با انتشار گزارش درآمد اپل در روز سه‌شنبه، سرمایه‌گذاران و تحلیلگران نگرانی‌های زیادی از قبیل میزان فروشآیفون، چگونگی تأثیر جنگ تجاری با چین بر کسب‌وکار اپل و توسعه‌ی بخش سرویس آن مطرح کردند.

یکی از مواردی که ظاهراً کمتر مورد توجه قرار گرفته، هزینه‌های تحقیق و توسعه (R&D) این غول دنیای فناوری بود که شاید لازم است به این نکته توجه بیشتری شود. درآمد اپل با وجود افزایش فروش، در سه‌ماهه‌ی اخیر سقوط کرد و این نتیجه‌ی ناهمخوان، تا حد زیادی ناشی از افزایش قابل‌توجه فعالیت‌های تحقیقاتی کوپرتینویی‌ها است.

علاوه بر این، لوکا مائستری، مدیر ارشد مالی اپل، اعلام کرد که سرمایه‌گذاری اپل در تحقیق و توسعه قرار نیست به این زودی‌ها کاهش یابد. وی در تماس کنفرانسی با تحلیل‌گران گفت:

ادامه‌ی سرمایه‌گذاری در کسب‌وکار، به‌ویژه در بخش تحقیق و توسعه، برای ما اهمیت بسیاری دارد، زیرا ما همواره می‌خواهیم نوآوری بیشتری به بازار ارائه کنیم، می‌خواهیم تجربه‌ی کاربر را بهبود بخشیم و محصولات و خدمات خود را در بازار متمایز کنیم... بنابراین ما به این کار ادامه خواهیم داد.

میزان فروش اپل افزایش یافت، اما سود آن افت کرد

فروش اپل در فصل سوم امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل، یک درصد رشد داشته و به ۵۳.۸ میلیارد دلار رسیده است. اما درآمد خالص آن در مدت مشابه با کاهش ۱۲.۸ درصدی به ۱۰ میلیارد دلار سقوط کرده است.

به بیان دیگر، فروش اپل از فصل سوم سال گذشته تا فصل سوم امسال ۵۴۴ میلیون دلار افزایش یافته، اما سود آن در مدت مشابه ۱.۴۸ میلیارد دلار کاهش داشته است.

بخشی از این واگرایی ناشی از افزایش هزینه‌های مستقیم تولید و ارائه محصولات و خدمات است. در واقع با وجود فروش بالاتر، سود ناخالص اپل (میزان درآمد باقی‌مانده پس از کسر هزینه‌های مستقیم) در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حدود یک درصد افت داشته است. این کاهش احتمالاً ناشی از کاهش قیمت‌ها و تسهیلات تعویض محصولات کارکرده با نمونه‌های جدید است که اپل برای کمک به فروش محصولات خود به‌ویژه در چین به کار می‌برد.

در کل، هزینه‌های مستقیم اپل در فصل سوم امسال ۷۳۸ میلیون دلار بیشتر از سال گذشته بوده و سود ناشی از فروش آن را پایین آورده است.

هزینه‌کرد R&D اپل بسیار زیاد و رو به رشد است

اما عامل اصلی بعدی که موجب کاهش سود اپل شده، مخارج تحقیق و توسعه‌ی آن است. اپل در فصل اخیر ۴.۳ میلیارد دلار برای تحقیق و توسعه هزینه کرده است. در مقایسه با سال گذشته، این رقم ۵۵۶ میلیون دلار یا معادل ۱۵٪ افزایش داشته که از رشد فروش آن فراتر رفته است.

کوپرتینویی‌ها ۷.۹ درصد از درآمد این فصل خود را صرف تحقیقات کرده‌اند، درحالی‌که در مدت مشابه سال قبل این رقم حدود ۷٪ بوده است. این رقم بالاترین سهمی است که اپل در ۱۸ سال اخیر صرف تحقیق و توسعه کرده است. آخرین باری که اپل سهم بیشتری از فروش خود را به تحقیقات اختصاص داده سال ۲۰۰۱ بود که به دلیل حباب دات‌کام رکود درآمدی را شاهد بود و سرمایه‌گذاری زیادی را برای توسعه‌ی iPod، iTunes و سیستم‌عامل جدید برای رایانه‌های مک خود انجام داد.

افزایش هزینه‌کرد تحقیق و توسعه‌ی شرکت نسبت به درآمد آن شاید به این دلیل باشد که فصل اخیر به‌طور معمول فصل کم‌رونقی برای اپل بوده است، اما این پرش هنوز نشان‌دهنده روند بزرگ‌تری است.

از زمانی‌که مخارج تحقیقاتی اپل در سال ۲۰۱۲ به کمتر از ۲.۲٪ فروش رسید، این شرکت به‌طور مداوم میزان درآمد اختصاص‌یافته به تحقیق و توسعه را افزایش داده است. اپل در سال گذشته، ۵.۴٪ از فروش خود را به تحقیق و توسعه اختصاص داد. در ۹ ماهه‌ی نخست امسال ۶.۲ درصد اختصاص یافته است.

بخشی از این افزایش نتیجه‌ی افت فروش است؛ اما همچنان این واقعیت را نشان می‌دهد که اپل حتی با کم‌شدن درآمد خود، دلار بیشتری به فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ی خود اختصاص می‌دهد. اپل در ۹ ماهه امسال ۱۲.۱ میلیارد دلار برای تحقیقات خرج کرده است یعنی ۱.۶ میلیارد دلار یا ۱۵.۵٪ بیشتر از مدت مشابه سال گذشته.

اپل ممکن است حاصل این سرمایه‌گذاری خود را سریعا برداشت نکند

اپل با افزایش هزینه‌های تحقیقاتی خود، به یکی از بزرگ‌ترین فعالان در بخش R&D در سطح جهان تبدیل شده است. اما این شرکت نتایج زیادی برای نشان‌دادن ندارد، حداقل از لحاظ معرفی محصولات جدید. آخرین محصول جدید اصلی آن، اپل واچ، در سال ۲۰۱۵ عرضه شد؛ سالی‌که هزینه‌های تحقیق و توسعه آن تقریبا نیمی از میزان سال جاری بود. سرمایه‌گذاری‌های گزارش‌شده در بخش خودرو و تلویزیون‌های تعاملی هنوز ثمر چندانی نداشته است.

جیم سووا از سیتی‌گروپ تنها تحلیل‌گری بود که روز سه‌شنبه در مورد تحقیق و توسعه‌ی اپل و اینکه او و سایر تحلیل‌گران باید در آینده منتظر چه تحولاتی باشند، سؤال کرد:

شما سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌اید، خیلی زیاد... اما سؤال اینجا است که برداشت این نتایج در کجا قرار است اتفاق بیفتد؟

مائستری از پاسخ‌گویی مستقیم به سؤال او امتناع کرد، اما پاسخ وی حاکی از آن است که اپل قرار نیست به حالت برداشت نتایج حرکت کند. وی گفت:

میزان درآمدی که اپل به کلیه‌ی هزینه‌های عملیاتی خود اختصاص می‌دهد، که شامل هزینه‌های بازاریابی و اداری علاوه بر تحقیق و توسعه است، در مقایسه با سایر شرکت‌های فناوری «رقابتی» بوده است. ما می‌خواهیم همچنان رقابتی باشیم و درعین حال قصد نداریم سرمایه‌گذاری در کسب‌وکار را کاهش دهیم.