بيشترين تغييراتي كه در زمينه رايانه‌ها در 2013 خواهيم داشت، در مورد يك سيستم عامل خواهد بود. ويندوز 8 مايكروسافت در آخر اكتبر 2012 وارد بازار شد، اگر شما طي دو ماه گذشته رايانه‌اي نخريده باشيد، به روز رساني‌هايي انتظار رايانه‌تان را مي‌كشد كه در سال نو بايد آنها را انجام دهيد. البته هيچ دليلي براي سرباز زدن از اين كار وجود ندارد، زيرا دليل پيدايش ويندوز8 و استقبال اوليه از آن به‌دليل تمركزش بر تفاوت همين رابط كاربري استثنايي‌اش بود. اولين تمايز ويندوز 8 جايگزين ساختن دسكتاپ قديمي با رديف‌هايي پراكنده از آيكون‌هايي با رنگ‌هاي روشن بود. اين در حالي است كه شما هنوز قادريد ويندوز 8 را به همان شيوه قديمي ويندوز7، ويستا،XP يا هر OS قديمي كه به روز رساني‌اش كرده باشيد، به‌كار ببريد. تنها كاري كه بايد بكنيد اين است كه روي دكمه دسكتاپ كليك كنيد؛ همه چيز به همان صورتي كه قبلا بود برمي‌گردد. اين قوت قلبي است كه شما هنوز آن گزينه را در دسترس داريد اما اگر از يك تبلت به جاي دسكتاپ PC استفاده كنيد، آن وقت است كه به درجه اهميت تغيير در رابط كاربري ويندوز 8 از سنتي به يك UI لمسي پي مي‌بريد. راه و روش استفاده ما از رايانه‌ها در شرف تغيير است و مايكرو سافت نيز با آگاهي از آن قصد دارد به بهترين وجه ممكن خود را با آن تطبيق دهد.

رايانه‌هاي دسكتاپ مدت‌هاست در معرض خطر انقراض و منسوخ شدن قرار دارند. دلايل آن متفاوت است، اما اين روشن است كه لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و حتي تلفن‌هاي همراه هوشمند هم در منازل و هم در دفاتر كار دارند بتدريج بازار آنها را مي‌بلعند. امروزه بسياري از مشاغل به كاركنانشان اجازه مي‌دهند دوركاري (work remotely) كنند. به‌كار بردن رايانه‌هاي قابل حمل هم مترادف اين امر است كه كارمندان آنها از منزل، دفتر كار و حتي كافي شاپ يا در حركت و سفر نيز مي‌توانند به كارشان برسند. به لطف آيپد و تبلت‌ها كه در همه جا هستند، كاربران بتدريج از رايانه‌هاي دسكتاپ كه براي استفاده در مكاني ثابت طراحي شده اند، دست كشيده و هر چه بيشتر به رايانه‌هاي كوچك‌تري كه از اتصال پذيري wirelessبهره مي‌برند و در همه جا قابل استفاده‌اند، گرايش پيدا مي‌كنند. انتظار مي‌رود بازار رايانه‌هاي لوحه‌اي (تبلت) در سال جديد رشد چشمگيري داشته و مدل‌هاي متنوعي از آنها به بازار عرضه شود. تغيير نوع الگوي مصرف و تمايل به استفاده از تبلت‌ها، در نوع تعامل ما با رايانه‌ها نيز ديده مي‌شود. صفحه كليد‌ها و ماوس‌ها با وجود همه گير شدن وسايل صفحه لمسي (touch screen) دارند به وسايلي تاريخي تبديل مي‌شوند. با اين‌كه صفحه لمسي‌ها چندان هم جديد نيستند، اما بايد از جهتي اين را مديون شركت اپل (Apple) نيز باشيم كه نگاه و فكر ما و توسعه دهندگان نرم افزارها را نسبت به رابط‌هاي كاربري تغيير داد. بنابر اين در سال 2013 بايد هر چه بيشتر منتظر فناوري‌هايي با گرايش بيشتر به قابليت لمسي باشيم. وسيله جنجالي امسال ليپ (Leap) نام دارد، وسيله كوچكي كه از طريق USB به رايانه شما متصل شده و همه حركت‌ها را تا محدوده 4‌/‌2 متر مكعبي خود در فضاي سه بعدي تشخيص مي‌دهد. سازنده آن شركت Leap Motion مي‌گويد كه اين گجت مي‌تواند كمترين حركت‌ها را حتي تا چند صدم ميلي‌متر نيز ردگيري كرده و به‌منظور فرمان دادن به رايانه تنها با حركات دست شما و براساس حركات اشاره‌اي(gestres) برنامه‌ريزي شده است. اگر اوايل 2013 كنترل توسط حركات اشاره‌اي به‌صورت يك استاندارد به رسميت شناخته شود، ممكن است شاهد بي‌نياز شدن از انواع صفحه كليدها و تايپ با رايانه‌ها باشيم.

اين‌طور به نظر مي‌رسد كه روش تايپ كردن روي وسايل قابل حمل (mobile) قرار است دستخوش تغيير شود. اخيرا گوگل روش ورودي تايپ اشاره‌اي (gesture typing) خود را كه بخشي از سيستم عامل جديدش اندرويد 2‌/‌4 است، به معرض نمايش گذاشته است. البته اين قابليت براي كاربرهاي فعلي اندرويد چندان ناآشنا نيست. اساسا اين ويژگي كه Swype نام دارد، روش ورودي (input) خاصي است كه اجازه مي‌دهد به جاي زدن ضربات آهسته و پيوسته (tapping) روي حروف صفحه كليد لمسي مجازي، با لغزاندن انگشت و درگ كردن (drag) روي حروف آن تايپ كنيد. اگر گوگل به پشتيباني از اين روش ادامه دهد ممكن است به روش متداولي بين كاربران بدل شود، زيرا از همه جهات آسان‌تر بوده و در مقايسه با ضربه زدن روي كليدهاي صفحه نمايش يك تلفن همراه باريك، روشي بسيار راحت‌تر براي تايپ كردن است. دورنماي آينده سيستم عامل تقريبا تمام تلفن‌هاي همراه و تمامي گجت‌هاي قابل حمل كه از پيش توسط Android گوگل و iOS اپل تصاحب شده بود، ممكن است در 2013 تغيير پيدا كند. سيستم عامل فايرفاكس موزيلا (Mozilla Firefox OS) قبلا چند بار در رويدادهاي مختلف سال 2012 به معرض نمايش گذاشته شده و اولين هندست‌هايي كه با اين سيستم عامل منبع باز (open-source) تاخت وتاز مي‌كند پيش از تابستان امسال به بازار عرضه خواهد شد. اين OS براساس HTML5 بوده در حالي كه عاري از باگ‌ها و مقررات دست و پاگير ساير پلتفرم‌هاست، به كاربران و توليد‌كنندگان ارائه مي‌شود.تحليلگران اين صنعت پيش‌بيني كرده‌اند كه OS جديد تا پايان 2013 حداقل تا يك درصد از سهم بازار مصرف را به خود اختصاص دهد. تنها كافي است به موفقيت مرورگر (browser) اين شركت كه سهم بزرگي از بازار را از چنگ مايكروسافت درآورده است، نگاه كنيد تا به ظرفيت و پتانسيل همه گيري آن در بين كاربرها پي ببريد. به نظر ما در سال جديد سيستم عامل فايرفاكس چنان مورد توجه شما باشد كه چشم از آن برنداريد.

سال آينده تا همين موقع‌ها ما به روشي نوين با تلفن‌هاي همراهمان تعامل خواهيم داشت و اگر حالا گم كردن تلفن همراهتان برايتان ناراحت‌كننده باشد، اواخر سال 2013 به خاطر وابستگي شديدتان به اين گجت شايد اين مساله برايتان بسيار جدي باشد و حتي يك مصيبت را برايتان رقم بزند.

منابع: