به‌گزارش رویترز، فیسبوک روز پنج‌شنبه تقاضای کریس هیوز (Chris Hughes)، یکی از بنیان‌گذاران آن، برای تقسیم بزرگ‌ترین شرکت شبکه‌های اجتماعی جهان به سه قسمت را رد کرد. این در‌ حالی‌ است که قانون‌گذاران از وزارت دادگستری آمریکا می‌خواهند هرچه‌سریع‌تر تحقیقات ضدانحصاری را شروع کند. قانون‌گذاران در سراسر جهان درباره‌ی فیسبوک به‌دلیل نحوه‌ی به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات و نفرت‌پراکنی و انتشار اطلاعات نادرست تحقیق و بررسی می‌کنند. برخی از نمایندگان ایالات متحده در راستای مقررات حفظ حریم خصوصی فدرال، برای شکستن انحصار شرکت‌های بزرگ فناوری تلاش می‌کنند.

هیوز، هم‌اتاقی دوران دانشگاه مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg)، مدیرعامل فیسبوک، در یادداشتی طولانی در بخش نظرات روزنامه‌ی نیویورک‌تایمز می‌نویسد:

ما ملتی هستیم که سنت ضدانحصارطلبی را به‌نام خود زده‌ایم. مهم نیست چقدر نیت‌های رهبران این شرکت‌ها خوب باشد؛ بااین‌حال، قدرت مارک بی‌سابقه و ضدآمریکایی است.

شبکه‌ی اجتماعی فیسبوک بیش از دومیلیارد کاربر دارد. همچنین، این شرکت مالک واتساپ (WhatsApp) و مسنجر (Messenger) و اینستاگرام است که هرکدام از این شبکه‌ها، بیش از یک‌میلیارد کاربر دارند. این غول شبکه‌های اجتماعی، اینستاگرام و واتساپ را به‌ترتیب در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۴ خریده است. فیسبوک تقاضای هیوز برای تبدیل واتساپ و اینستاگرام به شرکت‌های جداگانه را رد کرده و گفته است به‌جای این‌ کار باید روی مقررات اینترنتی تمرکز شود. زاکربرگ روز جمعه در پاریس با امانوئل ماکرون (Emmanuel Macron)، رئیس‌جمهور فرانسه، درباره قوانین اینترنت، دیدار و گفت‌وگو کرد.

نیک کلگ (Nick Clegg)، سخن‌گوی فیسبوک، در بیانیه‌ای اعلام کرد:

فیسبوک می‌پذیرد موفقیت با مسئولیت‌پذیری میسر می‌شود؛ اما با تقاضای چندتکه‌شدن این شرکت موفق آمریکایی، بر مسئولیت‌پذیری تأکید نمی‌کنید.

او در ادامه‌‌ی بیانیه می‌افزاید:

مسئولیت‌پذیری شرکتی در حوزه‌ی فناوری، تنها با قبول زحمت معرفی قوانین جدید اینترنتی ممکن می‌شود. این دقیقا چیزی است که مارک زاکربرگ بر آن تأکید می‌کند.

روز پنج‌شنبه، مایک کریپو (Mike Crapo)، سناتور جمهوری‌خواه رئیس کمیته‌ی بانکی سنا و شرود براون (Sherrod Brown)، سناتور ارشد دموکرات، از فیسبوک خواستند به پرسش‌هایی درباره‌ی استفاده‌ی احتمالی یک سیستم پرداخت مبتنی‌بر ارز دیجیتال از این شبکه‌ی اجتماعی و مجموعه‌ی داده‌های آن پاسخ دهد. این نامه همچنین پرسش‌هایی درباره‌ی حفاظت از حریم خصوصی مشتری و اطلاعات احتمالی از میزان اعتبار کاربران را شامل می‌شد.

ریچارد بلومنتال (Richard Blumenthal)، سناتور دموکرات، در مصاحبه‌ای با CNBC گفت فکر می‌کند فیسبوک باید تفکیک شود و بخش ضدانحصار وزارت دادگستری باید تحقیقاتش را در‌این‌زمینه آغاز کند.

مطرح‌کردن چنین پیشنهادی در چهارچوب قانون ضدانحصار دشوار است؛ چراکه دولت باید شرکت را به دادگاه بکشاند و آنجا پیروز شود. این اتفاق اگرچه بسیار نادر است، ناممکن نیست و شرکت‌های استاندارد اویل (Standard Oil) و ای‌تی‌اند‌تی (AT&T) دو نمونه‌ی بزرگ از این اتفاق هستند.

کریس هیوز، یکی از بنیان‌گذاران فیسبوک

احساس مسئولیت

هیوز در سال ۲۰۰۴ به‌همراه زاکربرگ و داستین موسکوویتز (Dustin Moskovitz) در هاروارد فیسبوک را بنیان نهاد. او در سال ۲۰۰۷ هنگام خروج از فیسبوک، در حساب لینکدینش گفت در مدت سه سال کاری، نیم‌میلیارد دلار به دست آورده است. وی می‌گوید:

پانزده سال از زمانی‌ می‌گذرد که در هاروارد به تأسیس فیسبوک کمک کردم و یک دهه است که در این شرکت کار نمی‌کنم؛ اما احساس عصبانیت و مسئولیت می‌کنم.

فیسبوک پس از چند رسوایی اطلاعاتی و افشای حریم خصوصی افراد از سال ۲۰۱۶ تاکنون، چند مدیر اجرایی را از دست داده است. بنیان‌گذاران اینستاگرام و واتساپ نیز مانند مدیر اجرایی سال گذشته‌ی فیسبوک، شرکت را ترک کرده‌اند.

کریس کاکس (Chris Cox)، مدیر ارشد تولید که ۱۳ سال در شرکت فعالیت می‌کرد و یکی از نزدیک‌ترین یاران زاکربرگ به‌شمار می‌رفت، در مارس و تقریبا همان زمان که فیسبوک از چرخش به‌سوی پیام‌های خصوصی‌تر خبر داد، از شرکت کناره گرفت. بعدها او بدون توضیح بیشتر، «تفاوت‌های هنری» با زاکربرگ را دلیل جدایی‌اش از شرکت اعلام کرد.

منتقدان می‌گویند چرخش فیسبوک به‌سمت خصوصی‌ترشدن که به ارتباطات رمزگذاری‌شده‌ی بیشتری منجر می‌شود، توانایی این شبکه‌ی اجتماعی برای کنترل تبلیغات (Propaganda) و نفرت‌پراکنی و رفتارهای آزاردهنده را محدود می‌کند. کاکس در سال‌های اخیر، روی توسعه‌ی ابزارهایی برای کنترل محتواهای ممنوعه تمرکز کرده بود.

با وجود رسوایی‌های اخیر، هسته‌ی مرکزی کسب‌وکار شرکت انعطاف‌پذیر بوده است. فیسبوک در دو فصل اخیر، به میزان درآمدهای پیش‌بینی‌شده دست یافته و قیمت سهام آن نیز در واکنش به دیدگاه‌های هیوز، تغییر چندانی نکرده است. هیوز اعلام کرده زاکربرگ باید مسئولیت نقض حریم خصوصی و دیگر خطاهای شرکت را برعهده بگیرد؛ امری که یادآور تقاضای رون وایدن (Ron Wyden)، سناتور دموکرات، در ماه پیش است که می‌خواست مدیرعامل فیسبوک شخصا مسئولیت «نقض مکرر» حریم خصوصی را عهده‌دار شود. هیوز می‌گوید:

دولت باید مارک را بازخواست کند. قانون‌گذاران برای طولانی‌مدت به‌دلیل رشد انفجاری فیسبوک مسحور شده و بر مسئولیت خود درزمینه‌ی حفاظت از آمریکایی‌ها و بازار رقابتی چشم بسته‌اند.

فشار قانون‌گذار

سناتور الیزابت وارن (Elizabeth Warren) به‌دنبال نامزدی دموکرات‌ها برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ است. وی اعلام کرده درصورت پیروزی فیسبوک و آمازون و هولدینگ آلفابت (Alphabet) گوگل را تجزیه خواهد کرد. وارن روز پنج‌شنبه در هشتگی با عنوان BreakUpBigTech# در توییتر اعلام کرد:

امروزه شرکت‌های بزرگ فناوری قدرت تأثیرگذاری بسیار زیادی در اقتصاد و جامعه و دموکراسی ما دارند. آن‌ها رقابت را نابود و از اطلاعات شخصی ما برای کسب سود استفاده کرده‌اند و کسب‌وکارهای کوچک را از بین برده و خلاقیت را خفه کرده‌اند.

رو خانا (Ro Khanna)، نماینده‌ی دموکرات کالیفرنیا در کنگره، در بیانیه‌ای اعلام کرد مسئولان ایالات متحده در گذشته نباید مالکیت فیسبوک بر اینستاگرام و واتساپ را تأیید می‌کردند. او در ادامه افزود:

راه پیش روی ما این است که ادغام‌های آینده را به‌دقت موشکافی کنیم و مطمئن شویم هیچ شرکتی مزایای ساختار ضدرقابتی ندارد.

شایان ذکر است در یکی از رسوایی‌ها، فیسبوک به‌اشتراک‌گذاری نامناسب اطلاعات ۸۷ میلیون کاربر با شرکت مشاوره‌ی سیاسی سابق بریتانیایی، کمبریج آنالیتیکا (Cambridge Analytica)، متهم شد.

فیسبوک مشغول مذاکرات پیشرفته با کمیسیون تجارت فدرال آمریکا (Federal Trade Commission) یا به‌اختصار FTC برای حل‌وفصل تحقیقات یک‌ساله این کمیسیون است. در ماه گذشته‌ی میلادی، این شبکه‌ی اجتماعی اعلام کرد انتظار دارد هزینه‌ی این سازش برای شرکت سه تا پنج میلیارد دلار باشد.

روز دوشنبه، سناتورهای دموکرات و جمهوری‌خواه آمریکا از برنامه‌های سازش گزارش‌شده انتقاد کردند و از FTC خواستند مجازات‌های سخت‌تر و محدودیت‌های بیشتری درباره‌ی روش‌های کسب‌وکار فیسبوک به‌کار گیرد.

هیوز اعلام کرده آخرین دیدار او با مارک زاکربرگ در تابستان‌۲۰۱۷، درست چند ماه قبل از رسوایی کمبریج آنالیتیکا بوده است. او می‌گوید:

مارک آدم خوبی است؛ اما من به این دلیل عصبانی‌ام که تمرکز مارک بر رشد، او را به‌سمت قربانی‌کردنامنیت و اخلاق برای کلیک بیشتر کشانده است.

آدام موسری (Adam Mosseri)، رئیس پیشین News Feed فیسبوک و رئیس جدید اینستاگرام، در واکنش به هیوز در توییتر گفته است:

مقررات مهم و ضروری است؛ اما من قانع نشده‌ام تجزیه‌ی ما بهترین راه است. اگر مایلی دوست دارم در‌این‌باره حرف بزنیم.