یک تیم بین‌المللی از محققان به سرپرستی دکتر «بهنام درویش» و با همکاری پروفسور «بهرام مبشر»، در تحقیقات خود به سوالات اساسی درخصوص نحوه شکل‌گیری و تکامل کهکشان‌ها پاسخ داده‌اند.

 کهکشان‌های مختلف از جمله کهکشان راه‌شیری چگونه شکل گرفته و تکامل پیدا می‌کنند؟ آیا کهکشان‌ها تحت تأثیر محیط اطراف قرار دارند؟ این‌ها از جمله سوالاتی هستند که تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر «بهنام درویش» از دانشگاه کالیفرنیا در ریورساید (UCR) به آنها پاسخ داده‌اند.

در این تحقیق، نقش «شبکه کیهانی» – یک ساختار شبکه‌مانند در مقایس بزرگ متشکل از کهکشان‌ها – در تکامل کهکشان‌هایی که چند میلیارد سال پس از انفجار بزرگ (Big Bang) شکل‌ گرفته بودند، مورد توجه ویژه قرار گرفت.

تحقیقات نشان می‌دهد، رشته‌های نخ‌مانندی در شبکه کیهانی، نقش مهمی در تکامل کهکشان‌ها ایفا می‌کنند.

دکتر «بهنام درویش» سرپرست تیم تحقیقاتی و یکی از نویسندگان این مطالعه تأکید کرد: بر این باوریم که شبکه کیهانی، تحت تسلط ماده تاریک، در اوایل تاریخ جهان شکل گرفت و با نوسانات اولیه در جهان اولیه آغاز شد؛ چنین جهان «اسکلتی» باید نقش مهمی در شکل‌گیری و تکامل کهکشان داشته باشد، اما بررسی و درک این موضوع تا همین اواخر دشوار بود.

توزیع کهکشان‌ها و ماده در جهان غیرتصادفی است. کهکشان‌ها به شیوه‌ای مشابه یک شبکه عظیم – شبکه کیهانی – سازمان‌یافته هستند؛ این شبکه دارای مناطق متراکم متشکل از خوشه‌های کهکشانی هستند.

به گفته دکتر «درویش»، این رشته‌ها مانند پل‌های مرتبط با مناطق متراکم‌تر در شبکه کیهانی هستند.

کهکشان‌ها در مناطق کم تراکم‌تر، از احتمال بالاتر فعالیت شکل‌گیری ستارگان برخوردار هستند (مانند کهکشان راه‌شیری) درحالیکه کهکشان‌ها در مناطق متراکم‌تر، با نرخ پایین‌تری ستاره تولید می‌کنند.

پروفسور «بهرام مبشر» استاد فیزیک و نجوم دانشگاه کالیفرنیا در ریورساید (UCR) و مشاور دکتر «درویش» نیز خاطر نشان کرد: نقش محیط‌های متوسط و بویژه نقش رشته‌ها و شبکه کیهانی در جهان اولیه تا همین اواخر ناشناخته باقی مانده بود.

محققان دریافتند که کهکشان‌های مستقر در شبکه کیهانی از شانس بالاتری برای فعالیت تشکیل ستاره برخوردار هستند؛ به عبارت دیگر، در جهان دوردست، تکامل کهکشان در این رشته‌ها شتاب بیشتری پیدا می‌کنند.

به گفته دکتر «درویش»، این امکان وجود دارد که این رشته‌ها باعث سریع‌تر شدن تکامل کهکشان‌ها و درعین حال هدایت آنها بسمت خوشه کیهانی شوند؛ چنین افزایش/ شتابی بعلت اثرات متقابل کهکشان- کهکشان در این رشته‌ها است.

در این تحقیق، محققانی از دانشگاه‌های لیسبون پرتغال، موسسه فناوری کالیفرنیا، رصدخانه سلطنتی ادینبورگ و دانشگاه دورهام انگلیس مشارکت داشتند.

نتایج این تحقیق در مجله Astrophysical منتشر شد.