حتما بسیاری از شما می‌دانید که تجمع چربی در رگ‌ها احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد؛ اما حالا دانشمندان شواهد اولیه‌ای را مبنی بر بروز مشکلات ریوی در اثر تجمع چربی‌ها کشف کرده‌اند که ممکن است با بیماری آسم در ارتباط باشد. در حال حاضر هم می‌دانیم که افراد چاق بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری آسم قرار دارند؛ اما تاکنون بر این باور بودیم که احتمالا فشار زیادی که بر ریه‌ی افراد چاق وارد می‌شود یا وجود التهاب‌ها در بدن این افراد سبب افزایش احتمال بروز آسم در افراد چاق است. حالا با شواهد به‌دست آمده می‌توان گفت رسوبات چربی هم می‌توانند در بروز این بیماری نقش بازی کنند.

دانشمندان با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از یک مطالعه‌ی پیشین، بافت ریوی ۵۲ نفر را که فوت شده بودند، مورد بررسی قرار دادند. از میان این افراد، ۱۵ نفر دارای هیچ‌گونه سابقه‌ای از بیماری آسم نبودند، ۲۱ نفر مبتلا به آسم بودند اما این بیماری عامل مرگشان نبوده و ۱۶ نفر دیگر هم در اثر آسم جانشان را از دست داده بودند.

دانشمندان توانستند به کمک رنگ‌ها، بخش‌های مختلفی از مجاری تنفسی را از یکدیگر متمایز ساخته و سپس به بررسی حدود ۱۴۰۰ نمونه بپردازند.

نتیجه‌ی به‌دست‌آمده از این مطالعه حیرت‌انگیز بود؛ تجمع و رسوب چربی در دیواره‌ی مجاری تنفسی به چشم می‌خورد. علاوه‌بر این، میزان بافت چربی با شاخص توده بدنی (BMI) فرد ارتباط دارد یا به‌عبارتی وزن بیشتر به‌معنای تجمع چربی بیشتر است.

پیتر نوبل، فیزیولوژیست از دانشگاه استرالیا غربی می‌گوید:

ما متوجه شدیم که چربی اضافی در بدن می‌تواند در دیواره‌ی مجاری تنفسی انباشته شده و فضا را اشغال کند که این امر سبب افزایش التهابات در ریه می‌شود.

ما بر این باوریم که انباشت چربی در دیواره‌ی مجاری تنفسی سبب ضخیم‌شدن این بافت‌ها شده و باعث کاهش جریان هوا و تبادل آن می‌شود که این پدیده، دست‌کم تا حدودی قادر به توضیح چگونگی ابتلا به آسم است.

این اولین باری است که رسوبات چربی‌ها در ریه شناسایی می‌شوند؛ البته تجمع چربی در قلب و سایر اندام‌های اطراف آن نظیر کبد پیش از این هم کشف شده بود.

بنابراین، کشف این پدیده عامل دیگری را در بروز آسم مطرح می‌کند که با نظریه‌ی قبلی که مبنی بر ارتباط آسم و چاقی است، همخوانی دارد. به‌نظر می‌رسد که چربی قادر است ساختار مجاری تنفسی را دست‌خوش تغییراتی کند و التهاب را در این بافت‌ها افزایش دهد که همین امر با بروز آسم در ارتباط است.

هنوز سازوکاری که سبب انباشت چربی در ریه‌ها می‌شود، به‌عنوان یک راز باقی است. شاید تحقیقات بعدی این راز را برملا کنند. همچنین باید گفت، بهتر است تعداد افراد مورد آزمایش هم در تحقیقات بعدی افزایش یابند؛ در تحقیق مورد بحث تعداد این افراد ۵۲ نفر بود.

سؤال دیگری که مطرح می‌شود، این است که آیا با کاهش وزن می‌توان از اثرات ناشی از انباشت چربی جلوگیری به‌عمل آورد؟ چراکه می‌توان به‌کمک ورزش یا رژیم غذایی سالم و درکل با کاهش وزن، میزان چربی را در ریه‌ها کاهش داد.

موضوع مهمی که از این‌گونه تحقیقات می‌توان استنباط کرد، این است که ما به درک بیشتر و عمیق‌تری از اثرات چاقی و اضافه وزن نیاز داریم تا بتوانیم با آن مبارزه کنیم و جالب است بدانید، تخمین زده شده که ۱۸ درصد از مردان و ۲۱ درصد از زنان در سراسر دنیا تا سال ۲۰۲۵ به فهرست افراد چاق می‌پیوندند. بنابراین، باید هرچه سریع‌تر در راه کشف اثرات چاقی و روش‌های مبارزه با آن گام برداریم.

یکی از مطالعات پیشین، چاقی را با بیماری‌های واگیر مقایسه کرده و گفته که ممکن است اطرافیان افراد چاق رفتارهای ناسالمی را در رابطه با رژیم غذایی از آنان بیاموزند و به چاقی دچار شوند.

مورد دیگری که در تحقیق مورد بحث به آن تأکید فراوانی شده، داشتن و حفظ وزن متناسب است؛ چراکه در این تحقیق مشخص می‌شود، چاقی و اضافه‌وزن تا چه حد می‌تواند عملکرد بدن را مختل کند و هرچه دانش ما در این زمینه بیشتر می‌شود، توانایی برای مبارزه با آن هم بیشتر می‌شود.

تیری تروسترز، رئیس انجمن تنفسی اروپا است؛ وی که در این تحقیق شرکت نکرده بود، گفت:

این کشفی مهم در حوزه‌ی ارتباط چاقی و بیماری‌های تنفسی است؛ زیرا نشان می‌دهد که چاقی چقدر می‌تواند اوضاع سلامتی مبتلایان به آسم را به مخاطره بیاندازد و علایم ناشی از این بیماری را وخیم‌تر کند. این تحقیق فراتر از معاینات بالینی رفته و دیدگاه ما را از این موضوع که افراد چاق فقط هنگام ورزش و تحرک بدنی فشار بیشتری به ریه‌هایشان وارد می‌شود، تغییر داده و نشان داده است که در اثر چاقی، عملا تغییراتی در ساختار بافت مجاری تنفسی صورت می‌گیرد.

تحقیق مذکور در مجله‌ی دستگاه تنفسی اروپا منتشر شده است.