بازاریابی، شما به مشتریان اجازه می‌دهید محتوای آنلاین شرکت را ببینند و در صورت تمایل، با شما وارد تعامل شوند. وبلاگ نویسی، مدیریت رسانه‌های اجتماعی، بازاریابی ایمیلی، تولید محتوا، جذب لید و سئو، مهم‌ترین تاکتیک‌های بازاریابی درون‌گرا به شمار می‌روند.

در بخش ششم و هفتم اصول سئوی داخلی و خارجی را شرح دادیم. سئو یا بهینه‌سازی موتورهای جستجو، مجموعه‌ای از راهبردهایی است که رتبه‌ی وب‌سایت بهینه‌سازی شده‌ی شما را در صفحه‌ی نتایج موتورهای جستجو، بهبود می‌دهد. سئوی داخلی یا On-Page درواقع بهینه‌سازی صفحه‌ی وب به کمک محتوا و کد html است، برخلاف سئوی خارجی یا Off-page که به لینک‌ها و سایر سیگنال‌های خارجی اشاره دارد.

به عبارتی، سئوی داخلی، عناصر ضروری صفحه‌ی وب‌سایت شما را به‌طوری کنار یکدیگر قرار می‌دهد که رتبه‌ی بهتری در جستجوی گوگل به دست آورید. درحالی‌که الگوریتم‌های جستجوی گوگل هرروز پیچدِ تر می‌شوند، مهم‌ترین اصل سئوی داخلی، مرتبط باقی ماندن است. فاکتورهایی که سئوی داخلی وب‌سایت را تحت تأثیر قرار می‌دهند، عبارت‌اند از:

• متا تگ‌ها (Meta Tags)
• برچسب‌های عنوان (Title Tags)
• توضیحات متا (Meta Descriptions)
• تگ هدینگ (Heading Tags)
• فاکتورهای سئو (SEO Factors)
• فاکتورهای کاربردپذیری (Usability Factors)
• بهینه‌سازی آدرس url
• محتوای معتبر و کاربرپسند
• کلیدواژه‌های هدفمند
• لینک‌های داخلی و خارجی
• بهینه‌سازی تصاویر
• سرعت وب‌سایت

پس‌ازاینکه همه‌ی فاکتورهای فوق را تکمیل کردید، باید با استفاده از Google Analytics و Webmaster Tools، عملکرد وب‌سایت را چک کنید و مطمئن شوید که گوگل یا سایر موتورهای جستجو، با خطاهای Crawl Errors نظیر ارور 404، خطای فایل‌های robots.txt، خطاهای سایت مپ و نظیر آن مواجه نمی‌شوند.

از طرف دیگر، سئوی خارجی به موتورهای جستجو ثابت می‌کند که دنیای اطراف (وب‌سایت‌های دیگر و کاربران) چه درکی از اعتبار وب‌سایت شما دارند. مهم‌ترین و مؤثرترین تاکتیک سئوی خارجی، لینک سازی است. لینک سازی درواقع پروسه‌ی کسب لینک از وب‌سایت‌های دیگر در وب‌سایت شما است. صرف‌نظر از اینکه چه محتوای ارزشمندی تولید کرده باشید، اگر وب‌سایت شرکت را به‌خوبی لینک دهی نکنید، گوگل ارزش کار شما را درک نمی‌کند. پیش از هر چیز، مطمئن شوید که وب‌سایت شما از پایه‌ی دامنه‌ی قدرتمندی برخوردار است. برخی از منابع دریافت بک لینک عبارت‌اند از:

• دایرکتوری‌های وبلاگ
• امضای فروم‌ها و انجمن‌ها
• لینک نظر (Comment Link)
• فهرست مقالات
• فهرست محتوای اشتراکی
• طرح تبادل لینک
• تماس با اینفلوئنسرها
• همکاری به‌عنوان نویسنده‌ی میهمان
• بازاریابی ویدیو
• به اشتراک‌گذاری عکس

نکته‌ی کلیدی پروسه‌ی لینک سازی، توجه به کیفیت لینک‌ها است. الگوریتم گوگل، لینک وب‌سایت‌های معتبر را باارزش‌تر از تعدادی بالای لینک‌های تبادل شده می‌داند. درنهایت، عواملی که میزان موفقیت سئوی خارجی وب‌سایت را تعیین می‌کنند، عبارت‌اند از میزان مرتبط بودن لینک‌ها، قدرت دامِنه صفحه‌ی لینک شده، تراکم صفحات لینک شده، لینک‌های صفحه‌ی اصلی به یک دامنه و تراکم دامنه‌های لینک‌شده.

یکی دیگر از موضوعات مهم مبحث سئو، آنالیز سئوی شرکت‌های رقیب است. اگر می‌خواهید کمپین‌های بازاریابی موفق‌تری داشته باشید و نقاط ضعف وب‌سایت خود را برطرف کنید، باید بدانید که چه شرکت‌هایی رقیب شما هستند و در چه جایگاهی قرار دارند.

همان‌طور که در قسمت هشتم آموزش بازاریابی دیجیتال توضیح دادیم، شما در اولین مرحله از پروسه‌ی آنالیز سئوی رقبا، باید حداقل چهار رقیب اصلی خود را شناسایی کنید. بهتر است فهرست انتخابی رقبا، ترکیبی از رقبای مستقیم کسب‌وکار و رقبای جستجوی آنلاین باشد. سپس به کمک ابزار Moz Link Explorer وب‌سایت‌هایی را که به رقبای شما لینک داده‌اند، پیدا کنید. به‌این‌ترتیب متوجه می‌شوید که وب‌سایت‌های رقیب، چه اشتراکات و اختلافاتی در بک لینک‌ها دارند و شما با کدام‌یک از وب‌سایت‌های لینک دهنده، هنوز ارتباط برقرار نکرده‌اید.

در مرحله‌ی دوم، کلیدواژه‌های وب‌سایت‌های رقیب را بررسی می‌کنید تا متوجه شوید که چه کلیدواژه‌هایی، مزیت رقابتی آن‌ها به شمار می‌رود. متادیتای مجدد، اصلاح معماری سایت، تغییر و اصلاح یک قطعه از محتوای قدیمی و تولید محتوای جدید، راهکارهایی هستند که به استفاده‌ی بهینه از کلیدواژه‌های جدید منجر می‌شوند.

در مرحله‌ی بعد، می‌توانید تبلیغات کلیکی یا PPC رقبا، تراکم کلیدواژه‌ها، لینک‌های داخلی، محتوا و رسانه‌های اجتماعی شرکت‌های رقیب را نیز بررسی و تحلیل کنید. این پروسه به شما کمک می‌کند کمپین‌های سئوی منحصربه‌فرد و پیچیده‌ای را بر پایه‌ی دیتای به‌دست‌آمده و تقاضای بازار برنامه‌ریزی کنید.

در آخرین بخش از آموزش بازاریابی دیجیتال، یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های پربازده این حوزه یعنی بازاریابی ایمیلی را به شما معرفی کردیم. توضیح دادیم که ایمیل مارکتینگ، به معنی ارسال اسپم نیست. بلکه شما با ارسال اطلاعات ارزشمند و مرتبطی که مردم را به اهدافشان نزدیک می‌کند، از ایمیل به‌عنوان ابزاری مؤثر برای ساخت ارتباطات با مشترکین فعلی و مشتریان بالقوه استفاده می‌کنید.

 ایمیل مارکتینگ در جذب مشتریان مؤثرتر از رسانه‌های اجتماعی عمل می‌کند. شما با رعایت اصول حرفه‌ای بازاریابی ایمیلی، می‌توانید با صرف هزینه‌ی مناسب و مقرون‌به‌صرفه، ایمیل‌های شخصی‌سازی‌شده‌ای را برای فهرست مخاطبان خود ارسال کنید. به این منظور پروسه‌ی زیر را دنبال کنید:

•  یک استراتژی ایمیل مارکتینگ طراحی کنید. مخاطبان خود را تعریف و اهدافتان را مشخص کنید. سپس راهی برای ثبت‌نام کاربران در نظر بگیرید. نوع کمپین را مشخص کنید و برنامه‌ی زمانی ایمیل‌ها را تنظیم نمایید.
• فهرست ایمیل‌ها را تشکیل دهید. در این مرحله، آهنربای لید و فرم Opt-in، عناصری هستند که تعداد مشترکان شما را افزایش می‌دهند.
• فرایند بهینه‌ی ایمیل مارکتینگ را اجرا کنید. در این مرحله باید به خط عنوان ایمیل، ادبیات نوشتاری، تصاویر، دکمه‌ی CTA، بهینه‌سازی ایمیل برای گوشی موبایل و شخصی‌سازی ایمیل‌ها توجه کنید.

اتوماسیون ایمیل‌ها، آخرین مرحله‌ای است که تمام لیست گروه‌بندی‌شده‌ی شما را به جریان می‌اندازد. سرویس‌های خودکارسازی ایمیل‌ها به دو گروه تقسیم می‌شوند: پاسخ خودکار یا Autoresponder و گردش خودکار یا Workflows. گروه اول، سیستم‌هایی هستند که پس از یک اقدام خاص (مثل دانلود ای‌بوک) به‌طور خودکار و هم‌زمان، مجموعه‌ای از ایمیل‌ها را ارسال می‌کنند. اما گروه دوم یا پاسخ خودکار، سیستم‌های هوشمندی هستند که پیش از ارسال ایمیل‌ها، شروطی را بررسی می‌کنند و بر این اساس، مجموعه‌ای از اقدامات را به مرحله‌ی اجرا درمی‌آورند. ابزارهای گردش خودکار مشخص می‌کنند که آیا مخاطبان، ایمیل‌های شما را بازکرده‌اند یا خیر.

صرف‌نظر از اینکه بازاریابی را به صوت حرفه‌ای دنبال می‌کنید یا به‌تازگی به این حوزه علاقه‌مند شده‌اید، مطالعه‌ی سری مقالات آموزش بازاریابی دیجیتال را به شما توصیه می‌کنیم. هر یک از این بخش‌ها، نکات جالب و مفیدی را در مورد راه‌های درک و جذب مخاطبان در اختیار شما می‌گذارد که برای رشد کسب‌وکارهای مدرن امروزی، ضروری است.